Η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου που έγινε τους προηγούμενους μήνες του 2022, πριν αποφασιστούν τα τελευταία μέτρα της Ευρωπαικής Επιτροπής για την περικοπή κατά 15% της ζήτησης αερίου από 1ης Αυγούστου 2022 ως 31 Μαρτίου 2023, θα λαμβάνεται υπόψη και θα συνυπολογίζεται σε περίπτωση κήρυξης Πανευρωπαικού Συναγερμού για έλλειψη αερίου και υποχρεωτικής μείωσης της ζήτησης κατά 15%.
Πρόκειται για μία από μία από τις βασικές εξαιρέσεις που προβλέπει το άρθρο 5 της σχετικής ευρωπαϊκής συμφωνίας. Οι υπόλοιπες εξαιρέσεις έχουν ως εξής:
– προσωρινή πλήρης εξαίρεση για τα Κράτη Μέλη που συγχρονίζονται με άλλο δίκτυο ηλεκτρισμού: εάν τα Κράτη- Μέλη συγχρονίζονται με άλλο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας μη ευρωπαϊκό και αντιμετωπίζουν κίνδυνο αποσύνδεσης, τότε θα πρέπει να διασφαλίζεται η ασφάλεια του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια μέσω παραγωγής αερίου (α αφορά κυρίως τις χώρες της Βαλτικής)
·– μόνιμη συνολική εξαίρεση για κράτη μέλη που δεν είναι συνδεδεμένα στο δίκτυο φυσικού αερίου της ΕΕ ( Ιρλανδία, Κύπρος, Μάλτα)
·– περιορισμός του στόχου μείωσης της ζήτησης για τα κράτη μέλη που ξεπερνούν τον στόχο πλήρωσης των αποθηκών: Τα Κράτη Μέλη που υπερβαίνουν τον στόχο πλήρωσης 80% για αποθήκευση αερίου μπορούν να αφαιρούν τις πλεονάζουσες ποσότητες αερίου από τον στόχο μείωσης
– Το αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη εξαιρείται από τη βασική μείωση της ζήτησης αερίου. Πρόκειται για μέτρο που αφορά κυρίως τις βιμηχανίες
- Περιορισμός του στόχου μείωσης της ζήτησης (στο ελάχιστο 8%) για τα κράτη μέλη με περιορισμένη εξαγωγική ικανότητα. Τα κράτη μέλη των οποίων η σταθερή εξαγωγική ικανότητα είναι χαμηλότερη από το 50% της ετήσιας κατανάλωσής τους μπορούν να μειώσουν τον στόχο μείωσης της ζήτησης στο ελάχιστο 8%, εάν η υποδομή εξαγωγών χρησιμοποιείται τουλάχιστον κατά 90% της δυναμικότητάς της, για τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την κοινοποίηση στην Επιτροπή της εφαρμογής της εξαίρεσης.
·– Προσωρινή δυνητική συνολική εξαίρεση για τα κράτη-μέλη που κινδυνεύουν με κρίση ηλεκτρικής ενέργειας ως προς την ασφάλεια του εφοδιασμού: εάν δεν υπάρχουν άλλες οικονομικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τα κράτη μέλη ενδέχεται να μειώσουν ή να εγκαταλείψουν τον στόχο μείωσης της ζήτησης. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τους λόγους για τον περιορισμό και σχετικά στοιχεία.
Οταν τα κράτη -μέλη θέλουν να χρησιμοποιήσουν τις εξαιρέσεις από τον υποχρεωτικό στόχο περικοπής κατά 15% θα πρέπει να κοινοποιούν το αίτημά τους στην Επιτροπή, υποβάλλοντας και τα ανάλογα αποδεικτικά στοιχεία που αφορούν κατά περίπτωση: Tην υπέρβαση στόχων πλήρωσης, την εξαίρεση πρώτων υλών και την περιορισμένη εξαγωγική ικανότητα. Οταν το πρόβλημα αφορά στην επάρκεια ηλεκτρισμού, η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει τα σχετικά στοιχεία άμεσα το αργότερο 2 εβδομάδες, μετά την εκδήλωση “κρίσης ηλεκτρισμού”
Προκειμένου να εγκριθεί η εξαίρεση, η Επιτροπή ελέγχει (μετά από διαβούλευση με τις ομάδες κινδύνου και τους άλλους αρμόδιους φορείς) εάν δικαιολογείται η βάση για την εξαίρεση. Εάν διαπιστώσει ότι δεν δικαιολογούνται εξαιρέσεις, τότε εκδίδει γνώμη εντός 30 ημερών σχετικά με τους λόγους κατάργησης ή τροποποίησης του σχετικού αιτήματος
Η Κομισιόν παρακολουθεί την εξέλιξη και όταν παύουν να ισχύουν πλέον οι προϋποθέσεις για τον περιορισμό του στόχου-μείωσης ή της εξαίρεσης, τότε τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιστρέφουν στο στόχο, δηλαδή στη περικοπή κατά 15%.