Συνθήκες για πιθανή νέα άνοδο των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος τον φετινό χειμώνα έχουν προκαλέσει η ξηρασία, καθώς τα αποθέματα νερού στα μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ έχουν μειωθεί δραματικά, καθώς και η απόσυρση των λιγντιτικών μονάδων, με δύο, τον Αγιο Δημήτριο 1 και 2 να “σβήνουν” στο τέλος του μήνα και δύο ακόμα λιγντιικά εργοστάσια να κλείνουν στο τέλος του χρόνου.
Μία πρόγευση των αιχμών στις τιμές, που μπορεί να προκληθεί από τη συντηρητική διαχείριση των υδροηλεκτρικών, φάνηκε ήδη φέτος το καλοκαίρι, όταν σε κάποιες ώρες αύξησης της χρήσης υδροηλεκτρικής ενέργειας, συνήθως το βράδυ, όταν σβήνουν τα φωτοβολταϊκά, οι μέγιστες τιμές στη χονδρική αγορά πλησίασαν τα 1.000 ευρώ/MWh.
To 2024 ήταν η χειρότερη υδρολογικά χρονιά της τελευταίας 25ετίας στη χώρα, με αποτέλεσμα η παραγωγή ρεύματος από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ κατά την χρονική περίοδο 2023-24 να έχει μειωθεί κατά 1.450 GWh σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαπενταετίας. H μείωση των αποθεμάτων νερού στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών έως το τέλος Σεπτεμβρίου εκτιμάται από τη ΔΕΗ σε 800 GWh.
Η πτώση των αποθεμάτων νερού σε συνδυασμό με την προσπάθεια διατήρησής τους σε επίπεδα ικανά να “βγάλουν” τους επόμενους μήνες οδηγούν τη ΔΕΗ να ανεβάζει κατακόρυφα τις τιμές των προσφορών υδροηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα. Ετσι, φέτος το καλοκαίρι, οι μέγιστες τιμές ηλεκτρισμού κτύπησαν ρεκόρ για τα δεδομένα της εγχώριας αγοράς χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, φθάνοντας πάνω από τα 990 ευρώ/MWh
Η αποκλιμάκωση της ζήτησης της ηλεκτρικής ενέργειας τον Σεπτέμβριο - μήνα που παραδοσιακά η κατανάλωση υποχωρεί λόγω των ήπιων καιρικών συνθηκών- μπορεί να μείωσε τις αιχμές, αν και στις 4/9/2024 καταγράφηκε μέγιστη τιμή στη χονδρική στα 942 ευρώ/MWh- , όμως τις ώρες που εισέρχονται στο σύστημα τα υδροηλεκτρικά παρατηρούνται οι υψηλότερες τιμές.
Τα χαμηλά υδατικά αποθέματα περιορίζουν τη χρήση του νερού για την παροχή ευελιξίας στο σύστημα κατά τις ώρες που δεν υπάρχει παραγωγή από ΑΠΕ. Το πρόβλημα οξύνεται λόγω της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, καθώς περιορίζεται δραστικά άλλη μία “πηγή” παραγωγής σταθερής ενέργειας. ‘Ετσι ενισχύεται ο ρόλος του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, με όλη όμως την αβεβαιότητα για την πορεία των ευρωπαϊκών τιμών του αερίου.
Οσον αφορά στους λιγνίτες, μετά από παράταση ενός μηνός που έδωσε ο ΑΔΜΗΕ στη “ζωή” των μονάδων του “Αγίου Δημητρίου” 1 και 2, τα δύο εργοστάσια κλείνουν στο τέλος Σεπτεμβρίου. Το πρόγραμμα της ΔΕΗ για την απόσυρση των λιγντικών μονάδων προβλέπει επίσης το κλείσιμο της Μελίτης και της Μεγαλόπολης στο τέλος του 2024, ενώ το 2025 αναμένεται να σβήσουν τρεις μονάδες του Αγίου Δημητρίου (3,4 και 5). Αν δεν αλλάξει το πρόγραμμα της ΔΕΗ, το 2026 θα τεθεί εκτός λειτουργίας και η πλέον σύγχρονη λιγνιτική μονάδα, η “Πτολεμαΐδα 5”, που υπολειτουργεί.
Το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από τον λιγνίτη κυμαίνεται γύρω στα 125 ευρώ/MWh και φθάνει έως και τα 180 ευρώ/MWh, ενώ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ευέλικτη παραγωγή, ικανή να καλύψει τις ώρες που δεν αποδίδουν οι ΑΠΕ.