Εντονος είναι ο προβληματισμός της βιομηχανίας της χώρας για τη πολύ μεγάλη καθυστέρηση, που ξεπερνά τον ένα χρόνο, του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας να κοινοποιήσει στην ΕΕ το σχέδιο για τον νέο μηχανισμό αντιστάθμισης του κόστους ρύπων, καθώς η ισχύς του παλαιού μηχανισμού έληξε στο τέλος του 2020.
Από την καθυστέρηση έχει προκληθεί ήδη για το 2021 μία επιβάρυνση της τάξης 100 εκατ. ευρώ για τις βιομηχανίες στην υψηλή και τη μέση τάση, σε μία χρονική περίοδο που οι τιμές του ηλεκτρισμού έχουν ανεβεί στα ύψη και το ενεργειακό κόστος έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Πολλές βιομηχανικές επιχειρήσεις κυρίως στου τομείς των μετάλλων, του χαρτιού, των αερίων, του πετρελαίου κλπ έχουν βρεθεί εκτεθειμένες στη συνεχή άνοδο των τιμών της ενέργειας, που ως γνωστόν έχει συνοδευτεί και από μεγάλη αύξηση της τιμής του διοξειδίου του άνθρακα. Οι ελληνικές βιομηχανίες όμως, μέχρι στιγμής στερούνται των δυνατοτήτων που απορρέουν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αντιστάθμιση του κόστους ρύπων, επειδή το ΥΠΕΝ καθυστερεί τις σχετικές διαδικασίες.
Σε σχετικές της αναφορές η ΕΒΙΚΕΝ, η Ενωση που εκπροσωπεί τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ενέργειας, υπογραμμίζει τη σημασία του εν λόγω μηχανισμού για τη διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας στη διάρκεια της πράσινης μετάβασης, μία, όπως όλα δείχνουν, εκτεταμένη χρονική περίοδο κατά την οποία αναμένεται μεγάλη μεταβλητότητα των τιμών στις χρηματιστηριακές αγορές ηλεκτρισμού, ρύπων κλπ
Περαιτέρω καθυστερήσεις θα σημάνουν περαιτέρω απώλειες για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Η ανάγκη αλλαγής στον μηχανισμό αντιστάθμισης προέκυψε μετά την απόφαση της Κομισιόν να εκδώσει νέες κατευθυντήριες γραμμές για την αντιστάθμιση του έμμεσου κόστους των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τους επιλέξιμους βιομηχανικούς κλάδους. Το νέο πλαίσιο ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21 Σεπτεμβρίου 2020 με έναρξη της εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου 2021. Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές το νέο καθεστώς θα ισχύει ως τις 31 Δεκεμβρίου 2030.
Μέχρι σήμερα ωστόσο το υπουργείο δεν έχει κοινοποιήσει στην Κομισιόν το νέο μηχανισμό, όπως υποστηρίζει η ΕΒΙΚΕΝ. Σύμφωνα με την ‘Ενωση, αν νέος μηχανισμός είχε εγκαίρως τεθεί σε εφαρμογή, τότε οι επιλέξιμες βιομηχανίες θα έπαιρναν περί τα 100 εκατ. ευρώ ως αντιστάθμιση κόστους ρύπων για το 2021
Σε σχετική της επιστολή προς τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστα Σκρέκα η ΕΒΙΚΕΝ, έχει επισημάνει τον ορατό κίνδυνο από τη σημαντική καθυστέρηση και έχει ζητήσει από το υπουργείο να προχωρήσει άμεσα στην κοινοποίηση του νέου μηχανισμού, προκειμένου να προχωρήσουν και οι επίσης χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισή του από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές.
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές, η ένταση της ενίσχυσης για την αντιστάθμιση του κόστους ρύπων, καθορίζεται στο 75%, ενώ θεσπίζεται για πρώτη φορά η επιπρόσθετη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να περιορίζουν περαιτέρω την επιβάρυνση από το έμμεσο κόστος εκπομπών CO2, σε συνάρτηση με την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία των επιχειρήσεων που ανήκουν σε τομείς για τους οποίους η επιβάρυνση, ακόμη και μετά την εφαρμογή της αντιστάθμισης του 75 %, παραμένει δυσανάλογα υψηλή
Ο ελληνικός μηχανισμός, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, θα πρέπει να περιλαμβάνει τη δυνατότητα επιπλέον περιορισμού της επιβάρυνσης των επιλέξιμων βιομηχανικών κλάδων σε συνάρτηση με την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία.
Ας σημειωθεί ότι οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO2 από 33,60 ευρώ/τόνο στις 4/1/21 πλησιάζουν σήμερα στα 90 ευρώ/ τόνο. Τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων επιβαρύνουν άμεσα τις τιμές ηλεκτρισμού όπως αυτές διαμορφώνονται καθημερινά στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
