Σε θετικό πρόσημο αναμένεται να γυρίσει μετά από πολλά χρόνια ο Ειδικός Λογαριασμός για τις ΑΠΕ τους πρώτους πέντε μήνες του 2016, από τον Ιούνιο και μετά όμως προβλέπεται ότι θα ξαναγυρίσει στο κόκκινο και θα επιστρέψει στα ελλείμματα, δημιουργώντας και πάλι προβλήματα στην αγορά, εκτός και αν ληφθούν νέα μέτρα.
Σύμφωνα με τα νεώτερα στοιχεία που ανακοίνωσε ο Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) , τον Σεπτέμβριο το έλλειμμα του ειδικού λογαριασμού ανέβηκε στα 87,40 εκατ. Ευρώ, από 77,21 εκατ. Ευρώ τον Αύγουστο και οι προβλέψεις για το σύνολο της φετινής χρονιάς δείχνουν ότι ο Λογαριασμός θα κλείσει με έλλειμμα 17,37 εκατ. Ευρώ, το χαμηλότερο των τελευταίων ετών.
Η συρρίκνωση του ελλείμματος, το οποίο είχε φθάσει το 2013-14 στο ιλιγγιώδες ποσό των 500 εκατ. Ευρώ, ήταν αποτέλεσμα της σειράς μέτρων που ελήφθησαν για να μειώσουν το κόστος των ΑΠΕ με αποκορύφωμα τη δραστική περικοπή των εγγυημένων τιμών, ιδιαίτερα στα φωτοβολταϊκά. Το new deal, όπως είχε ονομαστεί το πακέτο των περικοπών, είχε στόχο τον μηδενισμό του ελλείμματος στο τέλος του 2015, αφού ο αρχικός στόχος για το τέλος του 2014 ήταν αδύνατον να επιτευχθεί. Ο μηδενισμός των ελλειμμάτων αποτελούσε ( και αποτελεί) μνημονιακή υποχρέωση.
Όμως σύμφωνα με τον ΛΑΓΗΕ τα ελλείμματα επανέρχονται. Ήδη, η πιο πρόσφατη εκτίμηση του Λειτουργού για τη διαμόρφωση του ελλείμματος στο τέλος του χρόνου (-17,37 εκατ. Ευρώ) είναι αυξημένη σε σχέση με προγενέστερη εκτίμηση, φέτος το καλοκαίρι, που μιλούσε για έλλειμμα στο τέλος του 2015 μόλις 5,57 εκατ. Ευρώ.
Το 2016 το πρόβλημα εμφανίζεται τον Ιούνιο, με πρόβλεψη ελλείμματος 18,42 εκατ. Ευρώ και τους επόμενους μήνες – που λόγω των καιρικών συνθηκών είναι οι πιο παραγωγικοί, ιδιαίτερα για τα φωτοβολταϊκά, το έλλειμμα διογκώνεται.
Στις αρχές του 2015 η ΡΑΕ είχε αποφασίσει την αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ – ενός ειδικού τέλους που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρισμού- προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο Λογαριασμός δεν θα ξαναπαρουσιάσει έλλειμμα, όμως ο τέως υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης αναίρεσε την απόφαση αυτή.
Εκτός από το ΕΤΜΕΑΡ, ο Ειδικός Λογαριασμός τροφοδοτείται από τα έσοδα των δημοπρασιών δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Από το τέλος του 2015 όμως, ο ισχύων νόμος, 4277/2014 δεν προβλέπει περαιτέρω πίστωση του Ειδικού Λογαριασμού με έσοδα από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων CO 2. .
Στο πλαίσιο αυτό για το 2016 ο ΛΑΓΗΕ προβλέπει ότι τα συνολικά έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού θα μειωθούν στα 1,813 δισ. ευρώ από 1,910 δισ. ευρώ το 2015. Από το σύνολο των 1,813 δισ. ευρώ τα 1,063 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το ΕΤΜΕΑΡ (1,062 δισ. ευρώ φέτος) και τα υπόλοιπα από διάφορα άλλα επιμέρους τέλη και επιβαρύνσεις, που επίσης τροφοδοτούν τον λογαριασμό. Από τα δικαιώματα εκπομπής CO 2, τα οποία φέτος αναμένεται να αποδώσουν 185,34 εκατ. Ευρώ, όχι μόνον δεν αναμένονται έσοδα το 2016 αλλά θα δημιουργηθεί μία “τρύπα” 9,60 εκατ. Ευρώ. Το άνοιγμα απορρέει από την υποχρέωση καταβολής του συγκεκριμένου ποσού στις ενεργοβόρες βιομηχανίες ως αντιστάθμιση για το κόστος ρύπων και επί της ουσίας αφορά στην εκκαθάριση του σχετικού λογαριασμού του 2015, η οποία θα γίνει τον Ιούνιο του 2016.
Ο Ειδικός Λογαριασμός για τις ΑΠΕ πληρώνει τους παραγωγούς πράσινης ενέργεια για τον ηλεκτρισμό που εγχέουν στο σύστημα, καλύπτοντας τη διαφορά ανάμεσα στην τιμή που διαμορφώνεται στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (Οριακή Τιμή Συστήματος) και την προκαθορισμένη, Εγγυημένη Τιμή, βάσει της οποίας αποζημιώνονται οι ΑΠΕ.