Χρονιά ρεκόρ ήταν το 2019 για τα Χρηματιστήρια ρύπων παγκοσμίως, με τον κύκλο εργασιών να φθάνει στα 194 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 34% σε ετήσια βάση. Σε σχέση δε με το 2017, ο τζίρος της παγκόσμιας αγοράς διοξειδίου του άνθρακα πενταπλασιάστηκε, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της Refinitiv, μίας από τις μεγαλύτερες εταιρίες ανάλυσης χρηματοοικομικών αγορών.
Σε όλες τις μεγάλες αγορές οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO 2 αυξήθηκαν ή προβλέπεται ότι θα αυξηθούν στο εγγύς μέλλον , εξ αιτίας των όλο και πιο αυστηρών πολιτικών για το Κλίμα.
Στην ΕΕ, που είναι η μεγαλύτερη αγορά ρύπων στον κόσμο, πραγματοποιώντας το 80% του παγκόσμιου τζίρου, οι τιμές του διοξειδίου του άνθρακα το καλοκαίρι του 2019 έφθασαν στα 26 ευρώ ανά τόνο, έναντι 17 ευρώ ανά τόνο στις αρχές του 2018. Σήμερα οι τιμές κινούνται λίγο κάτω από τα 25 ευρώ ανά τόνο και παρότι δεν ξεπέρασαν τα 30 ευρώ/ τόνο, ούτε σταθεροποιήθηκαν κοντά στα υψηλά του προηγούμενου χρόνου, οι προβλέψεις των περισσότερων αναλυτών είναι ότι διατηρούν τη θετική τους δυναμική.
Το νέο Green Deal της ΕΕ για την ενέργεια και το Κλίμα με το στόχο επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050, θεωρείται ότι στους μηχανισμούς τους περιλαμβάνει μέτρα που θα διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα την τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων.
Αλλωστε η ΕΕ “έχει δώσει ήδη εξετάσεις” στο θέμα αυτό, με την εισαγωγή του Αποθεματικού Σταθερότητας της Αγοράς ( Market Stability Reserve, MSR), το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2019. Επρόκειτο για ένα μέτρο που σχεδιάστηκε για να αναχαιτίσει τον κατήφορο στις τιμές των ρύπων, κατά τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας. Η εφαρμογή του Αποθεματικού σήμανε την απόσυρση εκατομμυρίων δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων από την ευρωπαϊκή αγορά, πράγμα που οδήγησε στην αύξηση των τιμών από το 2018 και μετά.
Χώρες όπως η Γερμανία έχουν δηλώσει ότι στο μέλλον θα αποσύρουν δικαιώματα, καθώς θα κλείνουν οι μονάδες άνθρακα, ακριβώς για να μην δημιουργηθεί εκ νέου πλεόνασμα και ρίξει τις τιμές. Παράλληλα στις Βρυξέλλες έχει ανοίξει η συζήτηση για αναθεώρηση προς πιο αυστηρή κατεύθυνση της οδηγίας για τους ρύπους.
Όσον αφορά στη Βρετανία, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου του Brexit, φαίνεται να εξετάζει ένα σύστημα που θα προβλέπει την επιβολή φόρου στις εκπομπές ρύπων. Σε συνδυασμό με την Τιμή Στήριξης του ‘Ανθακα δημιουργείται ένα συνολικό κόστος της τάξης των 34 στερλινών τον τόνο, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Αξίζε να σημειωθεί, ότι περιβαλλοντικές οργανώσεις θεωρούν ότι η τιμή των δικαιωμάτων ρύπων θα πρέπει να φθάσει τουλάχιστον στα 50 ευρώ/τόνο για να υποχρεωθούν οι πιο ρυπογόνες χώρες της ΕΕ να επενδύουν στην καθαρή ενέργεια.
Στη Βόρειο Αμερική, ο τζίρος στις αγορές ρύπων αυξήθηκε κατά 74% το 2019 σε σχέση με το 2017, φθάνοντας σε αξία τα 22 εκατ. ευρώ. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια.
Οσο για την Κίνα, η ανάλυση της Refinitiv επιβεβαίωσε ότι η συμβολή της στην παγκόσμια αγορά ρύπων έμεινε στάσιμη τον περασμένο χρόνο σε επίπεδα κάτω του 5%.Από φέτος όμως, τίθενται σε ισχύ και στην Κίνα η ευρύτερη εφαρμογή των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, κατ αρχήν για την αγορά ηλεκτρισμού ενώ αργότερα, από τα μέσα της δεκαετίας και μετά θα επεκταθούν και σε άλλους τομείς.
Η πιλοτική αγορά των κινεζικών δικαιωμάτων CO 2το 2019 διακίνησε 98 εκατομμύρια δικαιώματα εκπομπής ρύπων συνολικής αξίας €272 εκατ. , έναντι 78 εκατομμυρίων δικαιωμάτων που διαπραγματεύτηκαν το 2018.
