Κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος επιδιώκει να αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των υποβρύχιων διασυνδέσεων μέχρι ενός σημείου (offshore substation hub), ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος -Ενέργειας, που  σχεδιάζει διαγωνισμούς για τα θαλάσσια αιολικά με ειδική πρόβλεψη για το αυξημένο κόστος τους, αναγνωρίζει μεν το ρόλο του ΑΔΜΗΕ, αφήνει   όμως ταυτόχρονα και ένα περιθώριο στον επενδυτή να επιλέξει τους τρόπους υλοποίησης της διασύνδεσης.

Πρόκειται για ορισμένα από τα  βασικά συμπεράσματα της ημερίδας για τα υπεράκτια αιολικά που διοργάνωσε χθες η ΕΛΕΤΑΕΝ, εν όψει του νέου θεσμικού πλαισίου για τις offshore AΠΕ, που καταρτίζει το ΥΠΕΝ την  περίοδο αυτή.

Ήδη  εκδηλώνεται σημαντικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών στη χώρα, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει να επιδείξει καμία ανάλογη επένδυση. Το υψηλό κόστος, καθώς και  χωροταξικά, αδειοδοτικά, ακόμα και γεωστρατηγικά ζητήματα κράτησαν  τις υπεράκτιες ΑΠΕ εκτός του πεδίου επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια.

Η έμφαση που δίνει η νέα ενεργειακή πολιτική της ΕΕ στα  οffshore αιολικά  και τις άλλες υπεράκτιες ΑΠΕ άνοιξε μία νέα προοπτική. Σύμφωνα με στοιχεία προμελέτης της ΕΕ, που επικαλέστηκε ο πρόεδρος και διευθύνων  σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ κ. Γιάννης Γιαρέντης το θαλάσσιο αιολικό δυναμικό για πλωτές ανεμογεννήτριες στη χώρα μας φθάνει τα 263GW.

Στην πρόταση που παρουσίασε ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Ιωάννης Μάργαρης η ανάπτυξη των υπεράκτιων αιoλικών θα πρέπει να περάσει από τα εξής στάδια:

-Οι Αρμόδιες Αρχές καθορίζουν/αδειοδοτούν τις θαλάσσιες περιοχές για ανάπτυξη Υπεράκτιων πάρκων.

-Ο ΑΔΜΗΕ εκπονεί την Στρατηγική Μελέτη Ανάπτυξης για τα υπεράκτια πάρκα, με την οποία εξασφαλίζεται η τεχνική συμβατότητα και η τροφοδότηση του Συστήματος μέσω αξιόπιστων διακλαδώσεων. Αυτή θα συμπεριλαμβάνει τις διασυνδέσεις των νησιών ενώ θα υπάρχει πρόβλεψη για επεκτασιμότητα/αναβάθμιση των δικτύων με παράλληλη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας. Επίσης, ο καθορισμός της μέγιστης δυνατής ηλεκτρικής ισχύος για την κάθε offshore περιοχή θα επιτρέψει τον σχεδιασμό άρτιων ανταγωνιστικών διαδικασιών.

-Η ΡΑΕ διεξάγει ανταγωνιστικές διαδικασίες για Υπεράκτια πάρκα λαμβάνοντας υπ’ όψιν την μέγιστη ισχύ που έχει καθοριστεί ανά περιοχή από τον ΑΔΜΗΕ.

• Ο ΑΔΜΗΕ σχεδιάζει και αδειοδοτεί τα υπεράκτια Δίκτυα Υψηλής Τάσης.
• Οι Παραγωγοί σχεδιάζουν και αδειοδοτούν τα υπεράκτια πάρκα.
• Δίνονται Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης και Συμβάσεις Σύνδεσης στους Παραγωγούς και ξεκινάει η υλοποίηση των υπεράκτιων δικτύων από τον ΑΔΜΗΕ και των υπεράκτιων πάρκων από τους Παραγωγούς.

Από την πλευρά του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας η γενική γραμματέας κα Αλεξάνδρα Σδούκου αναγνώρισε τον κρίσιμο ρόλο του ΑΔΜΗΕ , ο οποίος θα πρέπει να συμμετέχει στο σχεδιασμό μέσα από ένα καθαρό πλαίσιο συνεργασίας που θα αποτυπώνεται στο νομικό πλαίσιο και θα υλοποιηθεί μέσα από επιμέρους κείμενα και συμφωνίες. Επισήμανε όμως ότι υπάρχει η εναλλακτική πρόταση να μπορεί ο επενδυτής να επιλέξει τους τρόπους υλοποίησης της διασύνδεσης, προσθέτοντας ότι η εκτίμηση του ΥΠΕΝ είναι ότι χρειάζεται ένας τρόπος που θα εξασφαλίζει τη διασύνδεση γρήγορα, μελετημένα, με ασφάλεια για τους επενδυτές και όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος.

Η στρατηγική που αναπτύσσει το ΥΠΕΝ έχει δύο βασικά σκέλη: 

1) Να αναπτυχθεί ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο , καθώς η συγκεκριμένη τεχνολογία χρειάζεται κεφάλαια και μεγάλες επενδύσεις, άρα πρέπει να είναι ασφαλές και σταθερό.

2) Να χρησιμοποιηθεί το πλαίσιο και "να μη μείνουν οι άδειες στα συρτάρια".

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η κα Σδούκου, το κόστος της ενέργειας από τα  πλωτά αιολικά εκτιμάται από τη Navigant, στα 76 ευρώ/μεγαβατώρα το 2030 και σε 46 ευρώ το 2050 με διαθέσιμο δυναμικό 263 γιγαβάτ στη χώρα μας.

Οσο για τη μεθοδολογική προσέγγιση του υπουργείου αυτή βασίζεται σε 3 άξονες: τη χωροθέτηση -αδειοδότηση με την προεπιλογή των κατάλληλων θαλάσσιων περιοχών, εντός των οποίων οι επενδυτές θα επιλέγουν τις υποπεριοχές του ενδιαφέροντός τους, τη διασύνδεση με το σύστημα μεταφοράς και την αποζημίωση των επενδύσεων, ώστε να εξασφαλίζεται η τραπεζική χρηματοδότηση.

Ιδιαίτερη αναφορά στο κόστος και τις επιπτώσεις στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ έκανε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ κ. Γιαρέντης. Τόνισε ότι θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή ώστε αφενός να προσελκυθούν οι αναγκαίες επενδύσεις και να καταστεί εμπορικά βιώσιμη η ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων  και αφετέρου να μην δημιουργηθεί υπέρμετρο βάρος στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και στον ΕΛΑΠΕ.

Σε ό,τι αφορά τους στόχους για την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ δήλωσε ότι είναι εφικτό να τεθεί άμεσος στόχος για την εγκατάσταση των πρώτων 250 – 300 MW θαλάσσιων αιολικών πάρκων μέχρι το 2030. Παράλληλα θεωρεί ότι μπορεί να τεθεί ενδιάμεσος στόχος για την εγκατάσταση 3GW μέχρι το 2040 και ένας τελικός στόχος για την εγκατάσταση 10GW μέχρι το 2050.

Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί και η θέση που έχει καταθέσει στις Βρυξέλλες  ο ENTSO-E για τη σημασία της διαλειτουργικότητας προκειμένου να επιτευχθεί η   ενσωμάτωση μεγάλης κλίμακας υπεράκτιων αιολικών πάρκων στα ευρωπαϊκά ενεργειακά συστήματα. Δεδομένου ότι σημαντικό μέρος των διασυνδέσεων θα πραγματοποιηθεί με την εφαρμογή τεχνολογίας συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης (HVDC), η ικανότητα  ενσωμάτωσης του μεγάλου αριθμού μετατροπέων που παρέχονται από τους διάφορους κατασκευαστές, οι οποίοι μπορεί να  βασίζονται σε διαφορετικές τεχνολογίες αποτελεί κορυφαίο ζήτημα, που απαιτεί την εξασφάλιση διαλειτουργικότητας για να επωφεληθεί το ευρωπαϊκό σύστημα.