Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Δαπάνες
Άλλο κράτος μετά τα μνημόνια η Ελλάδα
Τετάρτη, 14/11/2018

Δραματική μείωση εμφανίζουν οι δαπάνες του προϋπολογισμού της χώρας από το 2008 – 2019 (σ.σ. με βάση το προσχέδιο προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς) που από τα 82  κατέρρευσαν στα  57 δις. ευρώ. Δηλαδή  μείωση 25 δις. ευρώ ή κοντά στο 15% του Ακαθάριστου Εθνικού  Προϊόντος, την οποία οι θεσμοί θέλουν να διευρύνουν περαιτέρω αν τελικά υπερισχύσει η άποψη για νέο κόψιμο στις συντάξεις από 1/1/2019. Οι δαπάνες για την Υγεία την περασμένης Δεκαετία είχαν ανέλθει  αθροιστικά στα 85 δις. ευρώ,  το κόστος των εξοπλιστικών προγραμμάτων και οι μίζες που βγήκαν, οι οποίες οδήγησαν πολιτικούς, μεσάζοντες και επιχιρηματίες στη φυλακή, οι περίφημες 15ετίες στα ομόλογα που σχεδίαζε ο Γιάννος για την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ, οι οποίες αύξησαν τα κονδύλια για την εξυπηρέτηση τόκων το χρόνο, οδήγησαν την Ελληνική οικονομία στο μη περαιτέρω. Κοινώς, στον γκρεμό…

Η ευρωζώνη ανέτοιμη να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο σοκ, προσπαθεί τα περισώσει ταυτόχρονα, το διεθνές τραπεζικό σύστημα το εκτεθειμένο στα ελληνικά ομόλογα, όπως και το ίδιο το ευρώ.

Η τρόικα εμφανίζεται επιβάλλοντας μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα πολιτική λιτότητας. Οι δημόσιες δαπάνες μειώνονται δραστικά ως το 2015 μαζί με τους μισθούς και τις συντάξεις. Η επιλογή αυτή επιδιώκει την άμεση μείωση του διπλού ελλείμματος, δηλαδή των εξωτερικών σχέσεων (του ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών) και του κρατικού προϋπολογισμού. Αδιαφορεί βέβαια η τρόικα για την ανάταση της ελληνικής οικονομίας μέσω μηχανισμών δημιουργίας ρευστότητας στην άκρως βραχυχρόνια περίοδο. Γι’ αυτό και τα προγράμματα σταθεροποίησης είχαν προθεσμίες. Η πρώτη αξιολόγηση. Η β’ αξιολόγηση κ.ο.κ. Έτσι οδηγούμαστε σε βαθιά ύφεση, διότι βραχυπρόθεσμα και μέχρις ότου η οικονομία βρει τους ρυθμούς της η αγορά και τα νοικοκυριά στέγνωσαν από ρευστότητα. Κατασχέσεις λογαριασμών από την εφορία, ρυθμίσεις, κόκκινα δάνεια, απλήρωτες δόσεις. Μόνο το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υπολογίζεται, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, τα 110 δις. ευρώ. Τα δε κόκκινα δάνεια υπερβαίνουν σήμερα τα 90 δις. ευρώ…

Ρευστότητα κατά την τρόικα μπορούσε να προκληθεί με δυο τρόπους. Μέσω της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και μέσω του κλεισίματος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (Κόκκινων Δανείων). Τα παραπάνω όμως διευκολύνουν τη ρευστότητα στη μεσοπρόθεσμη περίοδο και όχι στη βραχυχρόνια, δεδομένων των γραφειοκρατικών διαδικασιών και της προσπάθειας για προστασία της πρώτης κατοικίας.   

Στα χρόνια των πρώτων μνημονίων, 2010 και 2012 είχαμε τα… περίφημα Ζάππεια, με τη Νέα Δημοκρατία να υπόσχεται ότι μπορεί να μαζέψει από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας 50 δις. ευρώ έως το 2015. Το δε ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του πρότεινε τα ίδια με αποκορύφημα κάποιες πληροφορίες που είχαν δει το φως της δημοσιότητας να συσταθεί μία εταιρεία holding στην οποία θα πέρναγε όλη η δημόσια περιουσία, από ακίνητα μέχρι αεροδρόμια, λιμάνια και «Κύριος είδε τι άλλο» και αυτή η εταιρεία ειδικού σκοπού, λέει, θα έμπαινε στα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου με στόχο την συγκέντρωση 100 δις. και βάλε. Μάλιστα, λέει, το σχέδιο αυτό είχε προτείνει στην τότε κυβέρνηση του κ. Γ. Παπανδρέου η Goldman Sachs.

Η πραγματικότητα είναι, αυτή που παρέθεσε ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ κ. Α. Ξενόφος. Ότι δηλαδή από το 2011 που ξεκίνησε την λειτουργία του το ΤΑΙΠΕΔ μέχρι και σήμερα το ύψος των αποκρατικοποιήσεων ανέρχεται στα 8 δις. ευρώ…

Σύμφωνα με τα πλέον διαθέσιμα στοιχεία, αυτά του ΟΟΣΑ, τα μνημόνια δεν άφησαν τίποτα αλώβητο στην Ελληνική οικονομία. Οι κρατικές δαπάνες για την Υγεία μειώθηκαν από 6,8% του ΑΕΠ το 2007 στο 5,3% το 2015, ενώ οι γενικές κρατικές υπηρεσίες που περιλαμβάνουν τις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους, μειώθηκαν από το 11,7% στο 9,9% του ΑΕΠ, αντίστοιχα.

Στην ίδια περίοδο, οι δαπάνες για την άμυνα, τη στέγαση και την τοπική αυτοδιοίκηση παρέμειναν αμετάβλητες ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ οι δαπάνες για κοινωνική προστασία και για την οικονομία αυξήθηκαν κατά 4,8 ποσοστιαίες μονάδες και 4,7 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα.

Η Ελλάδα έχει αρχίσει να επανεξετάζει τις δαπάνες (spending reviews), σημειώνει ο ΟΟΣΑ, προσθέτοντας ότι έκανε δύο τέτοιες από το 2008 έως το 2016. Οι γενικές επανεξετάσεις μπορεί να καλύπτουν 20% έως 100% όλων των δημόσιων δαπανών και συχνά συνεπάγονται μία αξιολόγηση της αποδοτικότητας του προγράμματος, για να βοηθήσουν στο να δοθεί προτεραιότητα στην κατανομή των πόρων με τρόπο που βελτιώνει την αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα των δημόσιων δαπανών, αναφέρει η έκθεση.

«Αν και η γήρανση του πληθυσμού και η υψηλή ανεργία οδήγησαν σε άνοδο των κοινωνικών δαπανών κατά μέσο όρο στον ΟΟΣΑ στο 41% των συνολικών δαπανών το 2015 από 37% το 2007, οι λειτουργικές δαπάνες μειώθηκαν στο 37% από 39%, αντίστοιχα, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν από το υψηλό επίπεδο του 9,3% το 2009 στο 7,7% το 2015».