Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός και η ελληνική «μαρμότα»
Κυριακή, 13/05/2018

Ως διαχρονικό αρωγό της χώρας μας χαρακτηρίζει ο ΣΕΒ τον προϋπολογισμό της ΕΕ, τονίζοντας,  παράλληλα, ότι η Ελλάδα, πρέπει πάση θυσία να έχει θέση και ισχυρή φωνή στη συζήτηση που ξεκίνησε στα ευρωπαϊκά όργανα για τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού 2021-2027. Σημειώνεται ότι το γεγονός  συμπίπτει χρονικά με την επανένταξη της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο από τον προσεχή Σεπτέμβριο, δηλαδή την έξοδο μας από την «καραντίνα» των χωρών που βρίσκονται σε πρόγραμμα επιτήρησης. 

Κατά τον ΣΕΒ, η Αθήνα οφείλει να διαμορφώσει και να υποστηρίξει τη δική της στρατηγική πρόταση για το νέο προϋπολογισμό με στόχο τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων για τον αναγκαίο παραγωγικό μετασχηματισμό προς μια οικονομία της παραγωγής, των εξαγωγών και της καινοτομίας. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, οι αναλυτές, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να αφήσει πίσω της την κρίση, αλλά και τον ευρωσκεπτικισμό που έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, η Κομισιόν επιχειρεί να αναπροσαρμόσει τις προτεραιότητες με την πρότασή της για την επόμενη προγραμματική περίοδο. Γίνεται, δηλαδή, μια προσπάθεια να στραφούν κονδύλια προς δράσεις που συνδέονται με τη διασφάλιση της μακροχρόνιας ικανότητας της Ευρώπης να πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, την προώθηση θεμάτων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και την ενίσχυση των δράσεων υποστήριξης των νέων. Αυτά, ωστόσο, συμβαίνουν την ίδια ώρα κατά την οποία πρέπει να καλυφθεί το κενό που αφήνει στον προϋπολογισμό η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Διευκρινίζεται, αρμοδίως, πως  η πρόταση της Επιτροπής, και ειδικά η απόσυρση διάφορων επιστροφών που έκαναν χρήση έως σήμερα τα κράτη μέλη με τις μεγαλύτερες καθαρές συμμετοχές στον προϋπολογισμό, ήδη έχει προκαλέσει εκ μέρους τους ποικίλες αντιδράσεις. «Οι επικείμενες δράσεις εξειδίκευσης της πρότασης της Επιτροπής, οι ήδη ενεργές διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις καθώς και η τελική μορφή που θα λάβει η συμφωνία για τον προϋπολογισμό, θα αποτελέσουν ένα πρόκριμα για το βαθμό στον οποίο η Ευρώπη είναι σε θέση να υποστηρίξει την πορεία εμβάθυνσης, αν όχι με την αύξηση του κεντρικού της προϋπολογισμού, τουλάχιστον με τον εκσυγχρονισμό του τρόπου διαχείρισης αυτού». Ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, λένε στο ΣΕΒ,  αποτελεί η πρόταση για τον επαναπροσδιορισμό του μηχανισμού κατανομής των πόρων της Πολιτική Συνοχής, ώστε να μην γίνεται αποκλειστικά με κριτήριο το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αλλά  να συνδέονται  με κριτήρια που αφορούν μεταξύ άλλων την ανεργία, ζητήματα κλιματικής αλλαγής και μετανάστευσης καθώς επίσης τη σύνδεση πόρων με προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Εκτιμάται ότι οι προτεινόμενες αυτές αλλαγές σηματοδοτούν, ιδανικά, για τη χώρα μας, η οποία είναι η 6η χώρα μεταξύ των 28 με τη μεγαλύτερη θετική συμβολή κοινοτικών κονδυλίων στο ΑΕΠ της και διαχρονικά έχει ωφεληθεί σημαντικά από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., μια πιθανώς ουσιαστική αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων. Την ίδια ώρα, αναμένεται μια μετατόπιση των ευρωπαϊκών πόρων προς κονδύλια που σχετίζονται περισσότερο με δράσεις που συνεισφέρουν στη μακροχρόνια βελτίωση της ανταγωνιστικότητας (π.χ. έρευνα, εκπαίδευση σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ψηφιακή οικονομία και τις επενδύσεις σε υποδομές) και συνεπώς απαιτείται οργάνωση και αποφασιστικότητα ώστε να μπορέσει η χώρα να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες. Οι κοινοτικοί πόροι έχουν συμβάλει καθοριστικά στη μεταμόρφωση της Ελλάδας τις προηγούμενες δεκαετίες, κυρίως σε ότι αφορά κρίσιμες υποδομές. «Όμως, το σύστημα διαχείρισής τους χειραγωγήθηκε σε πολλές περιπτώσεις από πελατειακές σχέσεις με αποτέλεσμα την κατεύθυνσή τους σε μη παραγωγικές δραστηριότητες. Αυτό δεν πρέπει να ξανασυμβεί…», καταλήγει ο ΣΕΒ.

Μα, ήδη, τα ίδια δεν εξακολουθούμε να ζούμε; Η «μέρα της μαρμότας» συνεχίζεται, αφού όλα κινούνται πάνω στο βασικό μοτίβο της διαχείρισης με σκοπιμότητες που δεν αφορούν το κοινό όφελος, εν τέλει, αλλά, εκείνο συγκεκριμένων ομάδων. Οι διαχειριστές αλλάζουν και ενίοτε οι αποδέκτες. Στο τέλος, όμως, πάλι στο ίδιο έργο θεατές είμαστε οι περισσότεροι… Φτου κι απ’ την αρχή χωρίς νέο σενάριο, χωρίς καινούργιο «αφήγημα», χωρίς επί της ουσίας να βελτιώνονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ζωής μας, την ώρα που σε πολλά άλλα κράτη η μέρα γύρισε…