Πλαφόν στην ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορεί να πουλά ο δεσπόζον παίκτης- εν προκειμένω η ΔΕΗ- με διμερή συμβόλαια στους μεγάλους καταναλωτές, μηχανισμούς παρακολούθησης των νέων αγορών ηλεκτρισμού, διατήρηση της μεθοδολογίας προσδιορισμού του μεταβλητού κόστους για τις υδροηλεκτρικές μονάδες, καθώς και μεταβατική αλλά και μόνιμη αγορά διαθεσιμότητας ισχύος ζητούν οι ιδιώτες παραγωγοί ηλεκτρισμού εν όψει της μετεξέλιξης της αγοράς και της εφαρμογής του target model.
Πρόκειται για θέματα που ο ΕΣΑΗ, ο Σύνδεσμος των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών έχει θέσει ήδη στον διάλογο με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη ΡΑΕ και το Χρηματιστήριο Ενέργειας, εν όψει και της παρουσίασης της νέας δέσμης μέτρων για την αγορά ηλεκτρισμού τον Ιανουάριο, όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση.
Τις θέσεις του Συνδέσμου των ιδιωτικών εταιριών παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας παρουσίασε πρόσφατα σε συνέδριο το γενικός διευθυντής του ΕΣΑΗ Γιώργος Στάμτσης
Σύμφωνα με την παρουσίαση που έκανε ο γενικός διευθυντής του ΕΣΑΗ, κ. Γιώργος Στάμτσης σε πρόσφατο συνέδριο για να διασφαλιστεί ο υγιής ανταγωνισμός στη νέα αγορά θα πρέπει μέσα στους επόμενους 3-4 μήνες να θεσπιστούν οι διαδικασίες και οι μονάδες παρακολούθησης της αγοράς στη ΡΑΕ, το Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ.
Η ΡΑΕ θα πρέπει να έχει τη συνολική εποπτεία της παρακολούθησης, βασιζόμενη στα στοιχεία και την ανάλυση που σε καθημερινή βάση θα της παρέχουν το ΕΧΕ και ο ΑΔΜΗΕ.
Οι μονάδες αυτές μέσω της υποχρέωσης υποβολής τεχνικοοικονομικών δηλώσεων, θα παρακολουθούν τη συμπεριφοράς των συμμετεχόντων και θα εντοπίζουν ενδεχόμενες αντί-ανταγωνιστικές πρακτικές. Ειδικό βάρος πρέπει να δοθεί στην παρακολούθηση για να αποφεύγεται συστηματική πώληση ενέργειας κάτω από το κόστος. Οπως δήλωσε ο κ Στάμτσης ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός REMIT και ο Κανονισμός του Χρηματιστηρίου Ενέργειας μπορεί να επιτρέπουν μεμονωμένες προσφορές ακόμα και σε αρνητικές τιμές, όμως αν μια τέτοια συμπεριφορά παρατηρείται συστηματικά και επί μακρύ χρονικό διάστημα π.χ. μια εβδομάδα, τότε θα πρέπει να διερευνηθεί εάν αυτή η πρακτική συνιστά συστηματική πώληση κάτω από το κόστος και εάν βλάπτει τον υγιή ανταγωνισμό. Στο πλαίσιο αυτό ο ΕΣΑΗ εντάσσει και την πρότασή του για διατήρηση στη νέα αγορά της μεθοδολογίας υπολογισμού του μεταβλητού κόστους των υδροηλεκτρικών μονάδων.Αυτή η τιμή δεν θα λειτουργεί ως κατώφλι προσφοράς αλλά θα χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν γίνεται και από τις υδροηλεκτρικές μονάδες συστηματική πώληση κάτω από το κόστος.
Στην ομιλία του ο κ. Στάμτσης τόνισε ότι πρέπει οπωσδήποτε να επανέλθει ο ΑΔΜΗΕ με νέα πρόταση για την πραγματική διαθέσιμη ισχύ αυτών των μονάδων σε ημερήσια βάση.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να διασφαλιστεί επαρκής ενεργειακή ρευστότητα στη νέα Αγορά της Επόμενης Ημέρας, έτσι ώστε αυτή να παράγει και ρεαλιστικά οικονομικά σήματα.
Με τα δεδομένα μεγέθη των συμμετεχόντων στην ελληνική αγορά, αν μεγάλο μέρος της ζήτησης καλυφθεί με διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης τότε η Αγορά της Επόμενης Ημέρας θα καταλήξει να είναι μια ρηχή και μη ανταγωνιστική αγορά.
Για αυτό τον λόγο, η πρότασή του ΕΣΑΗ είναι να τεθεί ένα μονοψήφιο ποσοστό ως όριο στη ζήτηση των πελατών, που ένας μεγάλος Προμηθευτής θα μπορεί να καλύπτει εκτός της Αγοράς της Επόμενης Ημέρας.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η αγορά διαθέσιμης ισχύος.
Η μεταβατική αγορά διαθέσιμης ευέλικτης ισχύος, η λεγόμενη αγορά ευελιξίας, ανεστάλη τον Απρίλιο 2019. Θα πρέπει το ταχύτερο δυνατό να γίνει η κοινοποίηση από το Υπουργείο προς την DG Comp της τροποποίησης της αρχικής απόφασης, έτσι ώστε να είναι εφικτή η άμεση επανεκκίνηση δημοπρασιών στο πλαίσιο της μεταβατικής αγοράς διαθέσιμης ευέλικτης ισχύος.
Τη μεταβατική αγορά θα πρέπει βέβαια να διαδεχθεί η μακροχρόνια αγορά διαθέσιμης ισχύος έτσι ώστε έγκαιρα να δοθούν τα οικονομικά σήματα και να διασφαλιστεί από τον ΑΔΜΗΕ η απαραίτητη διαθέσιμη ισχύς που θα επιτρέψει την κάλυψη των αιχμών ζήτησης και την ασφαλή λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήματος την επόμενη δεκαετία σε συνθήκες πολύ μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ.
Τέλος, αναφερόμενος στην πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική οικονομία σημείωσε ότι είναι αποκαλυπτική όσον αφορά στους λιγνίτες. Συγκεκριμένα, είπε, η Ελλάδα συνεχίζει να παραβαίνει τη δέσμευσή της για πρόσβαση τρίτων στη λιγνιτική παραγωγή ηλεκτρισμού. Ακόμα και εάν οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής έχουν ανατρέψει το τοπίο σχετικά με την ανταγωνιστικότητα των διαφόρων τεχνολογιών παραγωγής στη χώρα μας, αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί με σεβασμό στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Για αυτό και ο ΕΣΑΗ αναμένει τις σχετικές προτάσεις που θα καταθέσει η Ελληνική Κυβέρνηση τον ερχόμενο Ιανουάριο.
Υπάρχει ακόμη το ζήτημα των λιγνιτικών και πετρελαϊκών μονάδων που δεν συμμορφώνονται με τις προβλέψεις της Οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές. Αυτό έχει βέβαια σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού, καθώς μονάδες που έχουν ήδη συμπληρώσει τον επιτρεπόμενο αριθμό ωρών λειτουργίας συνεχίζουν την κανονική παρουσία τους στην αγορά. Αυτό το πρόβλημα αναμένεται μάλιστα να μεγεθυνθεί τους επόμενους μήνες αφού τον Ιούνιο 2020 λήγει η προθεσμία που έχει δοθεί στις λιγνιτικές μονάδες που έχουν ενταχθεί στο Μεταβατικό Εθνικό Σχέδιο Μείωσης Εκπομπών για να προβούν σε αναβαθμίσεις έτσι ώστε να πληρούν τα νέα αυστηρά όρια εκπομπών που ισχύουν στην ΕΕ.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε επίσης στον ορθό προσδιορισμό των απαραίτητων ποσοτήτων επικουρικών υπηρεσιών που ζητάει ο ΑΔΜΗΕ, καθώς το μέγεθος των επικουρικών υπηρεσιών επηρεάζει άμεσα το είδος και το μέγεθος της διαθέσιμης ισχύς που απομένει για την κάλυψη της ζήτησης ενέργειας.
