Λίγο πριν από την επόμενη τηλεδιάσκεψη του OPEC, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επέρριψε την ευθύνη για την τρέχουσα κατάσταση με τις υψηλές τιμές του πετρελαίου στη Ρωσία και στον ΟΠΕΚ. "Αν ρίξετε μια ματιά στις τιμές του φυσικού αερίου και στις τιμές του πετρελαίου, είναι συνέπεια της μέχρι τώρα άρνησης της Ρωσίας ή των χωρών-μελών του OPEC να αντλήσουν περισσότερο πετρέλαιο”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο πλανητάρχης.
Ο Ξαβιέ Μπλας, επικεφαλής ανταποκριτής του Bloomberg News για την αγορά ενέργειας, δημοσίευσε το βίντεο με τη δήλωση του Μπάιντεν στο Twitter.
Ας ξεκαθαρίσουμε, ωστόσο, ορισμένα πράγματα. Πρώτον, ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν το τελευταίο έτος είναι ότι η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (BPD) κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτό η πτώση της παραγωγής επιδεινώθηκε από τον πόλεμο τιμών που ξέσπασε μεταξύ της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας λίγο πριν την κήρυξη της πανδημίας, αλλά στη συνέχεια η πανδημία συνέτριψε τη ζήτηση (και τις τιμές του πετρελαίου).
Ως απάντηση στην κατάρρευση των τιμών του αργού, το προηγούμενο καλοκαίρι η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα - πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση που έχει καταγραφεί σε τόσο σύντομο διάστημα. Η ζήτηση άρχισε να ανακάμπτει το φετινό καλοκαίρι και μέχρι το φθινόπωρο αυξανόταν με ρυθμό ταχύτερο της παραγωγής στις ΗΠΑ. Οι αμερικανικές εισαγωγές πετρελαίου άρχισαν να σκαρφαλώνουν και μαζί με αυτές και οι τιμές του αργού και των πετρελαϊκών προϊόντων.
Θα μπορούσε κανείς να αντιπαραβάλει το επιχείρημα ότι η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου οφείλεται στην άρνηση των παραγωγών στις ΗΠΑ να αυξήσουν την παραγωγή τους. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι πιο περίπλοκο. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ορισμένοι παραγωγοί πετρελαίου τέθηκαν εκτός λειτουργίας. Ορισμένα χαμηλής παραγωγής κοιτάσματα που βρίσκονταν στο τέλος της ζωής τους έκλεισαν οριστικά. Αυτή η απολεσθείσα παραγωγή δεν θα ανακτηθεί εύκολα. (Και ορισμένοι από αυτούς τους παράγοντες επηρεάζουν επίσης την παραγωγή της Ρωσίας και του OPEC).
Ωστόσο, ο βασικός λόγος είναι άλλος. Ο πραγματικός λόγος είναι ότι η ψήφιση νομοθεσίας εχθρικής προς τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου των ΗΠΑ, ακόμη κι αν θεωρεί κανείς ότι ήταν σωστή κίνηση, καθιστά ακόμη δυσκολότερη της ανάκαμψης της εγχώριας παραγωγής.
Με άλλα λόγια, αντί να ζητάμε από τη Ρωσία και τον OPEC να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου, θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε στις ΗΠΑ για να αντλήσουμε περισσότερο πετρέλαιο.
Τόνισα τους κινδύνους που ενέχει η ενεργειακή πολιτική του προέδρου Μπάιντεν νωρίτερα φέτος, διότι αυτή είναι η κατάσταση που ενδέχεται να προκύψει (όχι ότι αυτή είναι η κύρια αιτία της τρέχουσας κρίσης, αλλά ότι θα μπορούσε να είναι η αιτία μιας μελλοντικής κρίσης).
Ο OPEC και η Ρωσία έχουν κάποια πλεονάζουσα παραγωγική δυναμικότητα, αλλά ενδεχομένως να είναι απρόθυμοι να την αξιοποιήσουν για να βοηθήσουν τους Αμερικανούς να έχουν χαμηλότερες τιμές καυσίμων. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) εκτίμησε πρόσφατα ότι η πλεονάζουσα παραγωγική δυναμικότητα του OPEC+ (κυρίως των χωρών χώρες του OPEC και της Ρωσίας) ανερχόταν στα 9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Ωστόσο, εκτιμά ότι δυνητικά θα υποχωρήσει κάτω από τα 4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2022.
Σίγουρα, είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας και του OPEC να διατηρήσουν τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. Επίσης, δεν είναι υποχρεωμένοι να αυξήσουν την παραγωγή τους για να "ανακουφίσουν” τις ΗΠΑ. Μπορούμε να ασκήσουμε πιέσεις και να προσφέρουμε κίνητρα, αλλά η τρέχουσα κατάσταση δεν προέκυψε από την άρνησή τους να αντλήσουν περισσότερο πετρέλαιο.
Παρ’ όλα αυτά, πιθανότατα θα μπορούσαν να το κάνουν αν ήθελαν και να προσφέρουν έτσι μια ανακούφιση στις ΗΠΑ. Είναι όπως στην περίπτωση που ένας γιατρός καλείται να ανταποκριθεί σε ένα περιστατικό μέσα σε ένα αεροπλάνο. Δεν φταίει αυτός για το πρόβλημα, αλλά ενδεχομένως έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει.
