Περίπου το 20% του όγκου πωλήσεων των ιδιωτικών εταιριών προμήθειας ηλεκτρισμού εκτιμάται ότι θα καλύψουν τα λιγνιτικά πακέτα που θα διαθέσει η ΔΕΗ στην προθεσμιακή αγορά, με βάση τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι ελληνικές αρχές με την ΕΕ για την επίλυση του περίφημου antitrust case,  δηλαδή το σπάσιμο του λιγνιτικού μονοπωλίου της ΔΕΗ.

Η συμφωνία, η οποία βρισκόταν υπό διαπραγμάτευση εδώ και αρκετούς μήνες,  προβλέπει ότι η ΔΕΗ θα διαθέσει ανά τρίμηνο  σε σταθερές τιμές, που θα διαμορφωθούν κοντά στην τιμή της αγοράς, ποσότητες ίσες με το 50% της περυσινής της λιγνιτικής παραγωγής ανα τρίμηνο, αρχής γενομένης από το τελευταίο τρίμηνο του 2021 ως το αντίστοιχο τέταρτο τρίμηνο του 2022. Τα επόμενα χρόνια και έως την παύση της εμπορικής λειτουργίας των λιγνιτικών εργοστασίων της ΔΕΗ ή το αργότερο ως τε τέλος του 2024, η διάθεση των λιγνιτικών πακέτων θα αφορά στο 40% της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ του προηγούμενου έτους.

Η όλη διαδικασία θα παρακολουθείται από εποπτικό μηχανισμό στις Βρυξέλλες.

Ενα βασικό ερώτημα που παραμένει είναι η τιμή στην οποία θα βγούν στην αγορά τα λιγνιτικά προθεσμιακά προϊόντα της ΔΕΗ, δεδομένης της μεγάλης αύξησης του κόστους δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων. Η συμφωνία με την ΕΕ δεν καθορίζει την τιμή, απλώς αναφέρει ότι πρέπει να βρίσκεται κοντά στα επίπεδα της αγοράς. Από την άλλη πλευρά όμως το νέο προϊόν, που θα “βγαίνει” ανά τρίμηνο στην αγορά,  θα παρέχει σταθερότητα τιμής για το χρονικό διάστημα που καλύπτει η διάθεσή του, σε μία εποχή μεγάλης αβεβαιότητας, μετά το ράλλυ των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου, που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Ετσι θα δώσει τη δυνατότητα στους προμηθευτές ηλεκτρισμού να εξασφαλίσουν μία σταθερή τιμή (hedging) σε μία περίοδο υψηλής μεταβλητότητας της τιμής του ηλεκτρισμού.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΔΕΗ θα διαθέσει τα λιγνιτικά πακέτα στην Προθεσμιακή Αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, παρότι η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα διάθεσής τους στο ΕΕΧ, την αντίστοιχη  ευρωπαϊκή αγορά. Με τον τρόπο αυτό δίνεται  η ευκαιρία στην εγχώρια προθεσμιακή αγορά να αποκτήσει “βάθος” και να λειτουργήσει πραγματικά. Δικαίωμα αγοράς των προϊόντων έχουν οι εταιρίες προμήθειας και οι traders.

Με βάση τη λιγνiτική παραγωγή της ΔΕΗ, η οποία το τέταρτο τρίμηνο του 2020, ήταν 1.785 GWh , υπολογίζεται ότι η συνολική ποσότητα που θα διατεθεί στη πρώτη φάση, δηλαδή για το τέταρτο τρίμηνο του 2021  θα αφορά σε 892,5 GWh. To πρώτο  τρίμηνο του 2021 η λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ ανήλθε σε 1.743 GWh και το δεύτερο τρίμηνο του 2021 σε 1.029 GWh.

Για να εφαρμοστεί το νέο μέτρο θα χρειαστεί νομοθετική ρύθμιση από το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας, η οποία θα πρέπει να ψηφιστεί σύντομα από τη Βουλή- ως το τέλος του μήνα το αργότερο- προκειμένου να ξεκινήσει εγκαίρως η διάθεση του προϊόντος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο μέτρο θα υπαχθεί και η παραγωγή της υπό κατασκευή λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ “Πτολεμαϊδα 5”, όταν αυτή τεθεί σε λειτουργία, το 2022 ή αργότερα.

Τέλος ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης έχει δηλώσει ότι το 2023 θα αποσυρθούν όλες οι υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες της εταιρίας, ενώ για την “Πτολεμαϊδα 5” έχει ανακοινώσει ότι από το 2025 θα “γυρίσει” σε καύση φυσικού αερίου με προοπτική αργότερα να χρησιμοποιεί ως καύσιμο το υδρογόνο.