Φορτία υγροποιημένου αερίου από την Αίγυπτο επιχειρεί να εξασφαλίσει, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, η χώρα με το Μνημόνιο Κατανόησης για συνεργασία στο φυσικό αέριο, που υπέγραψε χθες στο Κάιρο ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας με τον Υπουργό Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Tarek El Molla. Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη, ορισμένες χώρες προσδοκούν σε ρυθμίσεις που θα περιορίζουν τις κερδοσκοπικές τάσεις στις αγορές φυσικού αερίου, ενώ το Ευρωκοινοβούλιο έχει ταχθεί υπέρ παγώματος της χρηματοδότησης νέων έργων φυσικού αερίου, αφήνοντας ένα μικρό περιθώριο και αυτό υπό όρους και προϋποθέσεις, για τα παλαιά πρότζεκτ που είχαν ενταχθεί σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
Στις 14 Δεκεμβρίου η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει την αναθεώρηση των κανόνων για την αγορά φυσικού αερίου, μία μεταρρύθμιση, από την οποία στην τρέχουσα φάση της εκτόξευσης των τιμών του αερίου, -που έχει συμπαρασύρει και την ηλεκτρική ενέργεια- θεωρείται ως ευκαιρία για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας.
«Η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την αναθεώρηση της οδηγίας για το φυσικό αέριο στο τέλος του έτους για να εξετάσει με μεγαλύτερη ακρίβεια τη συμπεριφορά ορισμένων εμπόρων στην αγορά», δήλωσε ο Claude Turmes, υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου, ο οποίος έχει προτείνει και την επιβολή ενός ελάχιστου ορίου, σαν “μαξιλάρι” αντιστάθμισης κινδύνου για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά, προκειμένου να αποτραπεί η υπερβολική κερδοσκοπία στις αγορές φυσικού αερίου.
Κατά καιρούς Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν επισημάνει την ύπαρξη ενδείξεων για traders που δρουν πολύ κερδοσκοπικά στην αγορά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη στη νέα οδηγία για το φυσικό αέριο να υπάρξει πιο λεπτομερής ρύθμιση για την κατηγορία αυτή των συμμετεχόντων. Παράλληλα έχει επισημανθεί ότι οι περισσότερες εταιρείες φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου, που σημαίνει ότι έχουν αγοράσει φυσικό αέριο τον τελευταίο 1 1/2 χρόνο σε πολύ χαμηλότερες τιμές. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμούν ότι μπορεί και πρέπει να συγκρατηθεί η άνοδος των τιμών κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Ανάλογες απόψεις έχουν εκφραστεί και για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, με την Ισπανία και την Πολωνία να ζητούν να εξεταστεί -και ενδεχομένως να μπουν φραγμοί- ο ρόλος ορισμένων παικτών στη μεγάλη άνοδο της τιμής του CO2. Σύμφωνα με τη Μαδρίτη, η αύξηση της τιμής του διοιξειδίου του άνθρακα, που έχει φθάσει στο υψηλό των περίπου 70 ευρώ/τόνο (από 32-33 ευρώ/τόνο που ξεκίνησε το 2021) συντελεί στο 1/5 της επιβάρυνσης της τιμής του ηλεκτρισμού, ανάλογα βέβαια με το ηλεκτροπαραγωγικό μείγμα κάθε χώρας. Από την άλλη πλευρά πάντως έχουν διατυπωθεί θέσεις σύμφωνα με τις οποίες η συμμετοχή μη παραδοσιακών παικτών, όπως hedge funds, τραπεζών και κερδοσκοπικών κεφαλαίων, στην εν λόγω αγορά είναι υπαρκτή μεν αλλά αρκετά περιορισμένη ακόμα.
Χθες η τιμή TTF στα συμβόλαια Ιανουαρίου - που αποτελούν τιμή αναφοράς για την ΕΕ-διαμορφώθηκε στα 93,470 ευρώ/MWh, κατά 1,069% χαμηλότερα από τα επίπεδα της Τετάρτης. Αισθητή πτώση παρουσιάζει για σήμερα, 26 Νοεμβρίου, και η μέση τιμή χονδρικής του ηλεκτρισμού στην εγχώρια Αγορά Επόμενης Ημέρας. Συγκεκριμένα υποχώρησε 12% στα 250,22 ευρώ/MWh, ακολουθώντας την πτωτική τάση που σημειώθηκε στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγοράς και κυρίως στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, όπου μία “βουτιά” της τάξης του 23,5% και του 22% αντίστοιχα, έφερε την μέση τιμή στα 217,25 ευρώ/MWh και στις δύο χώρες.
Το Μνημόνιο
Το MoU Ελλάδας - Αιγύπτου για το φυσικό αέριο, που υπογράφηκε χθες στο Κάιρο, προβλέπει τη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών σε τρεις τομείς: Την εμπορία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), την εξερεύνηση και την παραγωγή φυσικού αερίου, καθώς και την προοπτική κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού που θα διασυνδέει τα συστήματα αερίου των δύο χωρών. Το Μνημόνιο ανοίγει τον δρόμο για την υπογραφή εξειδικευμένων συμφωνιών στους αυτούς τομείς συνεργασίας, ανάμεσα στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, την ΕΔΕΥ και τη ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων με τις αντίστοιχες αιγυπτιακές εταιρίες, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας.
«Το Μνημόνιο Κατανόησης ανάμεσα στη χώρα μας και την Αίγυπτο αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την εμβάθυνση της στρατηγικής μας σχέσης, η οποία συνιστά παράγοντα σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.” δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. Τόνισε ότι η συμφωνία αναβαθμίζει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου φυσικού αερίου για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, εξασφαλίζοντας την επάρκεια εφοδιασμού και τη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων. “Ο ρόλος του φυσικού αερίου τα επόμενα έτη θα είναι εξαιρετικά κρίσιμος, ενόψει της πράσινης μετάβασης και της εμβληματικής μεταρρύθμισης της απολιγνιτοποίησης του ενεργειακού μας μείγματος. Η ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας με την Αίγυπτο, η οποία διαθέτει πλούσια τεχνογνωσία στην έρευνα και παραγωγή φυσικού αερίου, θα ωφελήσει σημαντικά και τις ελληνικές εταιρείες, όπως τη ΔΕΠΑ και την ΕΔΕΥ», κατέληξε ο υπουργός.