Νέα σύσκεψη για την ενεργειακή επάρκεια, αλλά και για το έξτρα δημοσιονομικό κόστος των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου λόγω της συνεχούς ανόδου των τιμών πραγματοποιήθηκε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητοτάκη

Σύμφωνα με πληροφορίες, το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών θεωρεί  ότι από τον προϋπολογισμό θα πρέπει να δοθούν περί το 1,5-1,7 δισ. ευρώ ως ενίσχυση στο Ταμείο Ενεργεικής Μετάβασης  (ΤΕΜ) για το δεύτερο εξάμηνο του έτους, έναντι  850 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί αρχικώς για την ίδια χρονική περίοδο. Η αύξηση της πρόβλεψης για το δημοσιονομικό κόστος αντανακλά την τελευταία μεγάλη άνοδο των τιμών του ρεύματος και του αερίου. Ας σημειωθεί δε ότι  στα ποσά αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται τα κονδύλια που συγκεντρώνει το ΤΕΜ από την αγορά ενέργειας και βέβαια οι εκτιμήσεις έχουν γίνει με βάση τις τρέχουσες τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού, οι οποίες όμως μπορεί να αυξηθούν ακόμα περισσότερο αν κοπεί ή μειωθεί περαιτέρω η ροή του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.

Για σήμερα η μέση τιμή ηλεκτρισμού στην εγχώρια Αγορά Επόμενης Ημέρας διαμορφώνεται στα 341,17 ευρώ/MWh, παρουσιάζοντας αύξηση 25,8% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα κυρίως λόγω των εξαγωγών, που φθάνουν στο 16,3% του όγκου συναλλαγών. Στο φυσικό αέριο, η τιμή TTF στο συμβόλαιο Αυγούστου διαμορφώθηκε  στα 174,500 ευρώ/MWh (-3,327%).

Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, το ύψος των επιδότησης που θα καταβληθεί τον Ιούλιο θα φθάσει στα 722 εκατ. ευρώ,  με βάση τη μέση τιμή ηλεκτρισμού χονδρικής του Ιουνίου, που ήταν τα 249,87 ευρώ/MWh. Όμως με την αύξηση που παρουσιάζουν το τελευταίο χρονικό διάστημα οι τιμές χονδρική του ρεύματος- καθώς τις περισσότερες ημέρες του Ιουλίου κινείται πολύ πάνω από τα 300 ευρώ/MWh-  το μηνιαίο κόστος της επιδότησης υπολογίζεται στο 1 δισ. ευρώ.

Aλλά δεν είναι μόνον οι τιμές που δοκιμάζουν τις αντοχές της οικονομίας και του προϋπολογισμού. Είναι και το ζήτημα της επάρκειας αερίου για τους μήνες που ακολουθούν, ειδικά στην περίπτωση που η Ρωσία διακόψει τις ροές ή τις κρατήσει μειωμένες.

Παρότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ, λόγω των εναλλακτικών πηγών εφοδιασμού, η ανησυχία παραμένει.

Σύμφωνα με την ενημέρωση από την Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας και του υπουργού κ. Σκρέκα,  προγραμματίζεται ο διπλασιαμός της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στις 10 TWh από 5 TWh σήμερα σε χρονικό διάστημα 12 μηνών, με στόχο να καλύπτει το 20% των αναγκών της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό προχωρούν οι διαδικασίες για τη αξιοποίηση των ορυχείων της Βεύης και της Αχλάδας. Παράλληλα έχουν συμβολαιοποιηθεί με οψιόν πρόσθετες ποσότητες φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για τους επόμενους μήνες, αν χρειαστεί. Ας σημειωθεί πάντως ότι για τον Αύγουστο ο προγραμματισμός εκφορτώσεων του ΔΕΣΦΑ στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας είναι μειωμένος σε σχέση με τον Ιούλιο.

Παράγοντες της αγοράς, ωστόσο ανέφεραν, ότι οι τα φορτία που έχουν “κλειδώσει” (κανονικά και με οψιόν) καλύπτουν τις ανάγκες. Η χώρα εφοδιάζεται επίσης με αζέρικο αέριο από τον αγωγό ΤΑΡ, ενώ σε περίπτωση ανάγκης προβλέπεται να “γυρίσουν”  σε καύση diesel πέντε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, της ΔΕΗ και ιδιωτών.   

Από την άλλη πλευρά, σε όλη την Ευρώπη κλιμακώνονται οι ανησυχίες για την επάρκεια αερίου , με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Shell να προειδοποιεί  για ένα πραγματικά σκληρό χειμώνα που έρχεται, όσο οι ροές ρωσικού αερίου παραμένουν μειωμένες. Το  Κρεμλίνο, μέσω των δηλώσεων της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, κατέστησε σχεδόν σαφές ότι η Μόσχα συναρτά το άνοιγμα της στρόφιγγας στον αγωγό Ρωσίας- Γερμανίας Nord Stream 1 από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας …..και από την άφιξη της περίφημης τουρμπίνας από τον Καναδά, η οποία ακόμα αναμένεται.

Στο πλαίσιο αυτό, οι εκτιμήσεις κυβερνήσεων και αναλυτών συγκλίνουν ότι μετά την 21η Ιουλίου- οπότε λήγει η προγραμματισμένη δεκαήμερη συντήρηση, περίοδο κατά την οποία ο αγωγός δεν μεταφέρει αέριο- η στρόφιγγα θα παραμείνει κλειστή ή θα ανοίγει…με το σταγονόμετρο. Μάλιστα ορισμένοι αναλυτές τοποθετούν την επαναφορά της ροής του αερίου στα τέλη Αυγούστου.

Αν το σενάριο αυτό επιβεβαιωθεί, τότε το μεγαλύτερο πλήγμα θα είναι για τη Γερμανία , η οποία ήδη έχει ανακοινώσει το ενδεχόμενο της επιβολής δελτίου στην κατανάλωση , αλλά για την  Ιταλία και ορισμένες χώρες της κεντρικής Ευρώπης που τροφοδοτούνται από τον συγκεκριμένο αγωγό.

Η Ουγγαρία ανακοίνωσε χθες ότι από 1ης Αυγούστου σταματά τις εξαγωγές αερίου από το σύστημά της προς τις γειτονικές χώρες, για λόγους εθνικής επάρκειας.

Στην περίπτωση που δεν επανέλθουν οι ρωσικές εξαγωγές αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ευρώπη δεν θα πετύχει το στόχο που έχει θέσει για πλήρωση των αποθηκών αερίου στο 80% της δυναμικότητάς τους ως την 1η Νοεμβρίου. Σήμερα το ποσοστό αναπλήρωσης των αποθεμάτων αερίου στις αποθήκες της ΕΕ βρίσκεται στο 62,5%.

Εν τω μεταξύ, η μία μετά την άλλη οι χώρες ανακοινώνουν τη συμβολαιοποίηση φορτίων LNG για τον χειμώνα, ενώ πολύ μεγάλη είναι η ανησυχία για την πορεία των τιμών.

Το κτύπημα που δέχεται πλέον η Ευρώπη από την ενεργειακή κρίση είναι πολλαπλό, από την  κατρακύλα του ευρώ, τον υψηλό πληθωρισμό, την αύξηση των επιτοκίων και την προοπτική της ύφεσης. Στο χειρότερο σενάριο, αυτό της έλλειψης αερίου,  η Ευρώπη θα χρειαστεί να μειώσει και την κατανάλωση ενέργειας, περιορίζοντας την προσφορά στη βιομηχανία, μέτρο που προβλέπεται να ισχύσει και στη χώρα μας σε περίπτωση ελλείμματος εφοδιασμού.