Mπορούν τα κοιτάσματα  της  ανατολικής Μεσογείου να αλλάξουν τα ενεργειακά δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο ή μήπως είναι υπερβολικές οι προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί; Το ερώτημα μοιάζει πιο επίκαιρο από ποτέ, δεδομένης της έντονης κινητικότητας, τόσον όσον αφορά στις έρευνες υδρογονανθράκων,  όσο και σε πολιτικό επίπεδο, με την εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα, την τουρκική προκλητικότητα και την επιχειρούμενη αναδιαμόρφωση  των μπλοκ διεθνούς συνεργασίας  των χωρών της περιοχής.

Πρόσφατη έκθεση του Oxford Institute of Energy Studies  για τα Γεωπολιτικά του Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η  πραγματικότητα μπορεί να αποδειχθεί διαφορετική. Η έκθεση μιλά για υπερβολικές προσδοκίες και σκληρές αλήθειες και λίγο πολύ ζητά από τις κυβερνήσεις να κρατούν μικρό καλάθι για το μέγεθος της απόδοσης των πρόσφατων ανακαλύψεων φυσικού αερίου. Θεωρεί ότι τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί θα μπορούσαν να καλύψουν εγχώριες ή περιφερειακές ανάγκες, δεν βλέπει όμως να αλλάζουν τα δεδομένα στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, ακόμα και σε αυτόν της ΕΕ. Και τούτο γιατί κατά την άποψη των ερευνητών, τα αποθέματα που εντοπίζονται δεν είναι του μεγέθους  των παραδοσιακών παικτών, όπως η Ρωσία,  οι ΗΠΑ και το Κατάρ, έχουν υψηλότερο κόστος παραγωγής, καθώς βρίσκονται σε μεγάλα θαλάσσια βάθη και σοβαρά προβλήματα ασφάλειας, που προϋποθέτουν την επίλυση μακροχρόνιων διαφορών ανάμεσα στις χώρες της περιοχής για την ασφαλή εκμετάλλευση και διακίνηση του φυσικού αερίου.

Θα μπορούσαν βέβαια να αλλάξουν πολλά σε περιφερειακό επίπεδο, να λύσουν προβλήματα ασφάλειας εφοδιασμού των ίδιων των χωρών παραγωγής. Δύσκολα όμως θα απειλήσουν σοβαρά το ρωσικό μερίδιο αγοράς αερίου στην ΕΕ.

Μόνον το κόστος των εξορύξεων απαιτεί την ανάπτυξη κοινών υποδομών για να καταστεί ανταγωνιστικό. Οι ποσότητες φυσικού αερίου μπορεί να είναι σημαντικές για την περιοχή, δεν αντιστοιχούν όμως παρά  στο 2% των παγκόσμιων αποθεμάτων.

Αναλυτές προσθέτουν ακόμα ότι η παγκόσμια ενεργειακή αγορά αλλάζει ριζικά με την χρήση των ΑΠΕ, την ανάπτυξη νέων καυσίμων όπως τα “πράσινα αέρια” και τις νέες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, με τα οποία θα πρέπει να ανταγωνίζεται τα επόμενα χρόνια το φυσικό αέριο.

Κανείς βέβαια δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον με ακρίβεια. Ούτε να γνωρίζει αν η Ευρώπη, για παράδειγμα, θα έχει πετύχει το στόχο του μηδενικού άνθρακα που έχει θέσει για το 2050. Αν τον πετύχει όμως σημαίνει ότι θα χρειάζεται ελάχιστο ή καθόλου φυσικό αέριο, που σημαίνει ότι ο χρόνος εκμετάλλευσης των νέων κοιτασμάτων είναι περιορισμένος.   

Για όλους αυτούς τους λόγους οι προσδοκίες θα πρέπει να είναι ρεαλιστικές, ιδιαίτερα στη χώρα μας, όπου πολλά λέγονται και γράφονται, χωρίς ούτε κάν να έχουν ανακαλυφθεί  σημαντικά κοιτάσματα.