Στα σενάρια που επεξεργάζεται το υπουργείο περιλαμβάνονται:
1- Για τους νέους επαγγελματίες και επιστήμονες να ισχύει στα πρώτα τρία έως πέντε χρόνια της άσκησης δραστηριότητας το χαμηλό ασφάλιστρο των 93,76 ευρώ για σύνταξη και 32,58 ευρώ για την υγεία που θα έχουν οι αγρότες (ελάχιστο μηνιαίο εισόδημα 468,80 ευρώ).
2- Να μειωθεί το ανώτατο όριο του ασφαλιστέου εισοδήματος που το σχέδιο νόμου όρισε στο 10πλάσιο του κατώτατου νομοθετημένου μισθού ή να μπουν «κόφτες», χαμηλότερη αντιστοιχία (4πλάσιο, 6πλάσιο) ανά ύψος εισοδήματος.
3- Να τεθεί όριο έτσι ώστε οι ασφαλιστικές εισφορές (που εκπίπτουν ως δαπάνη) και οι φόροι να μην ξεπερνούν ένα ποσοστό του καθαρού εισοδήματος (55% - 60% ανάλογα με το εισόδημα).
4- Να ισχύσουν κλειστές κλίμακες εισοδήματος και ύψους εισφορών, χωρίς να αλλάζει ο κανόνας της καταβολής του 20% για σύνταξη και του 6,95% για ασθένεια.
Ειδικά για τους αγρότες που καταβάλλουν χαμηλές εισφορές το νομοσχέδιο του υπουργείου προβλέπει την άμεση αύξηση κατά 42,85% και από το 2017 (οπότε θα συνδεθούν τα ασφάλιστρα με το εισόδημα) να καταβάλλουν το 14% υπέρ σύνταξης, το 2018 το 17% και από το 2019 και μετά το 20%, προβλέποντας ωστόσο ελάχιστο εισόδημα υπολογισμού της εισφοράς στα 468,80 ευρώ τον μήνα για οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση.
Πιέσεις
Πάντως, το κουαρτέτο των πιστωτών -και ειδικά το ΔΝΤ που υιοθετεί την πιο σκληρή γραμμή στο θέμα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης την οποία θεωρεί μια από τις δύο προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του στο οικονομικό πρόγραμμα- ζητεί να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια για την κατοχύρωσή της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ και διαφωνούν με τη χορήγησή της στα 15 έτη ασφάλισης, αντιπροτείνοντας ως όριο τα 20 έτη ασφάλισης. Ουσιαστικά επαναφέρουν μία πρόταση, η οποία για πρώτη φορά ετέθη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την περίοδο 2010-2011. Μάλιστα, ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ακόμη και εμπλοκής στη διαπραγμάτευση εάν οι δανειστές επιμείνουν σε σκληρές προτάσεις που θα θίγουν τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούν την επιβολή εισοδηματικών κριτηρίων στην εθνική σύνταξη, επειδή τη θεωρούν ως προνοιακή παροχή η οποία επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Επίσης, εξακολουθούν να έχουν ισχυρές ενστάσεις στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στις επικουρικές συντάξεις, παρά το γεγονός ότι οι εργοδοτικοί φορείς έχουν συμφωνήσει με την κυβέρνηση στο θέμα αυτό. Οι εκπρόσωποι των πιστωτών είναι αντίθετοι με οποιαδήποτε σκέψη για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, επειδή θεωρούν ότι αποτελεί ανασχετικό παράγοντα στην ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ενα από τα θέματα που θα κυριαρχήσουν στις διαπραγματεύσεις είναι η κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και η αντικατάστασή της σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση από «ρήτρα βιωσιμότητας» των επικουρικών ταμείων. Στο ζήτημα αυτό μέχρι στιγμής το μόνο μετρήσιμο στοιχείο είναι οι απώλειες 376 εκατ. ευρώ μέσα στο 2015 από το ΕΤΕΑ, επειδή δεν εφαρμόστηκε η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που προέβλεπε περικοπές στις επικουρικές συντάξεις.
Εκτιμάται ότι το έλλειμμα του ταμείου για τη διετία 2015-2016 μόνο από τη μη εφαρμογή της ρήτρας θα υπερβεί τα 730 εκατ. ευρώ. Πάντως, ο κ. Κατρούγκαλος είναι αποφασισμένος να φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την πρότασή του για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στις επικουρικές συντάξεις κατά 1,5%, από την οποία προσδοκά ότι θα εισρεύσουν στα ασφαλιστικά ταμεία έσοδα της τάξης των 350 εκατ. ευρώ ετησίως.
Kινητοποιήσεις από τους επιστημονικούς φορείς
Σε 24ωρη αποχή από τα καθήκοντά τους και συγκέντρωση διαμαρτυρίας τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, έξω από το υπουργείο Εργασίας, στις 11.30 π.μ., και πορεία προς τη Βουλή, καλεί τα μέλη του ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), καταγγέλλοντας το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, που όπως αναφέρει οδηγεί στην εξαθλίωση χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες με την εξοντωτική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
Το κάλεσμα του ΙΣΑ απευθύνεται σε όλους τους υγειονομικούς φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και τις υπόλοιπες επαγγελματικές ενώσεις να συμμετάσχουν στην κινητοποίηση. Επίσης καλεί τα μέλη του να συμμετάσχουν στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των υγειονομικών σωματείων που έχει προγραμματισθεί για την ερχόμενη Τετάρτη 20 Ιανουαρίου στις 4.30 μ.μ. στο υπουργείο Εργασίας.
Την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου οι επιστημονικοί φορείς (γιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, δικηγόροι, μηχανικοί, φυσικοθεραπευτές, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, κτηνίατροι) διοργανώνουν συλλαλητήριο στις 11.30 π.μ. και πορεία προς το υπουργείο Εργασίας, ζητώντας την απόσυρση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου και κοινωνικό διάλογο από μηδενική βάση.