Η Ευρώπη μπορεί να προωθεί τα μακροχρόνια διμερή συμβόλαια προμήθειας ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, τα γνωστά πράσινα PPAs, αλλά παραγωγοί και καταναλωτές  παραμένουν πολύ επιφυλακτικοί, λόγω του μεγάλου χρονικού διαστήματος της δέσμευσης μέσω των συμβολαίων, 10-15 χρόνια και τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Κίνδυνοι που για να καλυφθούν οικονομικά επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος με αποτέλεσμα την απροθυμία των παικτών να συνάψουν ΡΡΑ , αν δεν συνοδευτούν και από άλλα μέτρα στήριξης, όπως η ελληνική πρόταση για το Green Pool, που φαίνεται να κερδίζει υποστηρικτές και σε άλλες χώρες.

Από την πλευρά τους, οι παραγωγοί ΑΠΕ φαίνεται να προτιμούν τα CfD (συμβόλαια για τη διαφορά), τα οποία τους εξασφαλίζουν μεγαλύτερη σταθερότητα και προβλεψιμότητα, αν και το ίδιο το μέτρο θεωρείται ότι αντιβαίνει με τη φιλοσοφία των απελευθερωμένων αγορών και την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού  στις ΑΠΕ.

Στις διαπιστώσεις αυτές  κατέληξε  πρόσφατα συνέδριο για τις ΑΠΕ και το υδρογόνο που πραγματοποιήθηκε στο Μιλάνο, καθώς και οι ιταλικές επιχειρήσεις φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν με μεγάλη επιφυλακτικότητα τα μακροχρόνια συμβόλαια. Η αδυναμία πρόβλεψης της εξέλιξης των τιμών για 10-15  έτη, οι έκτακτες καταστάσεις και τα προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν στο διάστημα αυτό είτε για τον παραγωγό είτε για τον καταναλωτή, καθιστούν πολύ υψηλό τον κίνδυνο αθέτησης, αποτελώντας βασικό εμπόδιο στην ανάπτυξη του θεσμού. ‘Οσοι αναλαμβάνουν το ρίσκο, πρέπει να επωμιστούν υψηλά επασφάλιστρα κινδύνου, πράγμα που καθιστά  αρκετά ακριβά και εν τέλει αποτρεπτικά τα PPAs, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. H στήριξητων μακροχρόνιων συμβολαίων με μηχανισμούς  όπως  το GreenPool, που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση, ίσως να βοηθά.

Ας σημειωθεί ότι το “Green Pool”, ένας μηχανισμός οικονομικής ενίσχυσης των ενεργοβόρων βιομηχανιών έχει πρωταρχικό σκοπό να καλύψει οικονομικά το κενό που προκύπτει για τους καταναλωτές από την αστάθεια παραγωγής των ΑΠΕ ή κατά τις ώρες που η βιομηχανία δεν μπορεί να απορροφήσει την παραγωγή των ΑΠΕ.

Το μέτρο έχει υποβληθεί προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναμένεται να εκδώσει την απόφασή της στο τέλος του χρόνου. Μέχρι τότε ελληνικά ΡΡΑs με τη βιομηχανία δεν αναμένεται να προχωρήσουν, σε ικανοποιητικό  βαθμό τουλάχιστον. 

Από την πλευρά της η Ιταλία φαίνεται να προσανατολίζεται περισσότερο στα CfD, τα συμβόλαια επί της διαφοράς.

«Αν θέλουμε να φτάσουμε στους όγκους παραγωγής από ΑΠΕ που απαιτούνται για την απαλλαγή της ευρωπαϊκής οικονομίας από εκπομπές CO2 τα PPAs δεν αρκούν. Τα CFDs είναι το κύριο μέσο»δήλωσε ο Luca Bragoli, στέλεχος της ιταλικής ERG.. στο συνέδριο.

Στο σχέδιό της για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού η Κομισιόν, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα πρότεινε στις εθνικές κυβερνήσεις να διαθέσουν σχήματα εγγυήσεων επί των τιμών αγοράς, για τη μείωση των πιστωτικών κινδύνων που συνδέονται με τα ιδιωτικά PPAs. Στόχος είναι να ενισχυθούν οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μικρότερων καταναλωτών για την προστασία τους από τη βραχυπρόθεσμη αστάθεια των τιμών.

«Τα PPAs είναι ένα καλό συμπλήρωμα για την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα, αλλά δεν είναι το κύριο μέσο και δεν μπορούν, προς το παρόν, να είναι το σωστό εργαλείο» για την Ιταλία, είπε οBragoli  «Είναι μια διαδικασία, Στο μέλλον ίσως να υπάρξει περισσότερη εμπιστοσύνη».

Η ιταλική βιομηχανία  και πολύ περισσότερο η ελληνική περιλαμβάνει πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που θα είχαν δυσκολίες στη διαχείριση της πολυπλοκότητας των συμβάσεων PPAs, οι οποίες χρειάζονταν προσεκτική θεώρηση και διαπραγματεύσεις. Τα PPAs επί του παρόντος χρησιμοποιούνται μόνον από μεγάλους καταναλωτές ενέργειας σε πολύ λίγες χώρες της ΕΕ, αφού ο κίνδυνος αθέτησης από τον καταναλωτή ενός συμβολαίου διάρκειας 10-15 ετών αποτελεί σοβαρό εμπόδιο.

Για τη στήριξη του θεσμού, στον οποίο η Ευρώπη έχει επενδύσει πολλά για τη μαζική ανάπτυξη των ΑΠΕ, η ιταλική κυβέρνηση εξέδωσε διάταγμα με το οποίο η κρατική εταιρεία υπηρεσιών GSE θα προσφερόταν να αγοράσει ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ιταλία μέσω PPA με διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών. Πάντως παρά το γεγονός ότι υφίσταται το ρυθμιστικό πλαίσιο, σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς δεν φαίνεται να έχουν υπάρξει συγκεκριμένες ενέργειες μέχρι στιγμής.

Οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές έχουν ανάγκη από σαφήνεια για την προβλεψιμότητα των επενδύσεων και ο συνδυασμός CFD και PPA δίνει περισσότερες δυνατότητες αντιστάθμισης μακροπρόθεσμα,  βελτιστοποιόντας τις δυνατότητες χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα, ανάφερε στην ίδια εκδήλωση, ο Paolo Grossi, επικεφαλής εμπορικός διευθυντής της Galileo Green Energy,

Οι Ιταλοί επέμειναν περισσότερο στα CfD, εκτιμώντας ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να τα χρησιμοποιήσουνεάν διαθέτουν δημόσιο χρήμα για τη στήριξη νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ και πυρηνικά. Προτάθηκε να υπάρχει ανώτατη και κατώτατη τιμή για τα CfD και τα τυχόν πλεονάζοντα έσοδα από τις τιμές της αγοράς να αναδιανέμονται σε όλους τους τελικούς χρήστες ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση το μερίδιό τους στη ζήτηση.

Η Ιταλία εφαρμόζει ένα αμφίδρομο σύστημα δημοπρασιών για CFDs, με διαφορετικά καλάθια τεχνολογίας. Ωστόσο, η πλειονότητα των πρόσφατων δημοπρασιών δεν προσέλκυσε ενδιαφέρον. Μάλιστα στον τελευταίο διαγωνισμό τον Ιανουάριο, κατανεμήθηκε μόνο το 6% ή 144,7 MW της προσφερόμενης ισχύος ΑΠΕ. Όσο για τα υπογεγραμμένα PPAs αφορούν μόλις 0,5 GW, έναντι 26,2 GW στο σύνολο της Ευρώπης και 5,2 GW στην Ισπανία.