H Αθήνα είναι αποφασισμένη να επιμείνει στην πρότασή της για την επιβολή πλαφόν στην τιμή εισαγωγής του φυσικού αερίου, παρότι η Κομισιόν, που από την Τετάρτη το βράδυ έσπευδε να ξεκαθαρίσει προς όλες τις κατευθύνσεις την αντίθεσή της στο μέτρο, δεν έχει περιλάβει το πλαφόν στην ατζέντα στις προτάσεις της, προκειμένου να αποφύγει τη διαμάχη στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ και να πετύχει μία πολιτική συμφωνία για τα υπόλοιπα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης.
Δεκαπέντε χώρες έχουν ταχθεί με κοινή τους επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέρ της θέσπισης ανώτατης τιμής εισαγωγής στο φυσικό αέριο, μέτρο με το οποίο εξ αρχής έχει διαφωνήσει η Γερμανία, καθώς και ορισμένες άλλες χώρες, όπως η Ολλανδία και η Δανία.
«Θα επιμείνουμε στην ανάγκη επιβολής πλαφόν» δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, όταν ρωτήθηκε σχετικά από δημοσιογράφους και αφού είχε δημοσιοποιηθεί η αντίθεση των Βρυξελλών στο πλαφόν
«Βλέπουμε είπε ο κ. Οικονόμου, ότι γύρω από τις προτάσεις μας συγκροτείται μια διευρυνόμενη πλειοψηφία κρατών – μελών. Έχουμε μπροστά μας το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας αλλά και τις δυο Συνόδους Κορυφής εντός του Οκτωβρίου και θα επιμείνουμε».
Η αντιπαράθεση για την επιβολή του πλαφόν μπορεί να επισκιάσει το σημερινό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ. Ενδεικτική ήταν η αντίδραση της Επιτροπής, η οποία έσπευσε να απαντήσει με nonpaper που διέρρευσε στα διεθνή μέσα, στην κοινή επιστολή των 15 κρατών -μελών, που ζητούν την επιβολή του μέτρου. Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσονπροχώρησε σε άτυπες ενημερώσεις και κατόπιν σε επίσημη δήλωση για να εξηγήσει για ποιούς λόγους δεν πρέπει να επιβληθεί ενιαίο πλαφόν στις εισαγωγές φυσικού αερίου. Έθεσε δε εκ νέου τη γερμανική πρόταση, που είχε υιοθετηθεί και από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν για επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Μια πρόταση που στην προηγούμενη φάση των διαπραγματεύσεων είχε αποσυρθεί.
Χώρες της ΕΕ κυρίως στη κεντρική και την ανατολική Ευρώπη που παραμένουν εξαρτημένες από το ρωσικό αέριο αντιτίθενται στην επιβολή ανώτατου ορίου τιμής μόνον στο ρώσικο αέριο, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσει σε πλήρη διακοπή της παροχής αερίου από τη Ρωσία. Αλλά ακόμα και η όποια αποτελεσματικότητα του μέτρου αμφισβητείται, καθώς οι ρωσικές εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη σήμερα είναι μειωμένες κατά περίπου 80% σε σχέση με πέρυσι.
Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που εξακολουθεί να προμηθεύεται ρωσικό αέριο, αν και σε μειωμένες ποσότητες, καθώς ο αγωγόςTurkStream, μέσω του οποίου τροφοδοτείται το ελληνικό σύστημα, εξακολουθεί να λειτουργεί κανονικά. Το πρώτο εξάμηνο του 2022, το ρωσικό αέριο κάλυψε το 34% του μείγματος των ελληνικών εισαγωγών αερίου, έναντι 45% κατά το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους.
Η πρόταση για την επιβολή πλαφόν τιμής στο σύνολο των εισαγωγών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, είχε υποβληθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον Μάρτιο. Πλέον συνυπογράφεται με τη μορφή κοινής επιστολής από 15 χώρες μέλη (Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Ισπανία), που απαρτίζουν τη λεγόμενη ειδική πλειοψηφία, αφού υποστηρίζεται και από μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία η Ισπανία και η Πολωνία.
Στο non paper, η Κομισιόν, απηχώντας τη Γερμανία και τις άλλες χώρες που διαφωνούν, τόνιζε ότι η επιβολή ενός ενιαίου πλαφόν στις εισαγωγές φυσικού αερίου, μπορεί να επιφέρει διαταραχή στον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς, να οδηγήσει σε ελλείψεις και περαιτέρω άνοδο τιμών, εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι είναι είναι μία πολύπλοκη διαδικασία με μεγάλο κόστος.
Ωστόσο η πίεση που ασκείται από τους “15” αναγκάζει εκ των πραγμάτων την Επιτροπή να θέσει στη συζήτηση τουλάχιστον κάποιες εναλλακτικές προτάσεις για τη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου. Ανάμεσα σε αυτές είναι μέτρα όπως η δημιουργία ενός νέου δείκτη αναφοράς τιμής, εκτός του TTF, το πλαφόν στην τιμή ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο και ορισμένες άλλες ιδέες, που όμως προς το παρόν εμφανίζονται ως ενημερωτικά σημειώματα προς τους υπουργούς για να αποτελέσουν βάση συζήτησης για… κάποτε στο μέλλον.
