Δύο κινεζικοί όμιλοι, καθώς και η Energean Oil and Gas και ο ΔΕΣΦΑ φαίνεται, σύμφωνα με πληροφορίες να είναι ορισμένες από τις εταιρίες που βολιδοσκοπούν τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για τη δημιουργία αποθήκης φυσικού αερίου στο υπό εξάντληση κοίτασμα στη Ν. Καβάλα , έναν διαγωνισμό, που μετά από διάφορες αναβολές, δείχνει να δίνει και μάχη με το χρόνο προκειμένου να προλάβει τα κατάλληλα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη χρηματοδότηση της επένδυσης, καθώς οι άφθονοι πόροι για νέα, μεγάλα έργα φυσικού αερίου μάλλον αποκτούν ημερομηνία λήξης, στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας και της πολιτικής της ΕΕ για το Κλίμα.
Μετά την τελευταία παράταση που έδωσε το ΤΑΙΠΕΔ, η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος λήγει τη Δευτέρα, 19 Οκτωβρίου.
Η αποχώρηση της γαλλικής Storengy, θυγατρικής της Engie, που οι πληροφορίες την έφεραν μέχρι πρόσφατα να κατεβαίνει μαζί με την Energean και την Τερνα στον διαγωνισμό, έχει ήδη ανατρέψει πολλές ισορροπίες, με τους εναπομείναντες παίκτες να αναζητούν νέους συμμάχους με εμπειρία operator στις αποθήκες αερίου, όπως ορίζει η προκήρυξη. Ευρωπαίοι διαχειριστές, οι οποίοι προσεγγίστηκαν στο μεταξύ, δεν έδειξαν ιδιαίτερη προθυμία, με τον ΔΕΣΦΑ - σε σύμπραξη με άλλους εταίρους- να δείχνει ο πιο ενεργός, μέχρι στιγμής.
Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν πάντως ότι ο διαγωνισμός δύσκολα θα αντέξει νέα αναβολή και ότι η αβεβαιότητα σχετικά με το χρονικό ορίζοντα του έργου αλλά και τη χρηματοδότησή του από τα ευρωπαϊκά κονδύλια βαρύνουν στην απόφαση των εν δυνάμει επενδυτών.
Το πρότζεκτ μετατροπής του υπό εξάντληση κοιτάσματος στη Ν. Καβάλα σε αποθήκη φυσικού αερίου μπορεί να έχει ενταχθεί στη λίστα PCI ( Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος) της ΕΕ, όμως η λίστα αυτή θα αναθεωρηθεί το 2021 και αν δεν προλάβει τις προθεσμίες, τότε δεν αποκλείεται η απένταξή του, καθώς ήδη η Κομισιόν δέχεται ισχυρές πιέσεις για να σταματήσει τη χρηματοδότηση νέων, μεγάλων έργων φυσικού αερίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα ενεργειακά έργα της 4ης λίστας PCI, που εγκρίθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2019, οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν στις 2 Οκτωβρίου 2020 την έγκριση χρηματοδότησης από τα κονδύλια CEF για 10 έργα, εκ των οποίων μόνον το ένα, αφορούσε σε φυσικό αέριο και συγκεκριμένα σε διασυνδετήριο αγωγό Σερβίας- Βουλγαρίας. Η 5η λίστα PCI αναμένεται για τις αρχές του 2021 και σύμφωνα με την Επιτροπή τα ενεργειακά έργα που θα χρηματοδοτηθούν θα πρέπει να εξυπηρετούν τους στόχους για το Κλίμα και να είναι “future proof”, δηλαδή να “αντέχουν” στην πολιτική του μηδενικού άνθρακα. Τέτοια έργα για παράδειγμα είναι το πράσινο υδρογόνο, ή τα CCUS, (συστήματα διακράτησης, χρήσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα) από υφιστάμενες ρυπογόνες δραστηριότητες, είναι όμως αμφίβολο αν εντάσσονται ή για πόσο χρόνο ακόμα θα συνεχίσουν να εντάσσονται τα έργα φυσικού αερίου, το οποίο θεωρείται μεταβατικό καύσιμο, καθώς αν και πολύ πιο καθαρό δεν παύει να παράγει CO 2.
Η επιχορήγηση από τα κονδύλια CEF και η απλούστευση/επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών, μαζί με το “ευρωπαϊκό διαβατήριο” είναι τα βασικά πλεονεκτήματα των έργων που εντάσσονται στη λίστα PCI.
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ)
Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) έχει ανακοινώσει ότι στο τέλος του 2021 σταματά τη χορήγηση δανείων σε έργα ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου και του φυσικού αερίου.
Από την άλλη πλευρά πάντως, η αποθήκη αερίου της Ν. Καβάλας είναι πρότζεκτ που συνδυάζεται με την επάρκεια εφοδιασμού φυσικού αερίου όχι μόνον για τη χώρα μας αλλά και για την ΝΑ Ευρώπη, αφού συμπληρώνει τον κόμβο που δημιουργείται στη Βόρειο Ελλάδα με τον αγωγό ΤΑΡ, τον ελληνο-βουλγαρικό αγωγό (IGB) και τον πλωτό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης (FSRU)
Σύμφωνα με εκτιμήσεις η μετατροπή του εξαντλημένου κοιτάσματος σε υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου απαιτεί επενδύσεις της τάξης των 350-400 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον προκαταρκτικό σχεδιασμό του έργου, η υπόγεια αποθήκη αερίου της Ν. Καβάλας στο Θρακικό Πέλαγος, η οποία γειτνιάζει με το κοίτασμα του Πρίνου, εκτιμάται σε χωρητικότητα περίπου στο 1 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, με ετήσιο διακινούμενο όγκο τα 360 εκατ. Νm3 ή σε 720 εκατ. Νm3 για έναν ή δύο κύκλους ανά έτος, αντίστοιχα.
Σήμερα, το υπό εξάντληση κοίτασμα βρίσκεται υπό τη διαχείριση της Energean Oil & Gas.
