Σε τροχιά υψηλής πτήσης εξακολουθούν να βρίσκονται οι τιμές του ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά, όπου σήμερα η μέση τιμή στην εγχώρια αγορά εκτοξεύεται στα 215,29 ευρώ/MWh, με τις αγορές της ανατολικής και νότιας Ευρώπης να πρωτοστατούν στην άνοδο, επιδεικνύοντας ένα σαφές ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις τιμές που διαμορφώνονται στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Πρόκειται για μία κατάσταση που έχει ήδη θορυβήσει τη βιομηχανία, με τις σχετικές ενώσεις της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. να θεωρούν ότι η εκτόξευση των τιμών φέτος το καλοκαίρι δεν ήταν ένα περιστασιακό φαινόμενο, αλλά έχει μονιμότερα χαρακτηριστικά που αντανακλούν την μη ανταγωνιστική λειτουργία των αγορών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, τον Ιούλιο η μέση χονδρική τιμή διαμορφώθηκε στα 135,18 ευρώ/MWh με την ανώτατη τιμή να φθάνει ακόμη και στα 850 ευρώ/MWh, τον Αύγουστο η μέση χονδρική διαμορφώθηκε στα 130,45 ευρώ/MWh και η ανώτατη έφθασε στα 756,60 ευρώ/MWh, ενώ για σήμερα 2 Σεπτεμβρίου η μέση τιμή στις Αγορές Επόμενης Ημέρας, στην Ελλάδα και της ΝΑ Ευρώπης αυξάνεται σημαντικά.
Συγκεκριμένα, στην ελληνική αγορά η μέση τιμή ανεβαίνει σήμερα στα 215,29 ευρώ/MWh, καταγράφοντας αύξηση 105,2% με την μέγιστη τιμή ημέρας να φθάνει στα 780,16 ευρώ/MWh. Στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία η μέση τιμή φθάνει στα 231,73 ευρώ/MWh σημειώνοντας αύξηση κατά 138,8% στη Βουλγαρία και κατά 137,4% στη Ρουμανία Πάνω από τα 221 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η τιμή στην Ουγγαρία και τη Σερβία και στα 224,17 ευρώ/MWh στη Κροατία. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι στη γειτονική Αυστρία, που είναι διασυνδεδεμένη με την Ουγγαρία και άλλες αγορές της περιοχής, η μέση χονδρική διαμορφώθηκε περίπου στο μισό, στα 114,49 ευρώ/MWh.
Δεδομένης της τεράστιας απόκλισης που παρουσιάζουν οι τιμές χονδρικής μεταξύ της ανατολικής και νότιας Ευρώπης σε σχέση με τη Δυτική Ευρώπη, οι σύνδεσμοι βιομηχανικών καταναλωτών της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, εξετάζουν την υποβολή καταγγελίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού με στόχο να την υποχρεώσουν να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα.
Ας σημειωθεί ότι ήδη, οι τρεις βιομηχανικοί σύνδεσμοι έχουν στείλει δύο επιστολές διαμαρτυρίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τονίζοντας ότι οι υψηλές τιμές του Ιουλίου συνεχίστηκαν με ελαφρές μόνο διαφοροποιήσεις τον Αύγουστο. Οι βιομηχανικοί καταναλωτές θεωρούν ότι εκτός από τη στενότητα στα δίκτυα, που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο ως η αιτία του προβλήματος, οι υψηλές τιμές στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη οφείλονται και κινήσεις από συγκεκριμένες χώρες προκειμένου να μην υπάρχει ροή ενέργειας από την Κεντρική Ευρώπη προς τα Βαλκάνια. Το πρόβλημα αυτό οξύνεται επειδή η Ουκρανία “τραβά” ρεύμα από την Ευρώπη, καθώς οι ρωσικές επιθέσεις έχουν πλήξει τις ενεργειακές υποδομές της.
Όπως επισημαίνουν οι τρεις Σύνδεσμοι, στο παρελθόν οι δυναμικότητες των διασυνοριακών ανταλλαγών καθορίζονταν έως το 70% του φυσικής αντοχής της γραμμής διασύνδεσης. Έχει υιοθετηθεί όμως νέα μέθοδος “αριστοποίησης των ροών¨ με βάση κριτήρια, όπως το μέγιστο όφελος (welfare). Με αυτό τον τρόπο παλαιότερα η Γαλλία είχε μειώσει τις εξαγωγές προς τη Γερμανία. Αντιστοίχως από τον Ιούλιο η Αυστρία έχει μειώσει τη ροή προς Ουγγαρία, η οποία εξάγει ρεύμα στην Ουκρανία και καλύπτει δικές ανάγκες - αλλά και της Ουκρανίας- με εισαγωγές από τα Βαλκάνια, πράγμα που αυξάνει τη ζήτηση και τις τιμές.
Εν τω μεταξύ, η ΕΒΙΚΕΝ έχει προχωρήσει σε πρόσληψη μεγάλης εταιρίας του εξωτερικού ως σύμβουλο, για να μελετήσει τη ελληνική αγορά και να αποφανθεί εάν υπάρχουν παραβιάσεις του ανταγωνισμού. Σχετικός έλεγχο της ΡΑΑΕΥ πάντως, που έγινε τον Ιούλιο κατόπιν αιτήματος του υπουργείου Περιβάλλοντος, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν παραβιάστηκαν οι κανόνες ανταγωνισμού.
Ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνης Κοντολέων πάντως τονίζει ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση με τις υψηλές τιμές χονδρικής, καθώς πλήττεται η ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας.
Όπως αναφέρει «θα πρέπει άμεσα να ελεγχθούν οι συμπεριφορές στις προσφορές των συμβατικών μονάδων παραγωγής (λιγνίτη, φυσικού αερίου και υδροηλεκτρικά) στην αγορά καθώς και τα παιχνίδια στα σύνορα με τις συναλλαγές στις δυναμικότητες. Θα πρέπει άμεσα να φορολογηθούν αναδρομικά τα έσοδα των παραγωγών όλων των μονάδων παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων και των υδροηλεκτρικών. Από τη στιγμή που οι τιμές χονδρικής μεταφέρονται στα τιμολόγια των καταναλωτών ο δρόμος είναι ελεύθερος για την εκτόξευση των τιμών σε όποιο επίπεδο θέλουν οι παραγωγοί. Ως ΕΒΙΚΕΝ δηλώνουμε ότι δεν θα ανεχθούμε άλλο αυτή την κατάσταση με ότι αυτό συνεπάγεται», κατέληξε ο πρόεδρος της ΄Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας.
