Μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, τα γνωστά ΡΡΑ, συνολικής ισχύος 950 MW υπογράφηκαν το 2023 στην Ελλάδα, πράγμα που την κατατάσσει στην πέμπτη θέση μεταξύ των αγορών της Ευρώπης σε ότι αφορά τη σύναψη ΡΡΑ και μία από τις 3 νέες νεοεισερχόμενες αγορές στο ευρωπαϊκό Top 10 των ΡΡΑ.
Σύμφωνα με την έκθεση της εταιρίας PEXAPARK, η αγορά των PPAs στην Ευρώπη έχει εισέλθει στη “χρυσή εποχή” με ρεκόρ δραστηριότητας και εκτιμάται ότι το 2024 η αγορά των PPAs θα ξεπεράσει τα 20 GW, με τη Γερμανία να εκτοπίζει την την Ισπανία από την πρώτη θέση και το μερίδιο των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας στην αγορά των PPAs να αυξάνεται σημαντικά.
Το 2023 την πρώτη θέση στην εν λόγω αγορά μοιράστηκαν η Ισπανία και η Γερμανία, με συμφωνίες ισχύος 3,7 GW η κάθε μία και ακολουθούν η Ιταλία με 1 GW και η Βρετανία με 960 MW. Η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Σουηδία ήταν οι νέες συμμετοχές στην πρώτη δεκάδα.
Συνολικά στην Ευρώπη το 2023 συνάφθηκαν 262 PPAs συνολικής ισχύος 16,2 GW, εκ των οποίων τα 160, ισχύος 10,5 GW αφορούσαν ηλεκτρική ενέργεια από φωτοβολταϊκά, 58 συμφωνίες συνολικής ισχύος 2,3 GW αφορούσαν ηλεκτρισμό από αιολικά πάρκα και περίπου 20 συμφωνίες ισχύος 2 GW αφορούσαν υπεράκτια αιολικά πάρκα. Πρόκειται για μία αύξηση της τάξης του 41% της ισχύος των PPAs μεταξύ του 2023 και του 2022, η οποία συνοδεύτηκε από μείωση κατά 35% των τιμών της ενέργειας.
Οπως αναφέρει η PEXAPARK, στις αρχές Ιανουαρίου του 2023 η τιμή των PPAs ήταν στα 78,7 ευρώ/MWh ενώ την τελευταία ημέρα του Δεκεμβρίου του 2023 η τιμή ήταν στα 50,1 ευρώ /MWh, με τον μέσο όρο της τιμής στη διάρκεια του έτους να διαμορφώνεται στα 58 ευρώ /MWh.
Μεγαλύτερος αγοραστής ενέργειας στην Ευρώπη μέσω PPAs το 2023 ήταν η Amazon με 1.876 MW, ενώ ανάμεσα στους 10 κορυφαίους αγοραστές ηλεκτρισμού μέσω PPA ήταν η Μυτιληναίος, με συμφωνίες συνολικής ισχύος 411 MW.
Μεγαλύτερος πωλητής ενέργειας μέσω PPAs ήταν η ισπανική Iberdrola, ενώ στην έκτη θέση της κατάταξης των πωλητών βρέθηκε η ΔΕΗ σε συνεργασία με τη γερμανική RWE, που διέθεσαν μέσω PPAs ενέργεια συνολικής ισχύος 585 MW. Πρέπει να σημειωθεί ότι μεμονωμένα η RWE υπέγραψε επιπλέον συμφωνίες ισχύος 583MW.
Η μελέτη επισημαίνει ότι το 2023 απέδειξε ότι η αστάθεια των αγορών οδήγησε σε μια μόνιμη αλλαγή στις στρατηγικές προμηθειών των ενεργοβόρων εταιριών αναδεικνύοντας τα PPAs σε συνεπές εργαλείο αντιστάθμισης κινδύνου. Τονίζει δε ότι το 2022 λόγω αστάθειας της αγοράς η ενέργεια τιμολογούνταν με λάθος αποτιμήσεις, με αποτέλεσμα οι εταιρείες μακροπρόθεσμα να πληρώνουν υψηλότερες τιμές από αυτές της αγοράς.
Το 2023, η τιμολόγηση συμφωνιών εξισορρόπησης αντικατοπτρίζουν την καθοδική τροχιά των τιμών της ενέργειας, αλλά παρά την πτώση σε περίπου 3 ευρώ/MWh, εξακολουθούν να είναι υψηλότερα από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.
Στην άνοδο της αγοράς των PPAs συνέβαλε η σταθεροποίηση του περιβάλλοντος σε ότι αφορά τις βασικές αρχές των συμβολαίων.
Τα εταιρικά PPAs διατήρησαν το 2023 την ηγετική θέση τους, αλλά η μεγάλη αύξηση προήλθε από τις εταιρίες κοινής ωφέλειας που συνάπτουν συμβόλαια και για τη δική τους παραγωγή. Επίσης οι εταιρίες έδειξαν προτίμηση στα PPAs που είναι συνδεδεμένα απευθείας με έργα. Από τα 216 εταιρικά PPAs που αποκάλυψαν τον πωλητή, το 44% ήταν συμβεβλημένα με επιχείρηση κοινής ωφέλειας, ενώ το υπόλοιπο 56% είχα κάποιον διαχειριστή ως αντισυμβαλλόμενο.
Επίσης, συνάφθηκαν υβριδικά συμβόλαια, που περιλαμβάνουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αποθήκευση, ενώ φαίνεται ότι πλέον εξετάζεται η σύναψη PPA που συνδέονται με πράσινο υδρογόνο και παραγωγή αμμωνίας.