Το κόστος της κλιματικής κρίσης και της ενεργειακής μετάβασης περνά σταδιακά στις τράπεζες και από τις τράπεζες στις επιχειρήσεις, οι οποίες αν δεν προσαρμοστούν στους στόχους για το Κλίμα, στο μέλλον θα επιβαρυνθούν με υψηλότερα επιτόκια.
Ηδη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κάλεσε 110 τράπεζες από όλη την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων τις 4 συστημικές, Alpha Bank, Eθνική, Eurobank και Πειραιώς, στο δεύτερο κλιματικό stress test, που θα διεξαχθεί από τη 1η Δεκεμβρίου 2023 έως 12 Μαρτίου 2024, ενώ η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (Εuropean Bank Authority-EBA) παρουσίασε χθες και τα τελικά πρότυπα ομαδοποίησης των δεδομένων.
Το συγκεκριμένο στρες τεστ αφορά στο στόχο για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% ως το 2030, (Fit-for-55), στο πλαίσιο της εφάπαξ ανάλυσης του σεναρίου κλιματικού κινδύνου
Σε αυτή τη φάση, οι τράπεζες καλούνται να αναφέρουν συγκεντρωτικά δεδομένα και δεδομένα των πελατών τους, με βάση στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους τα πιστωτικά ιδρύματα από τον Δεκέμβριο του 2022.
Το τεστ
Στόχος της άσκησης είναι με βάση συγκεκριμένα μοντέλα να αξιολογήσει:
- Το μέγεθος της έκθεσης των τραπεζών σε κλιματικούς κινδύνους. Στο πλαίσιο αυτό, συνυπολογίζονται οι ειδικές συνθήκες σε ότι αφορά το κλίμα της χώρας αλλά και σε ότι αφορά τις χορηγήσεις σε επιχειρήσεις, εγκατεστημένες σε περιοχές, όπου οι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι λόγω κλιματικής αλλαγής.
-Τους μηχανισμούς, που έχουν αναπτύξει οι τράπεζες για την αξιολόγηση των κινδύνων και για την αντιμετώπισή τους. Η διαδικασία ενσωματώνει την τιμολόγηση στην οποία προβαίνουν τα πιστωτικά ιδρύματα για τους κινδύνους αυτούς αλλά και τις απαιτήσεις για την ασφάλιση της δραστηριότητας των επιχειρήσεων.
- Την έκθεση των τραπεζών σε δευτερογενείς επιπτώσεις από παρόμοιους κινδύνους. Μία δευτερογενής επίπτωση, είναι για παράδειγμα, όταν μία ολόκληρη περιοχή δεν μπορεί να λειτουργήσει επί μακρόν μετά από μια κλιματική καταστροφή, έστω και εάν οι πελάτες των τραπεζών δεν έχουν υποστεί πρωτογενή ζημιά.
Από το 2024 όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να ενημερώνουν για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αλλά και τους κινδύνους τους οποίους αντιμετωπίζουν από την κλιματική αλλαγή. Ως μεγάλες επιχειρήσεις θεωρούνται αυτές που απασχολούν πάνω από 250 εργαζόμενους και έχουν τζίρο άνω των 40 εκατ. ευρώ. Στο πελατολόγιο των 4 συστημικών τραπεζών υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 1.000 επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής.
Για το λόγο αυτό, οι τράπεζες δημιουργούν πλατφόρμα στην οποία οι μεγάλες επιχειρήσεις -πελάτες τους θα πρέπει να ενημερώνουν για μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν από την κλιματική αλλαγή, πρωτογενώς ή/και δευτερογενώς. Πρόκειται για στοιχεία που θα συνδιαμορφώνουν την τιμολογιακή πολιτική των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Το στρες τεστ που ξεκινά τον Δεκέμβριο αποτελεί ουσιαστικά το πρώτο στάδιο της επόμενης άσκησης, της οποίας το αποτέλεσμά θα προσμετρηθεί στα κεφάλαια των τραπεζών.
Οι νέες αυτές ρυθμίσεις σηματοδοτούν πρόσθετα κόστη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τις τράπεζες.