Στο επίκεντρο των αντιπαραθέσεων βρίσκονται μεταξύ άλλων τα καυτά «μέτωπα» του τρίτου Μνημονίου τα οποία και οι δυο μονομάχοι υπόσχονται ότι θα επαναδιαπραγματευτούν με τους θεσμούς στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης του νέου προγράμματος βοήθειας για να βελτιώσουν τους όρους.

Τα δυο κόμματα που διεκδικούν την πρωτιά στην εκλογική αναμέτρηση και θα λάβουν πρώτα την εντολή για το σχηματισμό κυβέρνησης, αναζητούν ήδη ισοδύναμα μέτρα για να μην επιβληθεί τελικά ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση, να μην αυξηθεί η φορολογία των αγροτών και να υπάρξουν φορολογικές «ανάσες» για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Ειδικότερα και οι δυο έχουν ανοίξει την βεντάλια των υποσχέσεων για ισοδύναμα μέτρα που θα αντικαταστήσουν το ΦΠΑ που επιβάλλεται με συντελεστή 23% στα φροντιστήρια, τα ιδιωτικά σχολεία, τα ωδεία και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης, τις σημαντικές φορολογικές επιβαρύνσεις που φέρνει το τρίτο Μνημόνιο για τους αγρότες ενώ την ίδια ώρα αναζητούν λύσεις στη φορολογία των ακινήτων χωρίς όμως να επηρεάζεται ο ετήσιος στόχος για την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ από την ΕΝΦΙΑ.

Ωστόσο και οι δυο πλευρές γνωρίζουν ότι τα περιθώρια ελιγμών και βελτιώσεων είναι ελάχιστα αφού τα μηνύματα που έρχονται από τις Βρυξέλλες είναι ξεκάθαρα. Οι εταίροι επιμένουν στην αναγκαιότητα τήρησης των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών επισημαίνοντας με νόημα πως δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος και θα πρέπει να σχηματιστεί όσο το δυνατόν ταχύτερα κυβέρνηση μετά το κλείσιμο της κάλπης. Στο φόντο αυτό, τα δύο κόμματα μπαίνοντας στην τελική ευθεία της εκλογικής αναμέτρησης υπόσχονται ισοδύναμα μέτρα που θα αντικαταστήσουν δύσκολα μέτρα του τρίτου Μνημονίου τα οποία περιλαμβάνονται στα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου χωρίς να ανοίξουν «τρύπες» στον ήδη προβληματικό προϋπολογισμό. Το crash test των προτάσεων ΣΥΡΙΖΑ - Νέα Δημοκρατία επικεντρώνονται στα εξής πεδία:

ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση: Το μέτρο που οδηγεί σε σημαντική επιβάρυνση των διδάκτρων και των οικογενειακών προϋπολογισμών ουσιαστικά έχει «παγώσει» μέχρι τις 16 Οκτωβρίου 2015 καθώς οι ιδιωτικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εκπαίδευσης έχουν τη δυνατότητα να χρεώνουν δίδακτρα χωρίς ΦΠΑ 23% . Η δυνατότητα αυτή παρέχεται με απόφαση της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων Κατ. Σαββαϊδου, με την οποία υλοποιείται η πρόθεση της υπηρεσιακής κυβέρνησης για προσωρινό «πάγωμα» της επιβολής ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση μέχρις ότου το ζήτημα της εφαρμογής ή της ακύρωσης του μέτρου επιλυθεί οριστικά από την επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου.

Ουσιαστικά, με τη νεώτερη απόφαση της κας Σαββαϊδου αίρεται η υποχρέωση των επιχειρήσεων ιδιωτικής εκπαίδευσης να χρεώνουν δίδακτρα επιβαρυμένα με ΦΠΑ 23%. Η υποχρέωση αυτή εξακολουθούσε να υπάρχει, δεδομένου ότι η διάταξη που περιλαμβάνεται στο νέο Μνημόνιο, με την οποία επιβλήθηκε ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση, δεν καταργήθηκε ούτε ανεστάλη αλλά εξακολουθούσε να ισχύει και το μόνο που είχε γίνει ήταν να παραταθεί μέχρι 16 Οκτωβρίου η προθεσμία για την ένταξη των ιδιωτικών επιχειρήσεων παροχής εκπαίδευσης στο καθεστώς ΦΠΑ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται ότι θα καταργήσει το μέτρο και όπως δήλωσε στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της 80ης ΔΕΘ ο Αλέξης Τσίπρας η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα βρει το ισοδύναμο μέτρο που θα αντικαταστήσει την επιβολή ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση χωρίς να έχει επίπτωση στα δημόσια έσοδα. Ωστόσο δεν αποκάλυψε ποιο είναι αυτό το ισοδύναμο αλλά πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι των συζητήσεων έχει πέσει η αύξηση της φορολογίας στα τσιγάρα.

Σημειώνεται ότι από την επιβολή του μέτρου έχει υπολογιστεί η είσπραξη εσόδων ύψους 168 εκατ. ευρώ το 2015 και 240 εκατ. ευρώ το 2016 και η εξεύρεση ισοδύναμων μόνο εύκολη υπόθεση δεν θα πρέπει να θεωρείται.

Υπέρ της κατάργησης του ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση έχει ταχθεί και η ΝΔ με τον υποψήφιο βουλευτή του κόμματος Χρ. Σταϊκούρα να έχει προτείνει για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού που δημιουργείται φέτος ύψους 168 εκατ. ευρώ από μέτρο ισοδύναμης απόδοσης από το σκέλος των δαπανών. Σύμφωνα με την πρόταση του κ. Σταϊκούρα μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ύψους 150 ευρώ από τον περιορισμό των λειτουργικών δαπανών του κράτων καθώς και των κρατικών επιχορηγήσεων για λειτουργικά έξοδα άλλων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.

ΕΝΦΙΑ: Και τα δυο κόμματα εξετάζουν σχέδιο τροποποίησης των διατάξεων του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων ώστε να γίνει πιο δίκαιο το σύστημα φορολογίας των ακινήτων χωρίς όμως να αλλάξει ο εισπρακτικός στόχος. Στο Μνημόνιο γράφτηκαν έσοδα 2,650 δισ. ευρώ τόσο για φέτος όσο και για το 2016, στόχος εσόδων στον οποίο έχει δεσμευθεί η Ελλάδα ακόμα και αν αλλάξουν - κάποια στιγμή - οι αντικειμενικές αξίες. Στις αλλαγές που σκέφτεται ο ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνεται η επέκταση της επιβολής του φόρου αυτού και στην ακίνητη περιουσία που έχουν οι Έλληνες φορολογούμενοι στο εξωτερικό όπως επιβεβαίωσε ο υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γαβριήλ Σακελαρίδης στη διάρκεια εκδήλωσης για τη φορολόγηση των ακινήτων που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, ο οποίος επίσης μετείχε στην εκδήλωση, επεσήμανε την ανάγκη να πληρώνουν όλοι ανάλογα με τις δυνάμεις τους ενώ τόνισε ότι οι νόμιμοι φορολογούμενοι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα από το περιουσιολόγιο, το οποίο θα αποτελέσει εργαλείο πάταξης της φοροδιαφυγής και όχι επιβολής φορολογίας.

Από την Νέα Δημοκρατία, ο Κωστής Χατζηδάκης τάχθηκε υπέρ της κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου περιουσίας ώστε να γίνει πιο δίκαιο το σύστημα φορολογίας των ακινήτων.

Οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων προτείνουν:

Εξαίρεση από τον ΕΝΦΙΑ μόνο για τις εκτός σχεδίου πόλεως εκτάσεις γης που κατέχουν οι κατά κύριο και αποκλειστικό επάγγελμα αγρότες και κτηνοτρόφοι.

Θέσπιση ελάχιστης χρέωσης 10 ευρώ για κάθε δηλούμενο ιδιοκτησιακό δικαίωμα, δηλαδή ανά γραμμή στο Ε9, επί κάθε είδους ακινήτου των πινάκων 1 και 2 (αστικού, αγροτικού, κτίσματος κλπ).
Κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ που επιβάλλεται σε αστική ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
Μειώσεις στις αντικειμενικές των ακινήτων και βελτιωτικές παρεμβάσεις στους συντελεστές εμπορικότητας και παλαιότητας.

Φορολογία αγροτών: Στο «πακέτο» των προαπαιτούμενων του Οκτωβρίου περιλαμβάνεται η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των αγροτών από 13% που είναι σήμερα και από το πρώτο ευρώ στο 20% για το 2016 και στο 26% για το 2017. ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία υπόσχονται ότι θα βρουν μέτρα ισοδύναμης απόδοσης προκειμένου να μην επιβαρυνθούν υπέρμετρα οι αγρότες.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει ότι θα δοθούν κίνητρα και θα γίνει ο διαχωρισμός των αγροτών στους κατ΄επάγγελμα αγρότες και σε αυτούς που ασκούν περιστασιακά αυτήν την εργασία. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει κλιμακωτή φορολόγηση με βάση το διαχωρισμό του αγροτικού εισοδήματος σε τέσσερις βασικές κατηγορίες και αντικατάσταση του ποσοστού φορολόγησης 20% και 26% με μια ευρύτερη κλίμακα με τρεις επιμέρους συντελεστές 6%, 13%, 26% όπου θα τα βάρη θα επωμίζονται οι αγρότες που έχουν το μεγαλύτερο εισόδημα.

Σύμφωνα με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ το αγροτικό εισόδημα διακρίνεται σε:

Αγροτική επιχείρηση.

Αποκλειστικά αγρότη (με αποκλειστικό οικογενειακό εισόδημα από δραστηριότητα αγροτική, κτηνοτροφική, αλιευτική).
Αγρότη με οικογενειακά εισοδήματα (π.χ. μέχρι 70%) από αγροτική εκμετάλλευση.
Φορολογούμενου με αγροτικά εισοδήματα μέχρι π.χ. το 30% του εισοδήματός του.

Με βάση τον παραπάνω διαχωρισμό και εκτιμώντας ότι από την υποχρεωτική τήρηση λογιστικών βιβλίων θα προκύψουν έσοδα τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ για το μημόσιο, ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται φορολογικές ελαφρύνσεις του αγροτικού εισοδήματος για οικογένειες που αποκτούν αποκλειστικά αγροτικά εισοδήματα με:

Μειωμένους συντελεστές εισοδήματος.

Αυτόματη διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ.
Ειδικούς συντελεστές σε ορεινές και δυσπρόσιτες περιοχές, νέους αγρότες, ειδικές καλλιέργειες, δράσεις που σχετίζονται με την αειφόρο ανάπτυξη, κ.ο.κ.

Αντίστοιχα στη ΝΔ, επιμένουν στη διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση των κατ' επάγγελμα αγροτών σε σχέση με τους ετεροεπαγγελματίες. Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο Β. Μεϊμαράκης ανέφερε ότι στον πυρήνα της πρότασης του κόμματος είναι «να αντιμετωπισθούν διαφορετικά οι κατ' επάγγελμα αγρότες από όσους έχουν ως δεύτερο εισόδημα το αγροτικό και να υπάρξει αντίστοιχη πρόβλεψη και για την προκαταβολή φόρου.

Επίσης στην πρόταση της Ν.Δ. περιλαμβάνεται η αξιοποίηση του «αγροτικού κτηματολογίου», και των βάσεων δεδομένων του ΟΠΕΚΕΠΕ και της ΕΛΣΤΑΤ ώστε να καταρτισθεί ένα σύστημα διασταύρωσης και υπολογισμού του πραγματικού εισοδήματος των αγροτών με αντικειμενικό τρόπο. Το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του αγρότη θα προκύψει με την αφαίρεση από το ακαθάριστο αγροτικό εισόδημα των πραγματικών δαπανών που κατέβαλε για την παραγωγή του, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών εργασίας του ιδίου και της οικογένειάς του, του ενοικίου της γης που καλλιεργεί, των αποσβέσεων των μηχανημάτων που χρησιμοποιεί και των ποιμνιοστασίων του, των τόκων των καλλιεργητικών δανείων που έχει συνάψει και όλων των υπολοίπων εξόδων του.

Μπόνους στους συνεπείς

Μέτρα για την επιβράβευση των πολιτών, οι οποίοι παραμένουν συνεπείς στην εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται και η χορήγηση έκπτωσης στους φορολογούμενους που θα προχωρήσουν μέχρι τις 30 Οκτωβρίου στην εφάπαξ εξόφληση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ). Οι εισηγήσεις που εξετάζονται προβλέπουν η έκπτωση να φθάσει ακόμη και το 5%.

Πέρυσι δεν δόθηκε καμία έκπτωση για την εφάπαξ εξόφληση του ΕΝΦΙΑ και οι περισσότεροι ιδιοκτήτες επέλεξαν να πληρώσουν τμηματικά τον φόρο στις 6 μηνιαίες δόσεις που προέβλεπε η σχετική νομοθεσία.

Φέτος, ωστόσο, υπάρχει διαφορετική προσέγγιση από το υπουργείο Οικονομικών καθώς η παροχή της έκπτωσης θα βοηθήσει στην γρηγορότερη είσπραξη του φόρου παρέχοντας ρευστότητα στο ελληνικό Δημόσιο για να καλύψει τις ανάγκες του.

Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ αναμένεται να αναρτηθούν στο σύστημα ΤΑΧΙSNET μετά τις εκλογές και όταν θα έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.