Τα πυρηνικά απόβλητα δεν είναι λόγος αποφυγής χρήσης πυρηνικής ενέργειας, σύμφωνα με τον Bill Gates, συνιδρυτή της Microshoft και φιλάνθρωπο, που ίδρυσε πιο πρόσφατα μια startup πυρηνικής ενέργειας επόμενης γενιάς, την TerraPower.

Μια κοινή κριτική για την πυρηνική ενέργεια είναι ότι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες παράγουν απόβλητα που παραμένουν ραδιενεργά για χιλιάδες χρόνια.

«Τα προβλήματα με τα απόβλητα δεν πρέπει να είναι λόγος για να μην κάνουμε πυρηνικά», είπε ο Γκέιτς σε συνέντευξή του στην Handelsblatt. «Η ποσότητα των αποβλήτων που συσσωρεύεται, η ικανότητά τους να διατηρούνται στη γη, αυτοί δεν είναι λόγοι για να μην κάνουμε πυρηνικά».

Ο όγκος των πυρηνικών αποβλήτων είναι πολύ μικρός, ειδικά σε σύγκριση με την ενέργεια που παράγεται, είπε ο Γκέιτς.

«Αν πχ, οι ΗΠΑ ήταν εξ ολοκλήρου εξαρτημένες από την πυρηνική ενέργεια, είναι λίγα τα δωμάτια που θα χώραγαν τα συνολικά απόβλητά της. Άρα όχι, δεν είναι κάτι γιγάντιο», είπε ο Γκέιτς. Το κόστος αποθήκευσης και δέσμευσης πυρηνικών αποβλήτων υπόγεια «δεν είναι τεράστιο πρόβλημα», καθώς μπορεί να τοποθετηθεί σε βαθιές γεωτρήσεις βαθιά «όπου παραμένουν γεωλογικά για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια», τόνισε.

Αντίθετα, η ποσότητα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται από την καύση ορυκτών καυσίμων για ενέργεια είναι «κάτι γιγαντιαίο» και η αποθήκευση αυτών υπογείως είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα, το οποίο όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γκέιτς «ίσως να μην είναι δυνατό».

Η πυρηνική ενέργεια ταξινομείται ως «καθαρή πηγή ενέργειας μηδενικών εκπομπών» από το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ, επειδή η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με πυρηνική σχάση δεν απελευθερώνει εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.

Επί του παρόντος, το 19% της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες προέρχεται από πυρηνικούς σταθμούς, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ. Αυτό αντιπροσωπεύει, περίπου, το ήμισυ της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς άνθρακα στις ΗΠΑ, σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ.

Αλλά πέρα από το «κρεσέντο» στην κατασκευή αντιδραστήρων πυρηνικής ενέργειας στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, η κατασκευή νέας παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στην πορεία, ουσιαστικά, σταμάτησε.

«Η καλύτερη προοπτική για τα πυρηνικά είναι αν μπορούσαμε να αποκτήσουμε μια εντελώς νέα γενιά -και είμαι προκατειλημμένος, γιατί εμπλέκομαι σε αυτό- οπόταν οι χώρες που έχουν δεσμευτεί για την πυρηνική ενέργεια θα αποδείκνυαν ότι η οικονομική ασφάλεια, η διαχείριση των αποβλήτων αντιμετωπίζεται», υπογράμμισε ο Γκέιτς. «Και τότε, οι άλλες χώρες που είναι λιγότερο δεσμευμένες μπορούν να το συζητήσουν, να σκεφτούν, να κάνουν μια νέα αξιολόγηση. Και, ξέρετε, ότι τα δεδομένα σχετικά με αυτό δεν θα υπάρχουν για σχεδόν άλλα οκτώ χρόνια περίπου», πρόσθεσε.

Να σημειωθεί πως, έπειτα από δεκαετίες παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, δεν υπάρχει ακόμη μόνιμη αποθήκη πυρηνικών αποβλήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πιο κοντινό σημείο που έφτασε η αμερικανική πυρηνική βιομηχανία σε μια μόνιμη αποθήκη πυρηνικών αποβλήτων ήταν στο όρος Yucca στη Νεβάδα, αλλά αυτή η προσπάθεια έχει σταματήσει λόγω πολιτικών αδιεξόδων...

Επί του παρόντος, τα πυρηνικά απόβλητα αποθηκεύονται σε ξηρά βαρέλια, τα οποία είναι δοχεία από ανοξείδωτο χάλυβα που περιβάλλονται από σκυρόδεμα. Ο κορυφαίος πυρηνικός «φύλακας» στις ΗΠΑ, η Πυρηνική Ρυθμιστική Επιτροπή, θεωρεί ότι αυτά τα στεγνά βαρέλια είναι ασφαλή. 

Στο μεταξύ, η πρώτη στον κόσμο υπόγεια γεωλογική αποθήκη κατασκευάζεται στο Olkiluoto της Φινλανδίας.

Επίσης, όπως λένε οι επιστήμονες, δεν έχουν όλα τα πυρηνικά απόβλητα το ίδιο επίπεδο ραδιενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος της ραδιενέργειας βρίσκεται σε πολύ μικρό ποσοστό των παραγόμενων αποβλήτων. «Η συντριπτική πλειοψηφία του όγκου των πυρηνικών αποβλήτων εκεί είναι απόβλητα χαμηλής στάθμης», δήλωσε ο Τζόναθαν Κομπ, εκπρόσωπος της Παγκόσμιας Πυρηνικής Ένωσης . «Περίπου το 90% του όγκου των πυρηνικών αποβλήτων που παράγονται είναι LLW, αλλά περιέχουν μόνο το 1% της ραδιενέργειας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πράγματα όπως προστατευτικά ρούχα, σφουγγαρίστρες, φίλτρα, εξοπλισμό και εργαλεία που έχουν μολυνθεί με ραδιενεργό υλικό σε χαμηλό επίπεδο. Μια κοινή κατηγορία LLW προέρχεται από τη χρήση πυρηνικής ιατρικής και μπορεί να περιλαμβάνει επιχρίσματα, βελόνες ένεσης και σύριγγες.»

Εν τω μεταξύ, τα πυρηνικά απόβλητα υψηλής ραδιενέργειας, τα οποία περιλαμβάνουν χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα ή απόβλητα υψηλότερης δραστηριότητας από επανεπεξεργασία, είναι «περίπου το 3% του όγκου των ραδιενεργών αποβλήτων που παράγονται, αλλά περιέχουν το 95% της ραδιενέργειας», κατέληξε.