Tον νέο αυτοματοποιημένο μηχανισμό υπολογισμού του επιδόματος στους λογαριασμούς ρεύματος, ο οποίος δεν θα είναι οριζόντιος, δηλαδή δεν θα αφορά όλους τους καταναλωτές στη Χαμηλή Τάση, όπως συνέβη το τελευταίο τετράμηνο του 2021 οριστικοποιούν τις ημέρες αυτές ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. Το νέο μέτρο, εξάλλου,  θα πρέπει να εγκριθεί και από τους θεσμούς, οι εκπρόσωποι των οποίων από την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινούν τις επαφές με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο της 13ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.

Χθες ο υπουργός κ. Σκρέκας δήλωσε ότι ο νέος μηχανισμός θα παρουσιαστεί ως το τέλος της εβδομάδας και θα αφορά οικιακούς καταναλωτές, ενώ ειδικό πακέτο προβλέπεται και για τις επιχειρήσεις, που ηλεκτροδοτούνται σε όλες τις κατηγορίες, δηλαδή στην Υψηλή, Μέση και Χαμηλή Τάση. Το ζητούμενο είναι το όλο πακέτο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις να λάβει το πράσινο φως από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ και τους θεσμούς

‘Οπως έχει διαμηνυθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προβλέπεται και στα “προαπαιτούμενα” της νέας αξιολόγησης το μέτρο δεν μπορεί να αφορά πλέον όλους, αλλά τους πιο ευάλωτους καταναλωτές.  Στόχος της κυβέρνησης είναι με τα κριτήρια που θα θεσπίσει να διευρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο την περίμετρο του μέτρου, ώστε να συμπεριλάβει και τα μεσαία εισοδήματα, φθάνοντας ενδεχομένως ως το 70-80% των καταναλωτών ηλεκτρισμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των θεσμών, το συνολικό κόστος των επιδομάτων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, όπως αυτά σχεδιάζονταν ως τα μέσα Νοεμβρίου (ως 60 ευρώ/MWh για τις πρώτες 300 KWh ανά μήνα) ανέρχονταν στο  0,2% του ΑΕΠ για το 2021 και θα καλυφθούν πλήρως από τα αυξημένα έσοδα από την πώληση των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Η κυβέρνηση αύξησε  επίσης το επίδομα θέρμανσης που χορηγείται σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος.

Οι πιέσεις στις τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας που εμφανίστηκαν το τρίτο τρίμηνο του 2021, λόγω των παγκόσμιων εξελίξεων στις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, αντιπροσωπεύουν πρόσθετη επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Η Επιτροπή επισημαίνει  ότι σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ, οι τιμές της ενέργειας για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα είναι περίπου 14% πάνω από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ, με βάση τις τιμές ηλεκτρισμού του Σεπτεμβρίου , μήνα κατά τον οποίο είχε καταγραφεί αύξηση της τιμής του ηλεκτρισμού 14%, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Παρότι η άνοδος της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας είναι αποτέλεσμα διεθνών εξελίξεων, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η ακριβή ελληνική αγορά ηλεκτρισμού είναι αποτέλεσμα και άλλων παραγόντων, εγχώριας προέλευσης, όπως η εξάρτηση από το φυσικό αέριο, ενώ η πλήρης ολοκλήρωση στις πανευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και η συμμετοχή της απόκρισης της ζήτησης (demand response)  στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν ακόμα σε μία ανοικτή διαδικασία, που δεν έχει ολοκληρωθεί.

Αξίζει να αναφερθεί ότι και σήμερα η μέση τιμή χονδρικής ηλεκτρισμού στη χώρα μας είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη, καθώς διαμορφώνεται στα 182,66  ευρώ/MWh, κατά 6,8% χαμηλότερα από τα χθεσινά επίπεδα.

Κατά την επικείμενη αξιολόγηση οι θεσμοί αναμένεται να θέσουν θέμα προόδου της Ελλάδος όσον αφορά καθυστερούμενες μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρισμού και ιδιαίτερα στο demand response, στα προθεσμιακά συμβόλαια κλπ, μέτρα που αν είχαν ληφθεί εγκαίρως ενδεχομένως θα άμβλυναν το ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις αλλά και το κόστος των επιδομάτων για την κυβέρνηση.   

Η σχετικά υψηλή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα εγκυμονεί πρόσθετους κινδύνους για τους ενεργειακά ευάλωτους και τα νοικοκυριά χαμηλού και χαμηλού μεσαίου εισοδήματος, αναφέρει η Κομισιόν, η οποία παραθέτει και στοιχεία, επικαλούμενη τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα του 2020 : Περίπου το 16,7% του ελληνικού πληθυσμού δεν μπόρεσε να διατηρήσει τα σπίτια του επαρκώς ζεστά τον περυσινό χειμώνα,  ποσοστό που υπερβαίνει κατά περίπου 8,5 ποσοστιαίες μονάδες τον μέσο όρο της ΕΕ.

Σε πιο μακροπρόθεσμο επίπεδο ωστόσο, το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τις  πρόσθετες παρεμβάσεις που περιλαμβάνει στον τομέα της παραγωγής ανανεώσιμης   ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης, των επενδύσεων αποθήκευσης και δικτύου, τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και  τη σύνδεση μη διασυνδεδεμένων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο θεωρείται ότι θα αυξήσει την προστασία των τελικών καταναλωτών από μελλοντικούς κραδασμούς.