Τιμολογιακές ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο μακροπρόθεσμα έχει αρχίσει να προεξοφλεί η προθεσμιακή αγορά από το 2023 και έπειτα, ενώ σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο η αβεβαιότητα σε σχέση με τις εξελίξεις στην Ουκρανία αλλά και τις καιρικές συνθήκες στην Ευρώπη ως το τέλος της φετινής χειμερινής σαιζόν κρατούν υψηλά τις τιμές του φυσικού αερίου TTF.
Τα προθεσμιακά συμβόλαια δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου ενδέχεται να παραμείνουν υψηλότερα από την περίοδο 2010-2020, όταν βρίσκονταν κατά μέσο όρο στα €20/MWh. Είναι χαρακτηριστικό ότι το εποχιακό συμβόλαιο για το καλοκαίρι του 2023 αυξήθηκε πάνω από τα €40/MWh, ενώ το αντίστοιχο του χειμώνα του 2024 έφτασε σε τιμή-ρεκόρ με €30/MWh. Σίγουρα οι τιμές του 2023 και 2024, πόσο μάλλον του 2025, είναι αρκετά χαμηλότερες από τις σημερινές τιμές στη αγορά, που πολλές ημέρες φθάνουν σχεδόν στα €100/MWh. Εντούτοις, αντιστοιχούν σε αυξήσεις 50%-100% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας.
Βέβαια οι προθεσμιακές τιμές δεν αποτελούν θέσφατο, είναι όμως ενδεικτικές των προθέσεων της αγοράς όσον αφορά στο εύρος των τιμών που προμηθευτές, παραγωγοί, έμποροι και κερδοσκόποι, είναι πρόθυμοι να εμπορευτούν σήμερα για μελλοντικές παραδόσεις.
Στις σποτ παραδόσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα οι τιμές TTF του ολλανδικού hub- που είναι είναι τιμές αναφοράς για την Ευρώπη- έχουν υποχωρήσει από τα ρεκόρ των180 ευρώ/MWh του Δεκεμβρίου.Ωστόσο η κλίμακα των 90 ευρώ που κινήθηκαν τον Ιανουάριο δεν παύει να είναι τετραπλάσια από το επίπεδο τιμών του Ιανουαρίου 2021. Μάλιστα κυμαίνονται γύρω στα 90 ευρώ/MWh, επειδή τον Ιανουάριο οι θερμοκρασίες στην κεντρική και δυτική Ευρώπη ήταν σχετικά ήπιες για την εποχή.
Χθες στην ενδοημερήσια αγορά του ολλανδικού hub, η τιμή TTF στα συμβόλαια Μαρτίου υποχώρησε στα 85,005 (-7,361%).
Η Ευρώπη εισάγει περίπου το 40% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία και αν ένας πόλεμος με την Ουκρανία, που η Μόσχα δηλώνει ότι δεν επιδιώκει, οδηγήσει σε απώλεια όλων αυτών των ποσοτήτων, τότε η Γηραιά Ήπειρος θα αναγκαστεί να λάβει δρακόντια μέτρα, όπως το κλείσιμο πολλών ενεργοβόρων βιομηχανιών, προειδοποιεί το ΙΕΝΕ σε σχετική ανάλυση, σημειώνοντας επίσης ότι οι ευρωπαϊκές τιμές θα ανέβαιναν σε πολλαπλάσια επίπεδα από το ρεκόρ που σημειώθηκε τον Δεκέμβριο.
Η κρίση του φυσικού αερίου, όμως, είναι βαθύτερη. Υπό τις υφιστάμενους γεωπολιτικούς συσχετισμούς το Βερολίο αδυνατεί να εγκρίνει την πιστοποίηση του ρωσο-γερμανικού αγωγού Nord Stream 2 στη Βαλτική Θάλασσα. Ησχετική απόφαση δεν αναμένεται να ληφθεί νωρίτερα από το καλοκαίρι, και αυτό υπό προϋποθέσεις. Από την άλλη πλευρά, η ευρωπαϊκή παραγωγή αερίου υποχωρεί, ιδίως στην Ολλανδία και τη Βρετανίακαι αυτό σημαίνει ότι ολοένα και περισσότερο φυσικό αέριο πρέπει να έρθει από τρίτες χώρες, σε μία περίοδο που πολλά κράτη- μέλη της ΕΕ - συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας- στρέφουν την ηλεκτροπαραγωγή τους σε φυσικό αέριο, προκειμένου σταδιακά να απεξαρτηθούν από τον άνθρακα/λιγνίτη, στο πλαίσιο των στόχων της ΕΕ για τη μείωση των ρύπων ως το 2030 και το 2050.
Εν τω μεταξύ η ασιατική ζήτηση για υγροποιημένο αέριο (LNG) αυξάνεται ραγδαία, με την Ευρώπη να πρέπει να πλειοδοτήσει στις τιμές για να εξασφαλίσει τις αναγκαίες ποσότητες. Η Ρωσία, μέσω της κρατικής Gazprom, δεν θεωρείται πιθανό να αναπληρώσει τα απομειωμένα αποθέματα των ευρωπαϊκών αποθηκών φυσικού αερίου, όπως έκανε κάθε καλοκαίρι πριν τη χειμερινή περίοδο, πράγμα που σημαίνει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να κινηθεί μόνη της.
Η Ευρώπη θα πρέπει να υποθέσει ότι οι υψηλές τιμές φυσικού αερίου κατά τους τελευταίους μήνες δεν είναι προσωρινό φαινόμενο, αλλά πιθανώς η αρχή μιας νέας τάσης.
