Ο επίμονος πληθωρισμός των τροφίμων συμπιέζει τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και προβληματίζει τους Ευρωπαίους πολιτικούς. Οι υποψίες αυξάνονται μεταξύ των καταναλωτών, των συνδικάτων και ορισμένων οικονομολόγων ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να διατηρηθεί άσκοπα σε υψηλά επίπεδα από εταιρείες που ανεβάζουν τις τιμές πάνω από το κόστος τους για να προστατεύσουν τα περιθώρια κέρδους.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δήλωσε ότι στα τέλη του περασμένου έτους, τα εταιρικά κέρδη συνέβαλαν στον εγχώριο πληθωρισμό όσο και η αύξηση των μισθών , αλλά δεν είπε εάν κάποια βιομηχανία είχε κάνει υπερβολικά κέρδη. Οικονομολόγοι της Allianz, της γερμανικής ασφαλιστικής εταιρείας και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, εκτιμούν ότι το 10 με 20% του πληθωρισμού των τροφίμων στην Ευρώπη μπορεί να αποδοθεί σε κερδοσκοπία. Ωστόσο, η έλλειψη λεπτομερών στοιχείων σχετικά με τα εταιρικά κέρδη και τις αλυσίδες εφοδιασμού έχει προκαλέσει ρήγμα στις οικονομικές απόψεις.
Ορισμένοι οικονομολόγοι και έμποροι λιανικής πώλησης τροφίμων έχουν κουνήσει το δάχτυλο στους μεγάλους παγκόσμιους παραγωγούς τροφίμων , οι οποίοι διατήρησαν διψήφια περιθώρια κέρδους ενώ αύξησαν τις τιμές. Τον Απρίλιο, ο ελβετικός κολοσσός Nestlé δήλωσε ότι αναμένει το περιθώριο κέρδους του φέτος να είναι περίπου το ίδιο με πέρυσι, περίπου 17%, ενώ ανέφερε αύξηση των τιμών σχεδόν κατά 10% το πρώτο τρίμηνο.
Σύμφωνα με έρευνα των The New York Times, στη Βρετανία, η μέση τιμή ενός καρβελιού ψωμιού ήταν 28% υψηλότερη τον Απρίλιο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα. Στην Ιταλία, η τιμή των μακαρονιών και άλλων ζυμαρικών, στοιχείο της ιταλικής διατροφής, έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 17% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι τιμές του τυριού είναι σχεδόν 40% υψηλότερες από πέρυσι και οι πατάτες κοστίζουν 14% περισσότερο.
Σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι τιμές των καταναλωτικών τροφίμων ήταν κατά μέσο όρο σχεδόν 17% υψηλότερες τον Απρίλιο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα -μια ελαφρά επιβράδυνση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ο οποίος έθεσε τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης σε πάνω από δυόμισι δεκαετίες. Η κατάσταση είναι χειρότερη, πάντως, στη Βρετανία απ' ότι στους δυτικοευρωπαίους γείτονές της: οι τιμές των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών ήταν 19% υψηλότερες, ο ταχύτερος ρυθμός ετήσιου πληθωρισμού των τροφίμων εδώ και περισσότερα από 45 χρόνια. Συγκριτικά, ο ετήσιος ρυθμός του πληθωρισμού των τροφίμων στις ΗΠΑ ήταν 7,7%.
Γεγονός είναι πως το σημαντικό κόστος που συνεπάγεται η παραγωγή τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων, του σιταριού και άλλων γεωργικών προϊόντων, μειώνεται στις διεθνείς αγορές το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους – εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το γιατί οι τιμές των τροφίμων για τους καταναλωτές παραμένουν τόσο υψηλές στην Ευρώπη. Και με το αυξανόμενο κόστος εργασίας και την πιθανότητα κερδοσκοπίας, οι τιμές των τροφίμων είναι απίθανο να μειωθούν σύντομα. Γενικότερα, η αύξηση των τιμών θα μπορούσε επίσης να ασκήσει πίεση στις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα, περιορίζοντας ενδεχομένως την οικονομική ανάπτυξη.
