Σύμφωνα με τα στοιχεία οικονομικής συγκυρίας που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, ορισμένοι εκ των βασικών δεικτών οικονομικής συγκυρίας κατέγραψαν αισθητή βελτίωση στο τρίτο τρίμηνο 2015, υποδηλώνοντας, σύμφωνα με την Alpha Bank ότι η υφεσιακή διαταραχή του δευτέρου εξαμήνου 2015 θα είναι μικρότερη από ό,τι αρχικώς είχε εκτιμηθεί.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει η τράπεζα στην τακτική της έκδοση για την οικονομία, η πορεία της εξαγωγικής δραστηριότητας την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 2015 αλλά και της μεταποιητικής βιομηχανίας τον Αύγουστο 2015, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της τουριστικής δραστηριότητας στο τρίτο τρίμηνο 2015 σηματοδοτούν ότι η ύφεση το τρίτο τρίμηνο του έτους θα είναι κατά πολύ ηπιότερη.
Παράλληλα, η ένταση της υφέσεως - που αναμένεται να προκύψει ως αποτέλεσμα των νέων φορολογικών επιβαρύνσεων επί του διαθεσίμου εισοδήματος και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων - στο τέταρτο τρίμηνο του 2015 και το πρώτο εξάμηνο του 2016, θα προσδιορισθεί σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των δεικτών επιχειρηματικού κλίματος και καταναλωτικής εμπιστοσύνης τους προσεχείς μήνες. Η αντιστροφή της πτωτικής πορείας του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Σεπτέμβριο 2015 αποτελεί ήδη θετική ένδειξη. Βάσει των ανωτέρω, το πραγματικό ΑΕΠ στο τρέχον έτος εκτιμάται σήμερα εντός του εύρους -1,3% και -1,6%. Πιο αναλυτικά, η τράπεζα επισημαίνει τα εξής:
Πρώτον, συνεχίσθηκε τον Αύγουστο 2015 η αύξηση της βιομηχανικής (+4,5%) και της μεταποιητικής παραγωγής (+4,2%). Η επιτάχυνση της ανόδου της μεταποιήσεως προήλθε πρωτίστως από την εξαγωγική ζήτηση. Σημαντικοί μάλιστα κλάδοι της ελληνικής μεταποίησης, όπως αυτοί των βασικών μετάλλων, της καπνοβιομηχανίας, της βιομηχανίας τροφίμων, της ποτοποιίας και της φαρμακοβιομηχανίας πρωτοπορούν σε αύξηση της παραγωγής και διεύρυνσης του κύκλου εργασιών τους στο εξωτερικό.
Δεύτερον, οι δείκτες επιχειρηματικού κλίματος του ΙΟΒΕ υποδηλώνουν ευνοϊκότερη εξέλιξη της μεταποιητικής παραγωγής στο επόμενο τρίμηνο του 2015. Στις θετικές αυτές προοπτικές συμβάλλει εξάλλου, και η σαφής αύξηση της ανταγωνιστικότητας με βάση το μισθολογικό κόστος της ελληνικής οικονομίας κατά 19,6% στην περίοδο 2009-2014, η οποία συνεχίζεται στο τρέχον έτος όπως προκύπτει από τη μείωση του δείκτη μισθών της ΕΛΣΤΑΤ. Η περιορισμένη εγχώρια ζήτηση ωθεί αρκετές επιχειρήσεις να στραφούν δυναμικά προς τις αγορές του εξωτερικού. Επιπλέον, φαίνεται ότι οι έλεγχοι κεφαλαίων είχαν υποτονική ως τώρα επίπτωση στη δραστηριότητα των μεγάλων ελληνικών μεταποιητικών μονάδων, καθώς αυτές εκτός των άλλων διαθέτουν σημαντικά ρευστά διαθέσιμα στο εξωτερικό.
Τρίτον, σημαντική ήταν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα, τόσο στο οκτάμηνο του 2015, όσο και τον περασμένο Αύγουστο σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι οι εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων, αυξήθηκαν κατά 12,3% σε επίπεδο οκταμήνου 2015, έναντι μειώσεως κατά 2,6% στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα και κατά 6,8% τον Αύγουστο 2015, έναντι απωλειών κατά 4,5% συγκριτικά με τον Αύγουστο 2014. Επισημαίνεται η διακριτή αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων κατά 19,4% στο επτάμηνο 2015, έναντι πτώσεως κατά 8,8% στο αντίστοιχο διάστημα του 2014.
Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται, λόγω των ευνοϊκών συνθηκών της εξωτερικής ζήτησης και της βελτιωμένης ανταγωνιστικότητας.
Τέταρτον, οι εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων εξακολουθούν την πτωτική πορεία κατά 8,4% σε ετήσια βάση, τον Αύγουστο 2015 και μειώνονται κατά 2,0% στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2015. Συνεπώς, το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο συρρικνώνεται, ενισχύοντας την θετική συμβολή του εξωτερικού τομέα στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Στον αντίποδα των θετικών εξελίξεων, η ιδιωτική κατασκευαστική δραστηριότητα εξακολούθησε να μειώνεται και μάλιστα με εντονότερο ρυθμό κατά 25,2% τον Ιούλιο 2015, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 24,1% που είχε καταγραφεί τον Ιούλιο του 2014.
Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο 25% τον Ιούλιο, μήνας επιβολής των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Η αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων αυξήθηκε πολύ περιορισμένα κατά 0,9%, σε ετήσια βάση, τον Ιούλιο 2015 που συνιστά την χαμηλότερη ετήσια μεταβολή από τον Μάιο του 2015. Παράλληλα, περιορίζεται ο ρυθμός μειώσεως του αριθμού των ανέργων κατά 5,6% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο 2015, έναντι μειώσεως κατά 6,9% τον Ιούνιο 2015.
Η μικρότερη του αναμενομένου ύφεση στο τρέχον έτος διευκολύνει την πραγματοποίηση των δημοσιονομικών στόχων του 2015 αλλά και του 2016, μειώνοντας τον έντονο περιοριστικό χαρακτήρα της δημοσιονομικής προσαρμογής, υπογραμμίζει η τράπεζα.
Το ερώτημα, ωστόσο, που τίθεται είναι κατά πόσο η επιστροφή της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά το 2016 θα καταφέρει να στηρίξει ουσιαστικά το επίπεδο ευημερίας, δεδομένου ότι η ανεργία παραμένει σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο, με σοβαρό αντίκτυπο στον κοινωνικό ιστό. Παράλληλα, η αποπληθωριστική διαδικασία παρατείνεται, εξέλιξη που επιδρά αρνητικά στην εξέλιξη χρέους προς ΑΕΠ.
