Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Τράπεζες
Τα λογιστικά τρυκ δεν έλυσαν το πραγματικό πρόβλημα
Πέμπτη, 18/10/2018

To λογιστικό τρίκ με τους αναβαλλόμενους φόρους μπορεί να κράτησε στην επιφάνεια  μέχρι σήμερα το τραπεζικό σύστημα αλλά δεν έλυσε το πραγματικό πρόβλημα. Η υπομονή των επενδυτών εξαντλείται, τα κόκκινα δάνεια παραμένουν τα υψηλότερα στην Ευρώπη και με σημαντική διαφορά από τις άλλες χώρες και οι αμφιβολίες για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών  γίνονται  όλο και πιο έντονες. 

Μία προσεκτική ματιά στους ισολογισμούς των τραπεζών αποκαλύπτει ότι  μεγάλο μέρος των ιδίων κεφαλαίων δεν είναι παρά αναβαλλόμενοι φόροι, δηλαδή «υποσχετικές» για φόρους που μπορεί να μην πληρωθούν στο μέλλον λόγω των παλαιών ζημιών. Οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές μπορεί να λογίζουν τους αναβαλλόμενους φόρους ως κεφάλαια, οι επενδυτές και η αγορά όμως προτιμούν τα πραγματικά κεφάλαια. 

Οι αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις  (Deferred Tax Assets, DTAs) των τεσσάρων συστημικών τραπεζών,  μέσα σε 4 χρόνια,  έχουν αυξηθεί κατά 57,5%, φθάνοντας  τον Ιούνιο του 2018 στα  21,1 δις. ευρώ, σε ένα σύνολο ιδίων κεφαλαίων 26,453 δις. ευρώ, αφού μειώθηκαν κατά 28,5%, στο χρονικό διάστημα από τον Ιούνιο 2014 ως τον Ιούνιο 2018.  ‘Ετσι,  τα  Καθαρά Ίδια Κεφάλαια, αυτά που προκύπτουν αφού αφαιρεθούν οι αναβαλλόμενοι φόροι από τα ίδια κεφάλαια, περιορίστηκαν στα 5,349 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση  77,3%,

Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κατανάλωσαν από τα καθαρά τους κεφάλαια ποσό της τάξης των 18,261 δις. ευρώ, όσο περίπου ήταν και η μείωση,  της τάξης των 18, 6 δις. ευρώ,  των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΝΡΕs) από τον Μάρτιο του 2016, όταν είχε καταγραφεί η αιχμή των ΝΡΕs . Αν δεχθούμε ότι η ανάλωση κεφαλαίων απορροφήθηκε κυρίως από το εγχείρημα της μείωσης των κόκκινων δανείων, τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι για κάθε 1 δις. ευρώ μείωσης των κόκκινων δανείων αναλώνεται περί το 1 δις. ιδίων κεφαλαίων και για να ακριβολογούμε,  0,98 δις. ευρώ. 

Σύμφωνα με την έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, στο τέλος Ιουνίου του 2018, το ύψος των NPEs  έφθανε στα 88,6 δις. ευρώ ή στο 47,6% των συνολικών ανοιγμάτων, μειωμένο μεν σε σχέση με τα επίπεδα του Δεκεμβρίου 2017 -τότε τα ΝΡΕ ήταν 94,4 δις. ευρώ-,  αλλά ακόμα πολύ  υψηλό. 

Οι  ελληνικές τράπεζες έχουν δεσμευθεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ότι το 2018  θα μειώσουν τα NPEs κατά 12,9 δισ. ευρώ και τα ΝPLs κατά 13,1 δισ. ευρώ, 

Και εδώ είναι  το μεγάλο στοίχημα. Πώς θα επιτευχθεί ο στόχος με καθαρά ίδια κεφάλαια μόλις 5, 349 δις. ευρώ…..Ακόμα και αν προσθέσουμε τα 21,1 δις. ευρώ των  αναβαλλόμενων  φόρων, όπως  δέχοναι οι εποπτικές αρχές,  και πάλι δύσκολα, πολύ δύσκολα βγαίνει η άσκηση. 

Εξ ού και το τραπεζικό φλας- κραχ στο Χρηματιστήριο, οι προειδοποιητικές βολές για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και τα σενάρια για  προληπτική  ανακεφαλαιοποίηση, σε συνδυασμό ενδεχομένως και με πιο ριζοσπαστικές  λύσεις,  τουλάχιστον για τη μεγαλύτερη των συστημικών, την Τράπεζα Πειραιώς,  που τυχαίνει να παρουσιάζει  και  τους  χειρότερους δείκτες