Ένα ακόμη πλήγμα αναμένεται να δεχθεί η χρηματοδότηση στην Ελλάδα και αυτή τη φορά, αφορά τις εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης και ειδικότερα αυτό που διεθνώς ονομάζεται crowdfunding η αλλιώς χρηματοδότηση από το πλήθος.

Το πλήγμα έρχεται από τους κόλπους της ΕΕ και  αφορά στο νέο πλαίσιο που επιδιώκει να διαμορφώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να επιβάλει Φόρο Προστιθέμενης Αξίας στις «ανταμοιβές» τις οποίες επιστρέφουν στους «επενδυτές» όσες νεοφυείς εταιρείες χρηματοδοτήθηκαν μέσω της διαδικασίας «χρηματοδότηση πλήθους» (crowdfunding). Με τα σημερινά δεδομένα οι πλατφόρμες οι οποίες διαχειρίζονται και οργανώνουν διαδικασίες crowdfunding, όπως οι Kickstarter και Indiegogo, δεν συγκεντρώνουν ΦΠΑ εκ μέρους των εταιρειών. 

Οι σχετικές προτάσεις για την επιβολή φόρου 23% στις«ανταμοιβές» υποβλήθηκαν στην αρμόδια επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ενωσης τον προηγούμενο μήνα. Σε περίπτωση κατά την οποία εγκριθούν, τότε θα υπάρξει πλήγμα στις νεοφυείς εταιρείες, τις γνωστές και ως startups, οι οποίες έχουν με τη «χρηματοδότηση πλήθους» πρόσβαση σε εναλλακτικούς πόρους, όπως παρατηρούν σε σχετικό δημοσίευμα οι Financial Times.
 «Διατρέχουμε σήμερα τον κίνδυνο η Ευρωπαϊκή Ενωση να παροπλίσει έναν πραγματικά ευέλικτο και αναπτυσσόμενο κόμβο χρηματοδότησης για νέες επιχειρηματικές απόπειρες», υπογραμμίζει ο Στίαν Γουεστλέικ, εκτελεστικός διευθυντής της Nesta, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού για την καινοτομία. Πέρυσι, οι πλατφόρμες χρηματοδότησης πλήθους συγκέντρωσαν για νεοφυείς εταιρείες στη Βρετανία 26 εκατ. στερλίνες.

Το μοντέλο του crowdfunding δίνει νέες δυνατότητες ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας καθώς  επιτρέπει σε νέους επιχειρηματίες να βρουν κεφάλαια και να μετατρέψουν τις ιδέες τους σε εμπορικό προϊόν, να συστήσουν εταιρείες και να βάλουν στόχους ανάπτυξης χωρίς το άγχος των δανειακών υποχρεώσεων.

Και αυτό γιατί σε μια παγκόσμια αγορά που λιμνάζει και η χρηματοδότηση είναι το βασικό ζητούμενο για κάθε μορφής επιχειρηματικότητας, και οι  παραδοσιακοί επενδυτές ή πιστωτές αδιαφορούν, το ανώνυμο πλήθος των χρηστών του διαδικτύου μπορεί να παίξει τον ρόλο του «ευεργέτη» μιας νέας δημιουργικής ιδέας. Εκτός από ένα νέο εργαλείο χρηματοδότησης, το crowdfunding είναι ένα άμεσο εργαλείο marketing, ή βολιδοσκόπησης της αγοράς για την επιτυχία ενός project.

Ας πάρουμε όμως τα πράματα με την σειρά  Το crowdfunding ή αλλιώς participative financing - («χρηματοδότηση από το πλήθος» --«συμμετοχική χρηματοδότηση») είναι μία νέα δημοφιλής μέθοδος για την άντληση κεφαλαίων από μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων, κατά κύριο λόγο μέσω του διαδικτύου. Ενώ το crowdfunding αρχικά συνδέθηκε με τη χρηματοδότηση διαφόρων κοινωφελών έργων ή με τη χρηματοδότηση μορφών τέχνης, τον τελευταίο καιρό αναδεικνύεται ως μια μέθοδος άντλησης κεφαλαίων για νεοσύστατες εταιρίες (startups) ή άλλα εμπορικά εγχειρήματα. 
Το crowdfunding έχει βρεθεί τον τελευταίο καιρό στο προσκήνιο από την αυξανόμενη δημόσια συζήτηση για την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και των συναφών αδυναμιών της αγοράς όπου το υφιστάμενο καθεστώς συμβατικής χρηματοδότησης (τραπεζικά δάνεια, κλπ) δεν είναι αρκετό να στηρίξει και να παράσχει ικανή χρηματοδότηση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και αφετέρου της ραγδαίας εξέλιξης στον τομέα της τεχνολογίας των επικοινωνιών, η οποία διευκολύνει την πρόσβαση των νεοσύστατων επιχειρήσεων σε επενδυτές και το αντίστροφο. 

Το crowdfunding μπορεί να διακριθεί σε δύο  κυρίως μορφές: 

• Κεφαλαιοδότηση (equity model) 
Αυτού του τύπου η επένδυση συνεπάγεται συμμετοχή στο κεφάλαιο μίας εταιρείας. 

• Δωρεές (donations-rewards model) 

Οι δωρεές χρησιμοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση κοινωφελών και φιλανθρωπικών σκοπών ή για τη χρηματοδότηση της τέχνης. Στην περίπτωση αυτή, οι επενδυτές χρηματοδοτούν έργα της επιλογής τους είτε για λόγους ηθικής ικανοποίησης και χωρίς αντάλλαγμα ή για να λάβουν το μη χρηματικό αντίτιμο που ενδεχομένως προσφέρει το έργο, το οποίο μπορεί να είναι από ευχαριστήριο σημείωμα έως μικρό δώρο συμβολικής αξίας, όπως εισιτήρια, μπλουζάκια, ή ακόμα και σπιτικά γεύματα. 

Σήμερα λειτουργούν διεθνώς 786 πλατφόρμες crowdfunding, οι 200 από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρώπη, με την Βρετανία να κατέχει ηγετική θέση. 

Ταποσά Από αυτές λιγότερες από 100 λειτουργούν με equity

Τα τελευταία χρόνια διαδικτυακές πλατφόρμες όπως τα Kickstarter και Indiegogo έγιναν διεθνώς γνωστές καθώς επέτρεψαν σε ιδιώτες να «σηκώσουν» κεφάλαια για μια ιδέα, είτε να επενδύσουν σε νέους επιχειρηματίες που θεωρούν πως θα προσφέρουν μελλοντικές αποδόσεις. 

Από το 2010 μέχρι σήμερα αντλήθηκαν διεθνώς μέσω crowdfunding περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Εκτιμάται δε ότι η συγκεκριμένη αγορά στην επόμενη πενταετία θα έχει ξεπεράσει τα 20 δις. δολλάρια ετησίως.Μέσω του Kickstarter, για παράδειγμα, πέρυσι 3.728 Ελληνες τοποθέτησαν 622.000 ευρώ (περί τα 270 ευρώ έκαστος, κατά μέσο όρο).