Η πρόσβαση του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, αυτή τη φορά μέσω του Nord Stream ΙΙ, του πρότζεκτ για την επέκταση του γερμανο-ρωσικού αγωγού Nord Stream, κόντεψε να διχάσει την ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής την Παρασκευή, με μια πλειάδα χωρών να τάσσονται εμφανώς κατά, τη Γερμανία, που στηρίζει το έργο να προσπαθεί να κρατήσει χαμηλούς τόνους και την Κομισιόν να καταλήγει σε μία διπλωματική ανακοίνωση, αφού προηγουμένως ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ σήκωσε το γάντι, υιοθετώντας σχεδόν όλα τα επιχειρήματα των πολέμιων του έργου.
Ο Nord Stream II είναι ένα ακόμα σχέδιο των Ρώσων για να παρακάμψουν την Ουκρανία με συμμάχους τους Γερμανούς και μια ομάδα μεγάλων ενεργειακών ομίλων, όπως η γερμανική EON και η γαλλική Engie, πρώην Gas de France -Suez. Πρόκειται για το αντίπαλο δέος του Turkish Stream- o οποίος θα παρέκαμπτε την Ουκρανία μέσω Τουρκίας και Ελλάδας. Και οι δυο προορίζονται να μεταφέρουν ρωσικό αέριο στη Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη, ο Nord Stream ΙΙ από τον βορρά μέσω Γερμανίας και ο Turkish Stream από τον Νότο.
Ο κ Τουσκ δήλωσε καθαρά ότι ο Nord Stream II δεν συνάδει με τα συμφέροντα της ΕΕ. Η Άγγελα Μέρκελ, η οποία προ ημερών είχε δεχθεί σφοδρή επίθεση από τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματτέο Ρέντσι για το θέμα, δήλωσε μεν ότι υπάρχει βούληση η Ουκρανία να διατηρήσει τη θέση της ως χώρα τράνζιτ του ρωσικού αερίου, όμως για την επέκταση του Nord Stream αρκέστηκε να δηλώσει ότι πρόκειται για ένα ιδιωτικό εμπορικό έργο που πρέπει να περάσει τα νομικά τεστ της ΕΕ.
Οι Ιταλοί αισθάνονται οργή λόγω της ματαίωσης μετά την παρέμβαση της ΕΕ του South Stream- του πρώτου ρώσικου αγωγού που θα παρέκαμπτε την Ουκρανία-. Στο έργο εκείνο συμμετείχαν ιταλικές εταιρίες. Τη σφοδρή αντίθεση της ΕΕ αντιμετώπισε και ο Turkish Stream, αν και το έργο “πάγωσε” για άλλους λόγους.
Την Παρασκευή οι τέσσερις χώρες του Visegrad, η Πολωνία, η Τσεχία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία δήλωσαν ότι ο Nord Stream II, o οποίος συνδέει απ’ ευθείας τη Γερμανία με τη Ρωσία, στρέφεται κατά των στρατηγικών συμφερόντων της ΕΕ και υπονομεύει το στόχο για τη δημιουργία της Ενεργειακής Ένωσης. Είχε προηγηθεί ανάλογη επιστολή 7 χωρών (συμπεριλαμβανομένων των 4 του Visegrad) και μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης είχε αναγκαστεί να διαψεύσει δημοσίευμα του Reuters ότι η Ελλάδα συνυπέγραψε τη σχετική επιστολή.
Στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Παρασκευής η ΕΕ απέφυγε την ευθεία αναφορά στον Nord Stream II “ To Ευρωπαικό Συμβούλιο καλεί ….. στην εφαρμογή των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος και στη βέλτιστη χρήση των υποδομών προς όφελος μίας πλήρως λειτουργικής και διασυνδεδεμένης αγοράς, καθώς και για την ενεργειακή ασφάλεια. Όλες οι νέες υποδομές πρέπει να ικανοποιούν τις προδιαγραφές του 3ου Ενεργειακού Πακέτου και της υπόλοιπης ευρωπαϊκής νομοθεσίας, και να συμβαδίζουν με τους στόχους της Ενεργειακής Ένωσης” αναφέρει το ανακοινωθέν.
Ο κ. Τουσκ αποκάλεσε τη συζήτηση για τον Nord Stram II “πολύ σκληρή και πολύ συναισθηματική”. Μίλησε για τη γεωπολιτική διαστάση του έργου, δηλώνοντας ότι η υλοποίηση του θα “ξηράνει” την ουκρανική οικονομία, αφού θα χάσει σημαντικά έσοδα από τα τέλη που εισπράττει για τη τράνζιτ διέλευση του ρωσικού αερίου. Και δεν είναι μόνον η Ουκρανία που θα χάσει αλλά και άλλες χώρες όπως η Σλοβακία, η οποία στηρίζει σημαντικό μέρος του ΑΕΠ της στο όλο business γύρω από το ρωσικό αέριο.
Την ίδια κριτική δέχεται και ο Turkish Stream από τις χώρες που θίγονται από το bypass της Ουκρανίας. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν οι χώρες που επωφελούνται από τη διέλευση των νέων αγωγών, οι οποίες είναι μοιρασμένες ανάμεσα στον Nord Stream II και τον Turkish Stream, καθώς και οι δύο μαζί δεν μπορούν να γίνουν.
Είναι φανερό ότι η Μόσχα χρησιμοποιεί τη διπλωματία των αγωγών για να διχάσει την ΕΕ.
