Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε σήμερα ότι η εταιρεία Airbnb δεν χρειάζεται να συμμορφωθεί με τους γαλλικούς νόμους που διέπουν την κτηματαγορά.
Το Δικαστήριο της ΕΕ θεωρεί ότι η αμερικανική εταιρεία δεν χρειάζεται να διαθέτει επαγγελματική άδεια real estate, καθώς η Γαλλία δεν κοινοποίησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την απαίτηση αυτή, σύμφωνα με την οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Το ανώτατο δικαιοδοτικό όργανο της ΕΕ εξέτασε την υπόθεση της Airbnb μετά από κατηγορίες της Ένωσης Τουρισμού της Γαλλίας ότι παραβιάζει τη νομοθεσία της χώρας και δικαίωσε την εταιρεία.
Η ανακοίνωση του δικαστηρίου
Με την απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2019, Airbnb Ireland (C-390/18), το τμήμα μείζονος συνθέσεως του Δικαστηρίου έκρινε, αφενός, ότι μια υπηρεσία διαμεσολάβησης η οποία έχει ως αντικείμενο την έναντι αμοιβής διευκόλυνση της επικοινωνίας, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μεταξύ, αφενός, δυνητικών μισθωτών και, αφετέρου, επαγγελματιών ή μη επαγγελματιών εκμισθωτών που προσφέρουν υπηρεσίες παροχής καταλύματος βραχείας διάρκειας, καθώς και την ταυτόχρονη παροχή ορισμένων άλλων υπηρεσιών παρεπόμενων της εν λόγω υπηρεσίας διαμεσολάβησης, πρέπει να χαρακτηρισθεί ως «υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας» εμπίπτουσα στην οδηγία 2000/31 για το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Αφετέρου, το Δικαστήριο έκρινε ότι ένας ιδιώτης μπορεί να αντιταχθεί στην έναντι αυτού εφαρμογή, στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας με άσκηση πολιτικής αγωγής, μέτρων κράτους μέλους τα οποία περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία τέτοιας υπηρεσίας την οποία ο εν λόγω ιδιώτης παρέχει από άλλο κράτος μέλος, εφόσον τα εν λόγω μέτρα δεν έχουν κοινοποιηθεί σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 4, στοιχείο β΄, δεύτερη περίπτωση, της οδηγίας 2000/31.
Η διαφορά της κύριας δίκης εντάσσεται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας κινηθείσας στη Γαλλία, κατόπιν έγκλησης με άσκηση πολιτικής αγωγής που κατέθεσε η Association pour un hébergement et un tourisme professionnel (ένωση για την επαγγελματική παροχή υπηρεσιών προσφοράς καταλυμάτων και τουρισμού, στο εξής: AHTOP) κατά της Airbnb Ireland.
Η Airbnb Ireland είναι ιρλανδική εταιρία η οποία διαχειρίζεται ηλεκτρονική πλατφόρμα που καθιστά δυνατή την έναντι καταβολής προμήθειας διευκόλυνση της επικοινωνίας, μεταξύ άλλων στη Γαλλία, μεταξύ, αφενός, οικοδεσποτών (επαγγελματιών ή ιδιωτών) που προσφέρουν υπηρεσίες παροχής καταλύματος βραχείας διάρκειας και, αφετέρου, ατόμων που αναζητούν καταλύματα του τύπου αυτού. Επιπλέον, η Airbnb Ireland προσφέρει στους εν λόγω εκμισθωτές ορισμένες παρεπόμενες παροχές, όπως υπόδειγμα για την οργανωμένη παρουσίαση του περιεχομένου της προσφοράς τους, ασφάλιση αστικής ευθύνης, εργαλείο υπολογισμού του μισθώματος ή ακόμη υπηρεσίες πληρωμών σχετικά με τις εν λόγω υπηρεσίες.
Με την έγκληση που κατέθεσε κατά της Airbnb Ireland η AHTOP υποστήριξε ότι η εταιρία αυτή δεν περιορίζεται στη διευκόλυνση της επικοινωνίας δύο μερών χάρη στην ομώνυμη πλατφόρμα, αλλά ότι ασκεί δραστηριότητα κτηματομεσίτη χωρίς να διαθέτει επαγγελματική ταυτότητα, τούτο δε κατά παράβαση του αποκαλούμενου νόμου Hoguet που ισχύει στη Γαλλία για τις δραστηριότητες των επαγγελματιών του κτηματομεσιτικού τομέα. Από την πλευρά της, η Airbnb Ireland υποστήριξε ότι η ρύθμιση αυτή προσκρούει, εν πάση περιπτώσει, στην οδηγία 2000/31.
Καλούμενο να αποφανθεί επί του χαρακτηρισμού της υπηρεσίας διαμεσολάβησης που παρέχει η Airbnb Ireland, το Δικαστήριο υπενθύμισε, παραπέμποντας στην απόφαση Asociación Profesional Elite Taxi , ότι, εφόσον μια υπηρεσία διαμεσολάβησης πληροί το σύνολο των προϋποθέσεων του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2015/15353 , στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 2, στοιχείο α΄, της οδηγίας 2000/31, η υπηρεσία αυτή συνιστά, καταρχήν, «υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας» αυτοτελή έναντι της επακόλουθης υπηρεσίας με την οποία σχετίζεται. Εντούτοις, δεν μπορεί να ισχύει το ίδιο όταν προκύπτει ότι η εν λόγω υπηρεσία διαμεσολάβησης αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα μιας συνολικής υπηρεσίας της οποίας κύριο στοιχείο είναι μια υπηρεσία υπαγόμενη σε άλλο νομικό χαρακτηρισμό.
Εν προκειμένω, το Δικαστήριο έκρινε ότι μια υπηρεσία διαμεσολάβησης όπως η παρεχόμενη από την Airbnb Ireland πληροί τις προϋποθέσεις αυτές, χωρίς η φύση των δεσμών μεταξύ της υπηρεσίας διαμεσολάβησης και της παροχής καταλύματος να δικαιολογεί τον αποκλεισμό του χαρακτηρισμού της εν λόγω υπηρεσίας διαμεσολάβησης ως «υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας» και, ως εκ τούτου, τον αποκλεισμό της εφαρμογής της οδηγίας 2000/31 επί της υπηρεσίας αυτής.