Εφ όλης της ύλης συζήτηση για τα ανοικτά ζητήματα της αγοράς ηλεκτρισμού θα έχει ο υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας με την εκτελεστική αντιπρόεδρο της Κομισιόν και αρμόδια για τον Ανταγωνισμό Μαργκρέτε Βεστάγκερ στις 13 Μαίου, οπότε η κα Βεστάγκερ αναμένεται στην Αθήνα, εκτός και αν λόγω της πανδημίας η συνάντηση γίνει διαδικτυακά.

Ψηλά στην ατζέντα, πέρα από την έρευνα της ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού κατά της ΔΕΗ, αναμένεται να βρεθούν οι τρεις μηχανισμοί που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας για τη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται  για τον μόνιμο μηχανισμό ισχύος (CRM), τον μηχανισμό στρατηγικής εφεδρείας και τα πράσινα PPAs, τις συμφωνίες προμήθειας ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές.

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Θανάσης Δαγούμας σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου, δήλωσε χθες ότι κατά την εκτίμησή του οι τρεις αυτοί μηχανισμοί θα πρέπει κατά κατά κάποιο τρόπο να συνδεθούν και να υποβληθούν μαζί προς έγκριση στις Βρυξέλλες. Προϊδέασε δε ότι η έγκριση του μηχανισμού CRM δεν είναι ούτε μία απλή, ούτε μία τυπική υπόθεση, όπως πολλοί πιστεύουν, με βάση την εμπειρία τους από τις εγκρίσεις στο παρελθόν ανάλογων τέτοιων μηχανισμών (ΑΔΙ, προσωρινά ΑΔΙ κλπ). Όπως είπε οι νέοι κανονισμοί της ΕΕ θέτουν πολλές νέες παραμέτρους   που σχετίζονται με την αγορά για τους νέους μόνιμους μηχανισμούς ισχύος, όπως η σπανιότητα, η συμμετοχή όλων των τεχνολογιών π. χ η αποθήκευση ενέργειας, η τεκμηρίωση της αναγκαιότητάς τους σε  σχέση με τις στρατηγικές εφεδρείες κλπ.

Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που η ΡΑΕ προτείνει την κατά ένα τρόπο παρουσίαση ενός ενιαίου σχεδίου για τους τρεις μηχανισμούς, προκειμένου να μην υπάρχουν επικαλύψεις και υπερκαλύψεις και να αναδειχθεί ο στρατηγικός στόχος και η αναγκαιότητα του κάθε συστήματος.

Ας σημειωθεί ότι και οι τρεις μηχανισμοί αποτελούν κατ’ ουσίαν επιδοτήσεις, ο CRM για τις ευέλικτες μονάδες φυσικού αερίου, ο μηχανισμός στρατηγικής εφεδρείας για τα λιγνιτικά της ΔΕΗ και τα PPAs για την ενεργοβόρο βιομηχανία και εμμέσως για τις ΑΠΕ, στο μέτρο που υιοθετηθεί η πρόταση για μία καταναλωτική επιδότηση της τιμής των πώλησης της πράσινης ενέργειας με 15 ευρώ/MWh. Γι αυτό το λόγο και και οι τρεις πρέπει να εγκριθούν από την Επιτροπή, προκειμένου να μην τεθεί ζήτημα παράνομης κρατικής ενίσχυσης.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέργειας σκοπεύει να κοινοποιήσει στην ΕΕ τον Ιούνιο τον Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος που καταρτίζει για τη στήριξη των ευέλικτων μονάδων παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο που θα διασφαλίζουν την επάρκεια του συστήματος όσο θα αυξάνεται η διείσδυση  του διακοπτόμενου ρεύματος από  ΑΠΕ. Πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι έχει ήδη προκοινοποιήσει στην Επιτροπή την πρόταση για τα PPAs, ενώ ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό πως ακριβώς σχεδιάζει να προχωρήσει με τις στρατηγικές εφεδρείες, μηχανισμό αποζημίωσης που διεκδικεί κυρίως η ΔΕΗ.

Ο μόνιμος μηχανισμός ισχύος θεωρείται απαραίτητος και για τις επενδύσεις σε νέες μονάδες παραγωγής από φυσικό αέριο, οι οποίες είναι αναγκαίες αφού  αποσύρονται οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, καθώς σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να υπάρξει πρόβλημα επάρκειας ηλεκτρισμού και αυξημένος κίνδυνος μπλακ άουτ, όπως  προειοδοποιεί  σχετική μελέτη του ΑΔΜΗΕ,

Ο μηχανισμός για τις στρατηγικές εφεδρείες αφορά κυρίως στην αποζημίωση λιγνιτικών μονάδων, ενδεχομένως και πετραλαϊκών στα νησιά,  που θα παραμείνουν σε καθεστώς εφεδρείας (strategic reserves) για τη διασφάλιση της επάρκειας του συστήματος. Η ΔΕΗ αρχικώς  διεκδικούσε να λάβει έμμεση αποζημίωση της τάξης των 500 εκατ. ευρώ πλέον όμως φέρεται να έχει κατεβάσει τον πήχη στα  300 εκατ. ευρώ, ίσως και χαμηλότερα.

Το αίτημα ενδέχεται να συνδεθεί με τις έρευνες που διενεργεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατά της ΔΕΗ  με  αβέβαιη κατάληξη ως προς τις διεκδικήσει της εταιρίας.

Οι τρεις μηχανισμοί προετοιμάζονται παράλληλα αλλά ξεχωριστά ο κάθε ένας από αυτούς.

Ένα ακόμη ζήτημα που θα τεθεί προς συζήτηση στη συνάντηση με την κ. Βεστάγκερ είναι και το σχήμα αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Το μεγάλο αγκάθι των συνομιλιών με την αντιπρόεδρο της Κομισιόν είναι βέβαια οι δύο έρευνες της DGComp για τη ΔΕΗ. Η πρώτη εκκρεμεί από το 2017 και η δεύτερη αφορά στον φάκελο “Ήφαιστος”, περί ενδεχόμενης χειραγώγησης των τιμών στην  χονδρική αγορά από τη ΔΕΗ τους πρώτους μήνες λειτουργίας του target model.

Eνδιαφέρον παρουσιάζει εξάλλου και η θέση που θα παρουσιάσει η κα Βεστάγκερ ως προς τους λιγνίτες της ΔΕΗ μετά την αποτυχία του μάρκετ τεστ για τις δημοπρασίες λιγνιτικής ενέργειας. Πρόκειται για την την άρση του μονοπωλίου της ΔΕΗ και την εφαρμογή της σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, για τα οποία πλέον υπάρχει καμία ανταπόκριση από την αγορά, καθώς το κόστος ηλεκτρικής  ενέργειας από λιγνίτη έχει γίνει εξαιρετικά ακριβό και άρα μη ανταγωνιστικό λόγω των ρύπων.

Η κα Βεστάγκερ θα συμμετάσχει και στο συνέδριο των Δελφών.