Δαπανηρή και εν πολλοίς μη αναγκαία αποδείχθηκε η ενοικίαση της πλωτής δεξαμενής φυσικού αερίου (FSU), που εγκατέστησε πέρυσι το καλοκαίρι ο ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, με αποτέλεσμα ο Διαχειριστής να προσανατολίζεται στη μη ανανέωση της σύμβασης εκμίσθωσης, όπως ανέφεραν έγκυρες πηγές.
Παράλληλα όμως ο ΔΕΣΦΑ φαίνεται ότι εξετάζει ως φθηνότερη λύση την ενοικίαση μικρότερης δεξαμενής για 5 μήνες, χωρίς ακόμα να έχει καταλήξει ως προς το θέμα αυτό, για το οποίο η τελική απόφαση θα ληφθεί σε συνεργασία με τη ΡΑΕ και με βάση τις προβλέψεις για την κατανάλωση τον επόμενο χειμώνα σε συνδυασμό με τις ανάγκες του συστήματος για τη διασφάλιση του αδιάλειπτου εφοδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό, όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοικτά, από την ανανέωση για έξι μήνες της σύμβασης για το FSU (όπως προβλέπει η σχετική οψιόν), ως την κατάργησή της ή τη χρήση μικρότερης δεξαμενής.
Αν τελικώς αποφασιστεί η εγκατάσταση άλλου FSU, τότε οι σχετικές διαγωνιστικές διαδικασίες, στο ίδιο μοτίβο με τις περυσινές, αναμένεται να τρέξουν το καλοκαίρι.
Ο πλωτός σταθμός, ουσιαστικά ένα πλοίο μεταφοράς υγροποιημένου αερίου (LNG) μετασκευασμένο για τον σκοπό αυτό, μισθώθηκε πέρυσι από την Gaslog, έναντι τιμήματος 20 εκατ. ευρώ για ένα δωδεκάμηνο. Η εν λόγω σύμβαση λήγει στα τέλη Ιουνίου.
Πρόκειται για ένα έργο που κρίθηκε αναγκαίο το 2022, κάτω από την πίεση της κλιμακούμενης ενεργειακής κρίσης καθώς και της ανησυχίας για την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο και κατ’ επεκταση της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής, που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο για το 30-40% της ημερήσιας παραγωγής. Ο ήπιος χειμώνας που ακολούθησε σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή υποχρέωση για μείωση της κατανάλωσης αερίου κατά 15% είχε ως αποτέλεσμα το FSU να μένει ανενεργό για μεγάλο χρονικό διάστημα ή/και να υπολειτουργεί σε σχέση με τη χωρητικότητά του. Ας σημειωθεί ότι η προσθήκη του FSU, δηλαδή η 4η δεξαμενή της Ρεβυθούσας αύξησε την αποθηκευτική ικανότητα ολόκληρης της εγκατάστασης κατά σχεδόν 70% από τα 225.000 κ.μ. σε περίπου 370.000 κ.μ.
Πέραν της δαπάνης για την ενοικίαση, το λειτουργικό κόστος της πλωτής δεξαμενής επιβαρύνθηκε και από τις υψηλές απώλειες καυσίμου. Πρόκειται για το κόστος του boil off, δηλαδή των απωλειών αερίου που προκαλεί η εξάτμιση του LNG στο πάνω μέρος της δεξαμενής του πλοίου, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Πρόκειται για απώλειες που φθάνουν ως και σε 0,15% επί του φορτίου σε ημερήσια λειτουργία, που στα μεγάλα φορτία θα μπορούσε να μεταφραστεί σε απώλεια της τάξης των 150.000 ευρώ την ημέρα. Μαζί με τα λιμενικά τέλη και τα καύσιμα, η δαπάνη προσαυξάνεται σημαντικά.
Η σημαντικά μειωμένη φετινή εγχώρια κατανάλωση μπορούσε να καλυφθεί από τις υφιστάμενες δεξαμενές της Ρεβυθούσας συν το αέριο που εισήλθε στη χώρα μέσω αγωγών. Κύκλοι της αγοράς ανέφεραν ότι η 4η δεξαμενή στη Ρεβυθούσα κρίθηκε περιττή εκ του αποτελέσματος, εκτιμώντας παράλληλα ότι οι ποσότητες του στρατηγικού αποθέματος της χώρας για ηλεκτροπαραγωγή θα μπορούσαν να αποθηκευτούν στις τρεις άλλες δεξαμενές της Ρεβυθούσας.
Από την άλλη πλευρά, ο έκτακτος ευρωπαϊκός κανονισμός για την ενεργειακή κρίση προβλέπει ότι οι χώρες που δεν διαθέτουν υπόγειους αποθηκευτικούς χώρους αερίου, όπως πχ η Ελλάδα, θα πρέπει να τηρούν αποθέματα ασφαλείας σε υπόγειες αποθήκες χώρας-μέλους της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό τηρήθηκαν αποθέματα ασφαλείας στην Ιταλία και τη Βουλγαρία και είναι πολύ πιθανόν να επαναληφθεί η πρακτική αυτή και κατά την ερχόμεη χειμερινή περίοδο , αν η Ελλάδα δεν ζητήσει εξαίρεση ή τροποποίηση του σχετικού κανονισμού σε ότι την αφορά. Πάντως λόγω του FSU, τα αποθέματα ασφαλείας που τηρήθηκαν στο εξωτερικό ήταν μειωμένα, σε σχέση με τα προβλεπόμενα με βάση την αρχική απόφαση, που είχε ληφθεί πριν την εγκατάσταση της 4ης δεξαμενής στη Ρεβυθούσα.
Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν τον επόμενο χειμώνα. Η ΕΕ, πάντως, έχει παρατείνει την υποχρέωση για μείωση της κατανάλωσης αερίου για μία ακόμα σαιζόν (ως τις 31 Μαρτίου 2024).
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα τέλη του 2023 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ο πλωτός σταθμός αερίου (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη και να έχει εισέλθει σε κανονική λειτουργία η νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαϊδα, τα δοκιμαστικά της οποίας έχουν ξεκινήσει από πέρυσι τον Νοέμβριο (!). Παράλληλα εκτιμάται ότι θα έχουν τεθεί σε λειτουργία πρόσθετες μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συνολικής ισχύος της τάξης των 1.000 MW
Η υποχρέωση της διατήρησης των στρατηγικών αποθεμάτων ασφαλείας όπως και της λειτουργίας FSU αφορούσε τη χρονική περίοδο από 1ης Νοεμβρίου 2022 ως 31 Μαρτίου 2023, ήδη όμως παρατάθηκαν από την ΕΕ και για την αντίστοιχη περίοδο 2023-24.
