Πλαφόν στην ποσότητα ενέργειας που θα διαθέτουν στην προθεσμιακή αγορά ηλεκτρισμού όλες οι καθετοποιημένες εταιρίες, με μερίδιο άνω του 4% και όχι μόνον η ΔΕΗ ζητούν να επιβληθεί οι μεγάλοι καταναλωτές ηλεκτρισμού, τονίζοντας παράλληλα ότι το μέτρο πρέπει να έχει προκαθορισμένη διάρκεια διαφορετικά κινδυνεύει να οδηγήσει σε αλλοίωση του ανταγωνισμού.
Πρόκειται για τη θέση που διατύπωσε η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕεπί της εισήγησης του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για το θέμα.
Στη σχετική επιστολή, που υπογράφει ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ κ. Αντώνης Κοντολέων, τονίζεται η σημασία της Προθεσμιακής Αγοράς, αφού μέσω αυτής αναδεικνύονται τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών. Παρότι η ΕΒΙΚΕΝ διατηρεί επιφυλάξεις σε ότι αφορά ορισμένες ρυθμίσεις, φαίνεται έτοιμη να δεχθεί την εισήγηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για το πλαφόν, επισημαίνοντας ταυτόχρονα δύο παράγοντες: Πρώτον ότι το μέτρο πρέπει να επιβληθεί σε όλους τους παίκτες και δεύτερον ότι πρέπει να έχει περιορισμένη διάρκεια, γι’ αυτό και υπογραμμίζει τη σχετική πρόβλεψη περί εξάμηνης διάρκειας, η οποία περιλαμβάνεται στην πρόταση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
“Η υφιστάμενη δομή της αγοράς έχει χαρακτηριστικά ολιγοπωλίου και οδηγεί σε μη ανταγωνιστικές τιμές για τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας” αναφέρει η επιστολή της ΕΒΙΚΕΝ, ενώ τονίζει ότι βασικές επιλογές σχεδιασμού της αγοράς Επόμενης Ημέρας και της Αγοράς Εξισορρόπησης, δηλαδή το central dispatch και το unit based bidding, απηχούν μια ξεπερασμένη αντίληψη περί κεντρικού ελέγχου. Το αποτέλεσμα είναι η σύναψη των προθεσμιακών συμβολαίων να αποτελεί στην πράξη τη μοναδική δυνατότητα για την ύπαρξη ανταγωνιστικών τιμολογίων στη λιανική για τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Με βάση τα χαρακτηριστικά της εγχώριας αγοράς, στην οποία υφίσταται κυρίαρχος παίκτης, η ΕΒΙΚΕΝ αναγνωρίζει ότι τηρουμένων των αναλογιών, οι συνθήκες ανταγωνισμού και διαμόρφωσης ρευστότητας και οικονομικών σημάτων στην αγορά είναι δυνατόν να επηρεάζονται, κατά το βαθμό του ενδιαφέροντος συμμετοχής στην αγορά, όχι μόνο από τον κυρίαρχο παίχτη αλλά και από άλλους συμμετέχοντες, των οποίων η δυνατότητα άσκησης ανάλογων πρακτικών είναι δυνατόν να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα της αγοράς.
Παράλληλα επικαλείται την εισήγηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, στην οποία αναφέρεται ότι η αυξανόμενη παραγωγή ΑΠΕ (κάλυψαν το 24% της ζήτησης το 2019) όσο και οι υψηλές εισαγωγές λόγω της σημαντικά υψηλής ΟΤΣ, (19%) «…..συρρικνώνουν διαρκώς το καθαρό φορτίο, το οποίο καλύπτουν οι υπόλοιπες προσφορές με όρους καιστηριζόμενες σε οικονομικά σήματα κόστους παραγωγής.»
Οι τιμές στην ελληνική αγορά εξακολουθούν να είναι σημαντικά υψηλότερες τόσο σε σχέση με αυτές των γειτονικών αγορών όσο και όλων των ευρωπαϊκών αγορών (53% υψηλότερη), γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι η ΔΕΗ σήμερα αδυνατεί να πετύχει το στόχο ενός «net-byer», δηλαδή τη συγκράτηση των τιμών σε χαμηλά επίπεδα, υποστηρίζει η ΕΒΙΚΕΝ στην επιστολή. Επίσης, αναφέρει ότι η λειτουργία της νέας αγοράς Επόμενης Ημέρας συνεπάγεται την κατάργηση των υφιστάμενων επιπέδων αναφοράς μέσου μεταβλητού κόστους ως κανόνα ελάχιστης τιμής στις εντολές πώλησης των παραγωγών, καθώς και της ανάκτησης κόστους σβέσης και μεταβλητού κόστους.
Στο πλαίσιο αυτό η ΕΒΙΚΕΝ θεωρείότι οι λιγνιτικές μονάδες θα εντάσσονται πλέον πολύ δύσκολα στην αγορά, αφού έχουν σαφώς υψηλότερο μεταβλητό κόστος από τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο και ο αλγόριθμος επίλυσης της αγοράς δεν θα λαμβάνει υπόψη του το κόστος σβέσης των μονάδων. Δημιουργείται έτσι η πεποίθηση ότι οι υπόλοιποι καθετοποιημένοι παίκτες έχουν τη δυνατότητα να επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των τιμών και την εν γένει λειτουργία της αγοράς
Με τα δεδομένα αυτά, το πλαφόν που προτείνεται να θεσπιστεί πρέπει να έχει εφαρμογή σε όλους τους καθετοποιημένους παίκτες με μερίδιο λιανικής προμήθειας άνω του 4% και επίσης να έχει βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα, ώστε να μην οδηγήσει στην πράξη σε συνέχιση της λειτουργίας της αγοράς ως υποχρεωτικής αγοράς, καταλήγει η επιστολή της ΕΒΙΚΕΝ