Την ώρα που το bitcoin σκαρφαλώνει σε νέα υψηλά επίπεδα, ο δισεκατομμυριούχος φιλάνθρωπος Μπιλ Γκέιτς χτυπάει "καμπανάκι” για το εντυπωσιακά υψηλό ανθρακικό αποτύπωμα του ψηφιακού νομίσματος - το οποίο μάλιστα εκτιμάται ότι θα επιδεινωθεί καθώς διευρύνεται η υιοθέτηση του μεγαλύτερου κρυπτονομίσματος στον πλανήτη ως βασικό μέσο συναλλαγών, όπως αναμένεται.

"Το bitcoin καταναλώνει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια ανά συναλλαγή από οποιαδήποτε άλλη γνωστή στην ανθρωπότητα μέθοδο”, δήλωσε ο Γκέιτς σε πρόσφατη συνέντευξή του στους New York Times, στο πλαίσιο της οποίας χαρακτήρισε τον εαυτό του "σκεπτικιστή όσον αφορά το bitcoin”, ενώ πρόσθεσε ότι "δεν είναι καλό για το κλίμα”.

Συνηγορώντας με τον Γκέιτς, ο Άλεξ ντε Βρις, επιστήμονας του τομέα δεδομένων που εργάζεται στην Κεντρική Τράπεζα της Ολλανδίας, εκτιμά ότι κάθε συναλλαγή bitcoin αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε 300 κιλά διοξειδίου του άνθρακα (CO2) - ποσότητα ανάλογη με το αποτύπωμα άνθρακα που εκλύεται από τη σάρωση μιας κάρτας Visa μετά από περίπου 750.000 φορές.

Κι αυτό διότι σχεδόν όλα τα κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένου του bitcoin, τεκμηριώνουν κάθε μία συναλλαγή σε αυτό που ονομάζεται δημόσιο κατανεμημένο καθολικό, την τεχνολογία που βοηθά να διασφαλιστεί ότι οι συναλλαγές είναι διαφανείς και απαραβίαστες, αλλά απαιτεί συνεχώς περισσότερο χώρο αποθήκευσης, ή "block” (αρχείο που προστίθεται στην αλυσίδα των "block” - blockchain).

Τα "block” δημιουργούνται από miners ("μεταλλωρύχους" bitcoin), οι οποίοι επιβραβεύονται με bitcoins για την εργασία τους, τρέχοντας κώδικα όλο το εικοσιτετράωρο μέσω ειδικού εξοπλισμού που ονομάζεται "rigs” - μια διαδικασία που καταναλώνει ετησίως ποσότητα ενέργειας (περίπου 78,5 τεραβατώρες) ανάλογη με την ενέργεια που καταναλώνουν χώρες όπως η Χιλή, η Αυστρία και η Φινλανδία.

Το πρόβλημα μεγεθύνεται από το γεγονός ότι τα δίκτυα "εξόρυξης" (mining) βρίσκονται κατά κύριο λόγο στην Κίνα, η οποία παράγει μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας. Και καθώς αυξάνεται η δημοφιλία των κρυπτονομισμάτων, η κατανάλωση ενέργειας δεκαπλασιάστηκε σε σχέση με το 2017.

"Η προσθήκη κρυπτονομισμάτων σε ένα χαρτοφυλάκιο θα το καταστήσει λιγότερο πράσινο”, σημειώνει ο Τζέραλντ Μόζερ, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Barclays Private Bank, επισημαίνοντας και μια άλλη παράμετρο: ότι η "εξόρυξη" παράγει την ίδια ποσότητα ηλεκτρονικών αποβλήτων με χώρες όπως το Λουξεμβούργο, δεδομένου ότι ο απαιτούμενος εξοπλισμός καθίσταται σε γενικές γραμμές παρωχημένος κάθε 18 μήνες περίπου.

"Η "εξόρυξη" είναι μια διαδικασία που καθιστά το bitcoin εξαιρετικά ενεργοβόρο εκ σχεδιασμού, καθώς το νόμισμα απαιτεί τεράστιους... υπολογισμούς για τον απώτερο στόχο που είναι η επεξεργασία χρηματοοικονομικών συναλλαγών χωρίς μεσάζοντες (διομότιμες συναλλαγές)”, σημειώνει ο Ντε Βρις, ο οποίος το 2014 δημιούργησε το Digiconomist, έναν ιστότοπο που παρακολουθεί την κατανάλωση ενέργειας του bitcoin.

Σύμφωνα με το Digiconomist, μια συναλλαγή bitcoin απαιτεί περίπου 707,6 κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας - ποσότητα που ισοδυναμεί με την ενέργεια που καταναλώνει ένα μέσο νοικοκυριό των ΗΠΑ σε διάστημα 24 ημερών. Σε ετήσια βάση, το bitcoin καταναλώνει περισσότερη ενέργεια από την πλειοψηφία των χωρών του πλανήτη. Για την ακρίβεια μόνο 38 χώρες καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από το κρυπτονόμισμα, το οποιο ετησίως χρειάζεται τόση ενέργεια όση καταναλώνουν χώρες όπως η Φινλανδία, η Χιλή και η Αυστρία.

Η υψηλή κατανάλωση ενέργειας είναι και ο λόγος που η Εσωτερική Μογγολία, αυτόνομη περιφέρεια της Κίνας, σχεδιάζει να τερματίσει τα project "εξόρυξης" κρυπτονομισμάτων έως τον Απρίλιο, καθώς απέτυχε να εκπληρώσει τον στόχο που έθεσε η κυβέρνηση για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας το 2019.

Στις ΗΠΑ δεν ισχύουν περιορισμοί για την εξόρυξη κρυπτονομισμάτων σε ομοσπονδιακό επίπεδο, ωστόσο ορισμένες πολιτείες -όπως η Νέα Υόρκη και η Ουάσιγκτον- έχουν θεσπίσει σχετικούς περιορισμούς.

Υπάρχουν, πάντως, και κάποιοι πιο αισιόδοξοι και κυρίως φιλόδοξοι. "Πιστεύουμε ότι τα κρυπτονομίσματα τελικά θα καταναλώνουν μόνο καθαρή ενέργεια, εκμηδενίζοντας το ανθρακικό τους αποτύπωμα και ηγούμενα της υιοθέτησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως”, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Square, Τζακ Ντόρσι, τον Δεκέμβριο, όταν η εταιρεία του ανακοίνωσε την έναρξη της Πρωτοβουλίας για "Επενδύσεις σε bitcoin καθαρής ενέργειας” (Bitcoin Clean Energy Investment), ένα επενδυτικό ταμείο ύψους 10 εκατ. δολαρίων που έχει στόχο τη χρηματοδότηση εταιρειών που κάνουν την εξόρυξη bitcoin ενεργειακά πιο αποδοτική.