Τις βασικές αρχές ενός νέου ευρωπαϊκού σχεδίου για το πρασίνισμα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας με φορολογικές ελαφρύνσεις, ειδικό ταμείο στήριξης της «πράσινης» βιομηχανίας, αλλά και πολύ πιο ελαστικούς κανόνες όσον αφορά στις κρατικές ενισχύσεις για «πράσινες» επενδύσεις στην αλυσίδα παραγωγής παρουσιάζει σήμερα η Κομισιόν .
Πρόκειται για το «Green DealIndustrial Plan», το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης των ευρωπαίων ηγετών κατά τη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες στις 9 και 10 Φεβρουαρίου, με στόχο αφού συμφωνηθούν οι βασικές αρχές, τα μέτρα να εξειδικευτούν τον Μάρτιο.
Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει μεταξύ άλλων συγκεκριμένους στόχους για τη βιομηχανική παραγωγή, λιγότερα ρυθμιστικά βάρη για την εξάπλωση νέων τεχνολογιών, περισσότερες εθνικές επιδοτήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις για τις καθαρές τεχνολογίες, αλλά και πρόσθετη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση
Οι τέσσερις πυλώνες του ευρωπαϊκού σχεδίου είναι οι εξής:
- Προβλέψιμο και απλό ρυθμιστικό περιβάλλον
- Ταχύτερη πρόσβαση σε επαρκή χρηματοδότηση
- Βελτίωση των δεξιοτήτων των εργαζομένων
- Ανοιχτό εμπόριο για ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού
Ως μέρος του «Green Deal Industrial Plan» η Επιτροπή προτείνει την υιοθέτηση ενός Net-Zero Industry Act για τη στήριξη της βιομηχανικής παραγωγής βασικών τεχνολογιών.
Η Πράξη θα παρέχει ένα απλουστευμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για την παραγωγή προϊόντων που θεωρούνται σημαντικά για την επίτευξη των στόχων της κλιματικής ουδετερότητας, θα θέτει στόχους έως το 2030, θα ενισχύει την προβλεψιμότητα των διαδικασιών αδειοδότησης ορίζοντας συγκεκριμένα χρονικά όρια για διαφορετικά στάδια αδειοδότησης και θα προβλέπει καθιέρωση «one-stop-shop» για τους επενδυτές καθ' όλη τη διάρκεια της διοικητικής διαδικασίας.
Η Επιτροπή θα μπορεί να δημιουργήσει ευρωπαϊκά πρότυπα» που θα βοηθήσουν στην εξάπλωση των νέων τεχνολογιών. Επίσης η Κομισιόν προτείνει περαιτέρω χαλάρωση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, εισάγοντας ένα «προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης». Οι αναθεωρημένοι κανόνες θα επιτρέψουν την παράταση των προθεσμιών για την ολοκλήρωση των έργων ΑΠΕ, καθώς και την απλούστευση των διαδικασιών για την απαλλαγή των βιομηχανιών από τον άνθρακα, μέσω πιο ευέλικτων ανώτατων ορίων ενίσχυσης ανά δικαιούχο.
Επιπλέον, θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να παρέχουν φορολογικές ελαφρύνσεις για την προσέλκυση νέων επενδύσεων σε εγκαταστάσεις παραγωγής σε «στρατηγικούς τομείς καθαρού μηδενικού αποτυπώματος».
Συμφωνα με το σχετικό κείμενο της Κομισιόν ένα από τα προτεινόμενα μέτρα είναι η εξάλειψη της ανάγκη για ανοικτούς διαγωνισμούς για λιγότερο ώριμες τεχνολογίες. Το σχέδιο αναφέρει ότι «οι διαγωνισμοί μπορεί να λειτουργούν λιγότερο καλά» για τις λιγότερο ώριμες τεχνολογίες.
Στου στόχους του νέου πακέτου είναι επίσης η αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων και η εκπαίδευση στις πράσινες ειδικότητες.
Οσον αφορά στο νέο ευρωπαϊκό ταμείο για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων, η επιτροπή αναγνωρίζει τη διαφορά των δημοσιονομικών δυνατοτήτων κάθε χώρας άρα και τις διαφορετικές δυνατότητες κρατικής ενίσχυσης. Για να μην διαταραχθούν οι ισορροπίες της εσωτερικής αγοράς υπέρ των πλουσιότερων χωρών, προτείνει τη διάθεση ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Ωστόσο, το έγγραφο παραμένει ασαφές όσον αφορά στη νέα χρηματοδότηση της ΕΕ και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην επαναχρησιμοποίηση υφιστάμενων κονδυλίων της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει μία μερική αναθεώρηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας κάθε χώρας, προκειμένου να προσαρμοστούν στο νέο πλαίσιο.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης την ενίσχυση του προγράμματος InvestEU με πρόσθετη χρηματοδότηση, ιδίως για την περίοδο μεταξύ 2024 και 2027. Το πλεονέκτημα του InvestEU είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρήματος χορηγείται με τη μορφή εγγυήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ), τα οποία, μπορούν να κινητοποιήσουν πολλές ιδιωτικές επενδύσεις.
