Νέες εταιρίες και νέες δραστηριότητες δημιουργούν οι ραγδαίες αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα στον τομέα των ΑΠΕ και του νέου τρόπου λειτουργίας τους, που γίνεται ολοένα και πιο ανταγωνιστικός.
Ηδη έχουν αρχίσει να δημιουργούνται Φορείς Συλλογικής Εκπροσώπησης, ΦΟΣΕ., οι οποίες αναλαμβάνουν να εκπροσωπούν παραγωγούς ΑΠΕ για να συναλλάσσονται στην αγορά.
Ας σημειωθεί ότι ήδη με το πλαίσιο που ισχύσει σήμερα, οι παραγωγοί με νέες μονάδες ΑΠΕ οι οποίοι αποζημιώνονται μέσω της άμεσης συμμετοχής τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (feed-in-premium) είναι υπεύθυνοι για την εξισορρόπηση της αβέβαιης και μεταβλητής παραγωγής των μονάδων τους. Προκειμένου να συμμετέχουν στην αγορά, οι παραγωγοί ΑΠΕ μπορούν να συνάπτουν σύμβαση με έναν Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης ΑΠΕ (ΦΟΣΕ ΑΠΕ), δηλαδή μία εταιρία, η οποία αναλαμβάνει όλες τις ευθύνες της αγοράς και της εξισορρόπησης.
Η πρώτη εταιρία στον τομέα αυτό ήταν η Optimus Energy, στην οποία συμμετέχει η ΤΕΡΝΑ με άδεια εκπροσώπησης 350 MW.
Aδειες κατέχουν επίσης η Mytilineos για 500 MW, η Eunice για 300 MW, τα ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες για 300 MW, η NRG, του ομίλου της Μοτορ Όιλ για 200 MW κά, ενω αιτήσεις για άδεια aggregator στη ΡΑΕ έχουν καταθέσει η Forena Energy για 200 MW, η Sentrade για 200 MW καθώς και άλλες εταιρίες.
Ως ΦΟΣΕΤΕΚ, δηλαδή ως φορέας συλλογικής εκπροσώπησης τελευταίου καταφυγίου λειτουργεί ο ΔΑΠΕΕΠ.
Οι καθετοποιημένες εταιρίες, αυτές δηλαδή που διαθέτουν ιδιόκτητα πάρκα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φωτοβολταϊκά ή αιολικά ως aggregators μπορούν να διαχειριστούν είτε την παραγωγή των δικών τους πάρκων είτε την παραγωγή και διάθεση ενέργειας μονάδων ΑΠΕ, που ανήκουν σε τρίτους. Στο πλαίσιο αυτό αναλαμβάνουν τη διαχείριση της συμμετοχής στην αγορά και τις ευθύνες εξισορρόπησης.
Δεδομένου ότι με την εφαρμογή του target model αλλάζει συνολικά ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς, αναμένεται ότι όλο και περισσότερες μονάδες ΑΠΕ με σχήμα feed in premium ή και χωρίς κανένα σχήμα επιδότησης θα εισέρχονται στην αγορά με τους παραγωγούς να βρίσκονται αντιμέτωποι με όλο και περισσότερα ρίσκα. Οι παραγωγοί ανανεώσιμης ενέργειας, που συχνά αφορούν μικρές εκμεταλλεύσεις, ιδιαίτερα στα φωτοβολταϊκά για να διαθέσουν το προιόν τους θα χρειάζονται πλέον πολύπλοκους υπολογισμούς, όπως την πρόβλεψης παραγωγής σε πραγματικούς χρόνους, τη διαχείριση της της εξισορρόπησης και πιο μακροπρόθεσμα τη διαχείριση των κινδύνων που απορρέουν από τη συμφόρηση ενεργειακών ζωνών και της μείωσης ή αποκοπής φορτίου.
Οι ΦΟΣΕ διαθέτουν την τεχνογνωσία για την αποτελεσματική διαχείριση όλων αυτών των παραμέτρων, ενώ με τη λειτουργία του target model μπορούν να συνδράμουν και στη σύναψη διμερών συμβολαίων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο θεσμικό επίπεδο η πρώτη μεγάλη αλλαγή έγινε με τον νόμο 4414/2016 καθώς τα έργα ΑΠΕ, ισχύος άνω των 3 MW για τα αιολικά και πάνω από 500 kw για τα φωτοβολταϊκά, που κατασκευάζοναι μετά από διαγωνισμό της ΡΑΕ, αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συμμετάσχουν στη χονδρεμπορική αγορά και ταυτόχρονα αναλαμβάνουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης.
Για τα έργα που δεν εντάσσονται στους διαγωνισμούς της ΡΑΕ και εισέρχονται με ανταγωνιστικούς όρους στην αγορά οι πράσινοι aggregators, μπορούν να προσφέρουν μεγαλύτερη απόδοση, καθώς εκπροσωπούν μεγάλο αριθμό μονάδων ΑΠΕ, με γεωγραφική διασπορά, μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα
το ρίσκο τη αβεβαιότητας από τη μεταβλητότητα της παραγωγής των ΑΠΕ και να υποβάλουν ανταγωνιστικές προσφορές που εξασφαλίζουν την καθημερινή συμμετοχή του χαρτοφυλακίου στο ενεργειακό χρηματιστήριο.