Oι υψηλές τιμές χονδρικής του ηλεκτρισμού δημιουργούν πολιτικό αλλά και κοινωνικό πρόβλημα σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, με τις εθνικές κυβερνήσεις να διατυπώνουν τις ανησυχίες τους στις Βρυξέλλες και να ζητούν αλλαγές στους κανονισμούς, χωρίς όμως κάποια θετική απόκριση μέχρι στιγμής, τουλάχιστον.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε αίτημα της Ισπανίας για την αλλαγή των κανόνων που διαμορφώνουν τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω των πολύ υψηλών τιμών που σημειώθηκαν τον Αύγουστο, αλλά και τους προηγούμενους μήνες. Στην Ισπανία όπως και την Ελλάδα και σε αρκετές άλλες χώρες, οι τιμές χονδρικής του ηλεκτρισμού εκτοξεύτηκαν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, καταρρίπτοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Μπορεί τις τελευταίες ημέρες οι τιμές να έχουν υποχωρήσει, παραμένουν όμως σχετικά υψηλές, σε επίπεδα που προβληματίζουν, καθώς σταδιακά οι αυξήσεις περνούν στα τιμολόγια λιανικής και στην τσέπη του καταναλωτή.
Στην εγχώρια αγορά χονδρικής, οι τιμές από την κλίμακα των 60-70 ευρώ/MWh που εκινούντο στις αρχές του χρόνου έχουν σχεδόν σταθεροποιηθεί σε ένα επίπεδο των 100 ευρώ και άνω, αφού κατά τις ημέρες του καύσωνα ξεπέρασαν τα 185 ευρώ/MWh, με βάση τη μέση τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας.
Η Ισπανία ζήτησε την αναθεώρηση των κανονισμών υποστηρίζοντας ότι οι κανόνες της ΕΕ είχαν ως αποτέλεσμα η φθηνή ανανεώσιμη ενέργεια να πωλείται στην ίδια τιμή με την ακριβότερη ενέργεια που παράγεται από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία τροφοδοτούν μία συνεχή άνοδο. Η μεγάλη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, σε συνδυασμό με την έντονη ζήτηση, ιδιαίτερα κατά τις ημέρες του καύσωνα ώθησαν στα ύψη τις τιμές του ηλεκτρισμού, πυροδοτώντας στην Ισπανία ένα παιχνίδι πολιτικών ευθυνών.
Σύμφωνα με δηλώσεις της υπουργού Ενέργειας της Ισπανίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαντώντας στο αίτημα της Μαδρίτης, ανέφερε ότι δεν έχει καμία πρόθεση να εισάγει αλλαγές στο οριακό σύστημα, αφού είναι το πιο εύκολο, το πιο απλό και το πιο αποτελεσματικό. Οι περισσότερες αγορές ηλεκτρισμού βασίζονται στο οριακό κόστος για τον καθορισμό των τιμών, πράγμα που σημαίνει ότι η συνολική τιμή καθορίζεται από το κόστος διάθεσης του παραγόμενου ηλεκτρισμού από την τελευταία ( και ακριβότερη) συμβατική μονάδας που εισέρχεται στην αγορά. Η ανανεώσιμη παραγωγή είναι διαλείπουσα, οπότε ακόμη και χώρες με σχετικά αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό τους σύστημα έχουν διατηρήσει για εφεδρεία ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια.
Καθώς η ανανεώσιμη ενέργεια έχει γίνει φθηνότερη και πιο διαδεδομένη, το οριακό σύστημα τιμολόγησης του ηλεκτρισμού δέχεται αρκετές επικρίσεις, με το βασικό επιχείρημα ότι η πράσινη ενέργεια δεν πρέπει να επιβαρύνει το κόστος καυσίμων, το οποίο διογκώνεται από τις τιμές ρεκόρ της ΕΕ για τα δικαιώματα αγοράς ρύπων.
Στην απαντητική της επιστολή η Επιτροπή δηλώνει ακόμα ότι παρακολουθεί την κατάσταση, ενώ οι τέσσερις μεγαλύτερες εταιρίες παροχής ηλεκτρισμού της Ισπανίας δήλωσαν, σε κοινή συνέντευξη τύπου, ότι δεν κερδίζουν από την άνοδο των τιμών.
Τον Ιούνιο, η Μαδρίτη μείωσε τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας για να μετριάσει τις επιπτώσεις για τους καταναλωτές.
Ας σημειωθεί τέλος ότι, από τις 5 Αυγούστου τα τιμολόγια της ΔΕΗ έχουν αναπροσαρμοστεί με ρήτρα τιμής χονδρικής.
