Tο καμπανάκι του κινδύνου για την επάρκεια ηλεκτρισμού και τις υψηλές τιμές ρεύματος για τον καταναλωτή “κτυπούν” οι εταιρίες ηλεκτρισμού της Ευρώπης, μέσω του φορέα τους, τη Eurelectric, σε περίπτωση που δεν ενισχυθούν οι ευέλικτες μονάδες παραγωγής ανεξαρτήτως της τεχνολογίας που χρησιμοποιούν και αν  υιοθετηθούν υποχρεωτικά μέτρα αντιστάθμισης κινδύνου για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.

Η  Eurelectric σε ανακοίνωση, εν όψει του τριμερούς διαλόγου που άρχισε χθες για την Μεταρρύθμιση της Αγοράς Ηλεκτρισμού μεταξύ της Κομισιόν, του Ευρωκοινοβουλίου και των Κρατών-Μελών, επισημαίνει το ενδεχόμενο να “κλειδώσουν” υψηλά οι τιμές ηλεκτρισμού αν τελικώς υιοθετηθεί το υποχρεωτικό σύστημα αντιστάθμισης κινδύνου που εισηγείται η Κομισιόν. Ταυτόχρονα ζητά να εφαρμοστεί τεχνολογικά ουδέτερος μηχανισμός ευελιξίας και να μην αμείβονται μόνον η απόκριση της ζήτησης και η αποθήκευση, θεωρώντας ότι διαφορετικά το σύστημα δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί.

Ως “ευελιξία” θεωρείται ένας  μηχανισμός αποζημίωσης  των μονάδων παραγωγής και της ζήτησης, για το δυναμικό ενέργειας που μπορούν να απελευθερώσουν στο σύστημα, όταν οι συνθήκες το απαιτουν, πχ όταν δεν παράγουν οι ΑΠΕ λόγω καιρικών συνθηκών, όταν η κατανάλωση υπερβαίνει την προσφορά κλπ

Ειδικότερα, η Eurelectric, αντιπρόεδρος της οποίας είναι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, τονίζει τα εξής :

Ευελιξία χωρίς διακρίσεις

Η Μεταρρύθμιση της Αγοράς  πρέπει να λάβει υπόψη της όλες τις επιλογές ευελιξίας και να μην περιοριστεί στην προτιμησιακή μεταχείριση της απόκρισης ζήτησης (demand response) -και της αποθήκευσης ηλεκτρισμού. H ευελιξία που απαιτείται για την εξισορρόπηση της άνευ προηγουμένου ποσότητας αιολικής και ηλιακής ενέργειας που θα εισέρχονται στο σύστημα ηλεκτρισμού στο εγγύς μέλλον είναι τόσο υψηλή,  που η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει

Στο πλαίσιο αυτό, όλες οι μορφές ευελιξίας πρέπει να ενισχύονται με τρόπο βασισμένο στην αγορά, τεχνολογικά ουδέτερο και να ενσωματωθούν άμεσα στα μακροπρόθεσμα σενάρια και τις αξιολογήσεις της ΕΕ, όπως η αξιολόγηση της ευρωπαϊκής επάρκειας πόρων και το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύου.

Ελευθερία στους Προμηθευτές

Η υποχρεωτική αντιστάθμιση κινδύνου που επιδιώκει η Κομισιόν να επιβάλλει στις εταιρίες προμήθειας δεν είναι το σωστό εργαλείο πολιτικής για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας και της οικονομικής ευρωστίας των προμηθευτών, προειδοποιεί η Eurelectric “Εάν οποιοδήποτε μέρος της αντιστάθμισης ενσωματωθεί στον νέο κανονισμό και γίνει υποχρεωτική για τους  προμηθευτές, τότε μπορεί να κλειδώσει υψηλές τιμές για τους καταναλωτές και να μειώσει τον ανταγωνισμό στις αγορές λιανικής” υπογραμμίζει η ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι οι ίδιες οι εταιρίες γνωρίζουν καλύτερα  πώς να αντισταθμίζουν το χαρτοφυλάκιό τους με βάση τις ιδιαιτερότητες της αγοράς και τα προφίλ των καταναλωτών, εκεί όπου δραστηριοποιούνται.

Προτίνεται μάλιστα, οι προμηθευτές να υπόκεινται σε προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων που θα επιβληθούν από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές για τον έλεγχο της ανθεκτικότητας τους έναντι των διαταραχών της αγοράς. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι με τη πρόταση αυτή συντάσσεται και το Ευρωκοινοβούλιο. 

Προβλεψιμότητα

Τη θέσπιση μόνον ενός ορίου τιμής , πχ στα 180  ευρώ/MWh, που θα δίνει το σήμα  μίας νέας κρίσης, χωρίς άλλα “προληπτικά” μέτρα εισηγείται η Eurelectric, αναφέροντας ότι η  θέσπιση σταθερών μέτρων έκτακτης ανάγκης με βάση την προηγούμενη ενεργειακή κρίση δεν εγγυάται επιτυχία στην αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων.  Για να μην δημιουργηθεί λοιπόν μία de facto μόνιμη κρίση, η Μεταρρύθμιση θα πρέπει να ορίζει μόνο ποσοτικά κριτήρια, όπως πχ ένα όριο τιμής, π.χ. τα 180 ευρώ/MWh, σε ένα πλαίσιο που θα επιτρέπει περιθώρια ελιγμών με βάση τη φύση της κρίσης. Το όριο τιμής θα μπορούσε να προσφέρει προβλεψιμότητα στην αγορά και να μειώσει τις ανησυχίες για απροσδόκητες, επιζήμιες

ΡΡΑs 

Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας ρεύματος (ΡΡΑs) πρέπει να παραμείνουν το επίκεντρο της μεταρρύθμισης της αγοράς, καθώς λειτουργούν υπέρ της προβλεψιμότητας τόσο για τους επενδυτές όσο και για τους καταναλωτές. Tα ΡΡΑs είναι καθοριστικά για την προστασία των καταναλωτών από τη βραχυπρόθεσμη αστάθεια χάρη στις σταθερές μακροπρόθεσμες τιμές τους. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποφευχθεί οποιοδήποτε εμπόδιο στην ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης της Κομισιόν για μια βάση δεδομένων των PPAs της Ένωσης. Πρόκειται για επαχθές μέτρο, που  θα αυξήσει τη γραφειοκρατία, το κόστος για τις εταιρίες  και θα τις αναγκάσει να αποκαλύπτουν ευαίσθητα εμπορικά δεδομένα.

Δίκτυα

Τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ενεργειακού συστήματος, αλλά η Ευρώπη υστερεί όσον αφορά τις επενδύσεις που στοχεύουν στην προετοιμασία του δικτύου για την αθρόα είσοδο των ΑΠΕ, ώστε να επιτευχθεί το  καθαρό μηδέν. Μελέτη της Eurelectric δείχνει ότι οι επενδύσεις στο δίκτυο θα πρέπει να φτάσουν τουλάχιστον τα 38 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2030 και να αυξηθούν ακόμη περισσότερο στα 65 δισεκατομμύρια ευρώ κατ’ έτος  έως το 2050, για να επιτευχθεί ο στόχος. Πρόκειται για αύξηση 84% από τα σημερινά επίπεδα.

Ως βασική προϋπόθεση για τις επενδύσεις στα δίκτυα θεωρείται η άρση των εθνικών φραγμών, ενώ χαρακτηρίζεται ως καίριας σημασίας η υφιστάμενη διάταξη που επιτρέπει τις επενδύσεις προοπτικής, ζητώντας όμως περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με κανονιστικό πλαίσιο που θα αφορά αυτή τη κατηγορία επενδύσεων

Ενίσχυση ρευστότητας των προθεσμιακών αγορών

Οι εταιρίες ηλεκτρισμού τάσσονται κατά των εικονικών κόμβων συναλλαγών ως λύση για τη βελτίωση της ρευστότητας των προθεσμιακών αγορών. Μιλούν για “αχαρτογράφητα νερά” και για μέτρο που δεν έχει αξιολογηθεί ποτέ σωστά  και ως εκ τούτου κινδυνεύει να μην έχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Στο πλαίσιο αυτό, η Eurelectric συντάσσεται με την πρόταση του Κοινοβουλίου, να δοθεί προτεραιότητα σε δοκιμασμένα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας, όπως ο μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας, οι  συχνότερες δημοπρασίες κλπ