Το δρόμο για την αυστηροποίηση των όρων επιχορήγησης των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας για τις επιχειρήσεις μπορεί να ανοίξει το πόρισμα του πρόσφατου ελέγχου των Επιθεωρητών της ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο τα ευρωπαϊκά κονδύλια που χορηγήθηκαν για τον σκοπό αυτό δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι ευρωπαϊκά κονδύλια άνω των 2 δις ευρώ που δόθηκαν σε επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας συνέβαλαν ελάχιστα στους στόχους για την κλιματική αλλαγή και σε ορισμένες περιπτώσεις χρηματοδότησαν επενδύσεις που θα υλοποιούνταν ούτως ή άλλως,
Σύμφωνα με το πόρισμα τα έργα που υποστηρίχθηκαν από αυτή τη χρηματοδότηση πέτυχαν μόλις το 0,3% της ετήσιας εξοικονόμησης που απαιτείται προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 32,5% έως το 2030.
Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων για τους ρύπους με βάση την ενεργειακή πολιτική η ΕΕ αλλά και απαραίτητη για να ανταπεξέλθουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στο νέο περιβάλλον που δημιουργεί η άνοδος του ενεργειακού κόστους.
Ένα βασικό συμπέρασμα στο οποίο οδηγεί το πόρισμα – και ίσως στο μέλλον να υιοθετηθεί από τους κανονισμούς για τα σχετικά προγράμματα- είναι ότι οι επιδοτήσεις και οι επιχορηγήσεις δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για επενδύσεις που αποπληρώνονται.
Σύμφωνα με τους ελεγκτές, λίγο περισσότερες από το 50% των επενδύσεων που αξιολογήθηκανθα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς χρηματοδότηση από την ΕΕ, ενώ πολλές εταιρίες έλαβαν επιχορηγήσεις, τη στιγμή κατά την οποία ο τραπεζικός δανεισμός ή άλλα χρηματοδοτικά μέσα θα ήταν καταλληλότερα για την περίπτωσή τους.
Στέλεχος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου δήλωσε στο Reuters πως η χρηματοδότηση της ΕΕ είναι ανεπαρκώς συνδεδεμένη με τις επιχειρηματικές ανάγκες, καθώς δεν έχει γίνει σωστή ανάλυση του τι πραγματικά χρειάζονται οι επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό θεωρείται ότι η Κομισιόν θα πρέπει να αξιολογήσει καλύτερα τις ανάγκες χρηματοδότησης για την ενεργειακή απόδοση στις χώρες-μέλη και να εξετάσει ποιος είναι ο προσφορότερος τρόπος χρηματοδότησης, πριν δεσμεύσει μελλοντικούς πόρους, ανέφεραν στο πόρισμά τους οι ελεγκτές.
Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει δαπανήσει 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό της περιόδου 2020-2024 για τη στήριξη της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων όπως οι ενεργειακές επιθεωρήσεις και έργων για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ή της ενεργειακής έντασης στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες και το δημόσιο τομέα.
Τα περισσότερα σχετικά κονδύλια έχουν απορροφήσει η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Πολωνία.
Η εν λόγω έρευνα δεν περιλαμβάνει αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των κονδυλίων που έχουν δοθεί για τα προγράμματα εξοικονόμησης και ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών.
Παρότι μέχρι στιγμής οι Βρυξέλλες δεν έχουν σχολιάσει επίσημα τα αποτελέσματα της έρευνας των επιθεωρητών, αναλυτές εκτιμούν ως πιθανή μία τροποποίηση του κανονιστικού πλαίσιου των σχετικών προγραμμάτων στο μέλλον, προς την κατεύθυνση των συμπερασμάτων του πορίσματος.
Ας σημειωθεί τέλος ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να αυξήσει τον στόχο εξοικονόμησης ενέργειας για το 2030