Αιχμές προς τη ΡΑΑΕΥ και εμμέσως προς τον ΔΕΣΦΑ αφήνει ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής της αγοράς ενέργειας, ACER, όσον αφορά στα τιμολόγια του Διαχειριστή και τη σκοπιμότητα των σχεδιαζόμενων επενδύσεων, υπό το πρίσμα της πολιτικής της ΕΕ για την απανθρακοποίηση και το κίνδυνο, στην προοπτική αυτή, της ταχείας απαξίωσης των εν λόγω έργων.

Ο  ACER στην έκθεσή του  για τη μεθοδολογία προσδιορισμού των τιμολογίων αναφοράς του ΔΕΣΦΑ, αποδέχεται μεν προσωρινά την αλλαγή της σχετικής μεθοδολογίας του ΔΕΣΦΑ, ζητά όμως επαναξιολόγηση και περαιτέρω αιτιολόγηση, ενώ εγκαλεί την ελληνική Ρυθμιστική Αρχή επειδή απoδέχθηκε την πρόταση του Διαχειριστή, χωρίς να περιμένει τη γνώμη του ACER, η οποία δημοσιεύτηκε στις 21 Ιουλίου.

Το θέμα αφορά στην αλλαγή της μεθόδου τιμολόγησης που εισηγήθηκε ο Διαχειριστής από τη σταθμιζόμενη χωρητικότητα   (CWD) που ίσχυε κατά την περίοδο 2020 - 2023, στη μεθοδολογία postage stamp. Η νέα μέθοδος τιμολογεί με την ίδια χρέωση όλα τα σημεία εισόδου του φυσικού αερίου και με διαφορετική χρέωση τα σημεία εξόδου.

Ο ACER επισημαίνει ότι η ΡΑΑΕΥ έλαβε απόφαση για τον καθορισμό των τιμολογίων εν όψει της ετήσιας δημοπρασίας δυναμικότητας που έγινε στις 3 Ιουλίου 2023 και τονίζει ότι πρόκειται για μια ασυνήθιστη διαδικασία διαβούλευσης, αφού η Έκθεσ του ACER, θα έπρεπε να προηγείται της απόφασης της ελληνικής Αρχής. Παράλληλα υπογραμμίζει ότι ακόμα δεν έχει δημοσιευτεί αιτιολογημένη απόφαση της ΡΑΑΕΥ για το postage stamp.

Στο πλαίσιο αυτό ο ευρωπαϊκός οργανισμός συνιστά στη ΡΑΑΕΥ κατά τη δημοσίευση της  αιτιολογημένης απόφασης να συμπεριλάβει:

.  Τον σαφή προσδιορισμό της διάρκειας ισχύος της  εφαρμοστέας μεθοδολογίας

. Τον σαφή προσδιορισμό των επενδύσεων που θα αποπληρωθούν μέσω των τιμολογίων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και τους δυνητικούς δικαιούχους αυτών των έργων. Η επιλογή της μεθοδολογίας postage stamp θα πρέπει να αντικατοπτρίζει την τοπολογία του δικτύου και τις εγκεκριμένες επεκτάσεις για την περίοδο τιμολόγησης.

• Την αξιολόγηση  της δυνητικής μεταβλητότητας που προκύπτει από την πρόβλεψη δυναμικότητας και τον αντίκτυπό της στα τιμολόγια.
• Την  αιτιολόγηση της επιλογής της μεθοδολογίας postage stamp σε σύγκριση με την μεθοδολογία CWD.

- Τη συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών μεθοδολογιών, με βάση  το κόστος μονάδας ως οδηγό του κόστους ή οποιονδήποτε άλλο παράγοντα κόστους ικανό να μοιράσει, το κόστος των εγκεκριμένων επενδύσεων στους χρήστες τους.

Ας σημειωθεί ότι η εν λόγω μεθοδολογία, όπως αναφέρει ο ACER, επικαλούμενος την ενημέρωση από τη ΡΑΑΑΕΥ,  έχει υιοθετηθεί για μία προσωρινή περίοδο 2 ετών, αντί της τετραετούς ρυθμιστικής περιόδου, που είχε αρχικά προβλεφθεί. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ΡΑΑΕΥ αναμένει ότι θα εγκριθούν οι πρόσθετες επενδύσεις εν όψει των οποίων ο ΔΕΣΦΑ πρότεινε την αλλαγή μεθοδολογίας και θα σταθεροποιηθούν τα πρότυπα ροής στο δίκτυο.

Όμως όσον αφορά στις επενδύσεις που εισηγείται ο ΔΕΣΦΑ, ο ACER θέτει επίσης πολλά ερωτήματα. Στο πλαίσιο αυτό ζητεί από τη ΡΑΑΕΥ :

• Να αξιολογήσει τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις σε σχέση με τους στόχους της ΕΕ για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζήτηση φυσικού αερίου αναμένεται να μειωθεί με την πάροδο του χρόνου.

• Να υιοθετήσει χρόνους απόσβεσης για την ανάκτηση του κόστους των επενδύσεων που να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, σε συνδυασμό με την προσιτότητα των τιμολογίων για τους τελικούς καταναλωτές.

•Να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των εγκεκριμένων και προγραμματισμένων επενδύσεων στα μελλοντικά τιμολόγια μεταφοράς.

Τέλος, ο  ACER δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην επιλογή κοινωνικοποίησης του 50% της Ρεβυθούσας και συνιστά στη ΡΑΑΕΥ το τέλος κοινωνικοποίησης να εφαρμοστεί μόνο στην έξοδο προς IGB, κατόπιν αιτιολόγησης που θα καθορίζει εάν αυτό το σημείο εξόδου επωφελείται και, εάν ναι, σε ποιο βαθμό, από τις θετικές εξωτερικές επιδράσεις του μηχανισμού κοινωνικοποίησης του υγροποιημένου αερίου.