Αγώνας δρόμου ταχύτητας, αλλά και υπομονής αποτελεί για την κυβέρνηση το 2021 με στόχο την όσο το δυνατόν γρηγορότερη καταβολή της πρώτης δόσης των 5,5 δις. ευρώ από το ευρωταμείο ανάκαμψης της οικονομίας στην μετά COVID εποχή. Τι κι αν η κυβέρνηση κάνει σχεδιασμούς και ασκήσεις επί χάρτου χωρίς η πανδημία να έχει φύγει από την εξίσωση, το στοίχημα της ανάκαμψης και ειδικά το 7,5% που αποτελεί το θετικό σενάριο θα κριθεί από την… γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Στη συνέντευξη Τύπου το βράδυ της περασμένης Δευτέρας ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ είπε σε κάποια αποστροφή του λόγου του, «τι να το κάνω αν πάρουμε τα λεφτά 30 Δεκεμβρίου του 2021…», θέλοντας να καταδείξει την αγωνία της κυβέρνησης.

Οι σελίδες 55 και 56 στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αποτυπώνουν το τι έχει λαμβάνει η χώρα για την κρίσιμη επόμενη χρονιά από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία. Τονίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να υποβληθεί στα Ευρωπαϊκά Όργανα στο πρώτο τρίμηνο του 2021 και να εγκριθεί στο αμέσως επόμενο τρίμηνο, κατά τη διάρκεια του οποίου είναι πιθανό να υπάρξει η πρώτη εκταμίευση (προκαταβολή) για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility), ενώ είναι πιθανό να υπάρξει εντός του 2021 και μια ακόμα εκταμίευση, αφού αυτές είναι εξαμηνιαίες».

Η κυβέρνηση ανησυχεί διότι οι Βρυξέλλες δεν φημίζονται για τη… σπιρτάδα τους. Είναι νωπό ακόμα το παράδειγμα ότι στην Ιταλία και την Ισπανία στην πρώτη φάση της πανδημίας την περασμένη Άνοιξη, έπεφταν κορμιά στις εντατικές και οι Βόρειες χώρες της Ευρώπης μιλούσαν για δάνεια στις πληττόμενες χώρες, αντί επιχορηγήσεων…  Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι όποιες αποφάσεις ελήφθησαν ενώ η Ευρώπη μετρούσε ήδη εκατοντάδες χιλιάδες θύματα στην αρχή του δευτέρου εξαμήνου του 2020 και οι οικονομίες έγραφαν ύφεση πάνω από 15%.

Που σημαίνει ότι αν τα πρώτα κεφάλαια ύψους 5,5 δις. ευρώ έρθουν μετά τον Ιούνιο του 2021, στενεύουν τα περιθώρια για να πιαστεί ο στόχος του 7,5%.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, καθίσταται σαφές και για την Ελλάδα ότι για τη χρήση του Recovery and Resilience Facility τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, στα οποία θα εκτίθεται η μεταρρυθμιστική και επενδυτική ατζέντα τους για τα έτη 2021-23. Τα σχέδια θα επανεξεταστούν και θα προσαρμοστούν ανάλογα με τις ανάγκες το 2022, ώστε να ληφθεί υπόψη η τελική κατανομή των κονδυλίων για το 2023.

Τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα αξιολογηθούν από την Επιτροπή εντός δύο μηνών από την υποβολή τους με βάση μία σειρά κριτηρίων, μεταξύ άλλων:

- συνεκτικότητα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις,

- ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού, δημιουργία θέσεων εργασίας και οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα του κράτους μέλους και

- αποτελεσματική συμβολή στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, που αναμένεται ότι τελικά θα πρέπει να απορροφήσουν το 37% και το 20% αντίστοιχα, των πόρων του ΤαμείουΑνάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η θετική αξιολόγηση των αιτήσεων πληρωμών θα εξαρτηθεί από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών οροσήμων και στόχων.

Η αξιολόγηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας εγκρίνεται από το Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία βάσει πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέσω σχετικής εκτελεστικής πράξης. Οι νομικές δεσμεύσεις θα αναληφθούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Οι σχετικές πληρωμές θα γίνουν έως την 31η Δεκεμβρίου 2026.