H αύξηση των τιμών των ρύπων στα τέλη του περασμένου χρόνου δεν εμπόδισε το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) να εκτοξευτεί στο κλείσιμο του 2020 στα 292,84 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό δελτίο του ΔΑΠΕΕΠ, ο οποίος πάντως για το 2021, μετά τα αυστηρά μέτρα που ελήφθησαν, προβλέπει για τον ΕΛΑΠΕ πλεόνασμα 25,6 εκατ. ευρώ.
Ο πίνακας προβλέψεων του ΔΑΠΠΕΠ για το πλεόνασμα δεν περιέχει αναφορά στο ειδικό αποθεματικό ασφαλείας των 70 εκατ. ευρώ, το οποίο δείχνει σαν να μην έχει περιληφθεί, παρότι έχει συμφωνηθεί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Η επίτευξη του πλεονάσματος στο τέλος του 2021 προϋποθέτει τη νομοθέτηση της αύξησης στο 78%, του ποσοστού των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων ρύπων που κατευθύνονται στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ. Από την άλλη πλευρά, η άνοδος της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί κατά τη φετινή χρονιά, επηρεάζει θετικά τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ.
Η πρόβλεψη του ΔΑΠΕΕΠ για τιμή CO2 στα 32 ευρώ/τόνο κατά μέσον όρο τη φετινή χρονιά είναι μάλλον συντηρητική σε σχέση με πρόσφατες εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών για τιμή ρύπων στα 39,24 ευρώ/τόνο το 2021 και στα 46,24 ευρώ/τόνο, το 2022.
Ωστόσο, η άνοδος του κόστους ρύπων έχει σοβαρές επιπτώσεις στις τιμές του ηλεκτρισμού και μπορεί να επιφέρει αύξηση στα τιμολόγια που πληρώνουν οι καταναλωτές. Τα περισσότερα τιμολόγια λιανικής περιλαμβάνουν ρήτρες CO 2 και το ερώτημα είναι αν και πότε θα ενεργοποιηθούν. Από τον Σεπτέμβριο του 2019, η ΔΕΗ έχει ενσωματώσει ρήτρες ρύπων στο σύνολο των τιμολογίων της, αλλά έχει αποφασίσει να μην τις ενεργοποιήσει έως τον Μάρτιο με πρόθεση είναι να συνεχίσει την ίδια πολιτική και για το υπόλοιπο του έτους. Η ρήτρα εκτός από την τιμή σχετίζεται και με το ανθρακικό αποτύπωμα της ΔΕΗ, δηλαδή τις συνολικές αγορές δικαιωμάτων ρύπων που πραγματοποιεί, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από το μερίδιο του λιγνίτη στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
Στα τιμολόγια Υψηλής Τάσης, που αφορούν στις μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, το κόστος των ρύπων είναι διακριτό και αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από ειδικό μηχανισμό.
Η πρόβλεψη για τη διαμόρφωση πλεονάσματος 25,6 εκατ. ευρώ στον ΕΛΑΠΕ στηρίζεται κυρίως στα μέτρα που έλαβε το φθινόπωρο το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας, μέτρα που περιλαμβάνουν ακόμα και το κούρεμα προκαθορισμένων τιμών για ορισμένες κατηγορίες φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, αλλά και μία χρέωση στους προμηθευτές. Επισης, σε υπολογισμούς όπως ότι το πράσινο τέλος στην κατανάλωση πετρελαίου κίνησης θα εισφέρει έσοδα ύψους 92 εκατ. ευρώ και το ειδικό τέλος που επιβλήθηκε στην έκδοση βεβαιώσεων παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας θα εισφέρει 25 εκατ ευρώ. Η έκτακτη εισφορά στα φωτοβολταϊκά των στεγών υπολογίζεται ότι θα αποδώσει 11,5 εκατ ευρώ και η έκτακτη εισφορά στις μονάδες ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ ότι θα συνεισφέρει 80,71 εκατ ευρώ.
Η πρόβλεψη για τη μέση Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς Επόμενης Ημέρας για το έτος 2021 είναι τα 53 €/MWh, ενώ δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι εκκαθαρίσεις της Αγοράς Εξισορρόπησης, το ύψος των οποίων όπως επισημαίνει ο ΔΑΠΕΕΠ δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έλλειμμα των περίπου 300 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 προκύπτει παρά το πρόσθετο έσοδο των 65,87 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης σε 78% από 65% του ποσοστού από τα έσοδα δημοπρασιών ρύπων που κατευθύνεται στον ΕΛΑΠΕγια το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο του 2020 έως και τον Δεκέμβριο 2020.
Τέλος το σύνολο των εκροών του ΕΛΑΠΕ για το 2021 υπολογίζεται σε 1.737,46 εκατ ευρώ.