Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Ποιος τρόπος ζωής;
Δευτέρα, 16/09/2019

Εύηχοι οι τίτλοι και με καρμπόν τα χαρμόσυνα «ρεπορτάζ» για τη νέα Κομισιόν. Αλλά αυτό που μαθαίνουν οι πρωτοετείς κιόλας φοιτητές, σε οποιοδήποτε σοβαρό πανεπιστήμιο του κόσμου, είναι ότι για να υλοποιήσεις μια ιδέα, οφείλεις πρώτα να δώσεις έναν ακριβή ορισμό της. Και αυτό περί «Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής» (European Way of Life) είναι τόσο αόριστο, που ο καθένας μπορεί να το εκλάβει όπως θέλει. Περιμένουμε λοιπόν να ακούσουμε τι ακριβώς εννοεί ο ποιητής, στην προκειμένη περίπτωση η ποιήτρια Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και το επιτελείο της, που αποφάσισαν να «ξαναβαφτίσουν» τα χαρτοφυλάκια.

Μια πρώτη εκτίμηση λέει ότι εδώ έχουμε να κάνουμε ΞΑΝΑ με μια καθαρά επικοινωνιακή κίνηση, που δεν ασχολείται καθόλου με την ουσία του ρόλου της Κομισιόν. Απλά προσπαθεί με «λεξιπλασίες» να δείξει ότι κάτι αλλάζει, να δημιουργήσει κάποιες προσδοκίες ανανέωσης. Το αποδεδειγμένο πρόβλημα της ΕΕ, όμως, από την εποχή του Μπαρόζο ήταν η μεταβίβαση όλων των σημαντικών πολιτικών αποφάσεων σε εθνικό-κυβερνητικό επίπεδο, αυτό που αποκαλούν στις Βρυξέλλες «διακυβερνητισμό». Αυτή η διαδικασία ενίσχυσε το ρόλο των «μεγάλων», αλλά και απογείωσε τις εντάσεις μεταξύ τους, αφού όλες οι χώρες έδειχναν να θέτουν υπεράνω όλων τις εθνικές προτεραιότητες, ανεξαρτήτως φιλοευρωπαϊκής ρητορικής. Τα παραδείγματα πολλά, από την ίδια τη Μέρκελ μέχρι τους Σαρκοζί, Μακρόν, αλλά και τους Μπερλουσκόνι, Ρέντσι, Ραχόι, Κάμερον, για να μη μιλήσουμε για τους Ανατολικοευρωπαίους, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς αδιαφορούσαν για συγκεκριμένους τομείς του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι. Υπάρχει κανείς για τον οποίον να αισθάνεστε ότι έβαλε την «Ευρώπη» πάνω από το εθνικό συμφέρον;

Η διαδικασία αυτή υποβάθμισε πολιτικά την Κομισιόν σε ένα όργανο τεχνικής διεκπεραίωσης. Την έκανε απλώς «νεροκουβαλητή» των μεγάλων κυβερνήσεων, ένα καλοπληρωμένο »παιδί για τα θελήματα», παρά τις όποιες προσπάθειες του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να μειώσει αυτή την τάση και να κρατήσει τουλάχιστον τα προσχήματα. Παράλληλα υποβάθμισε και το ρόλο μικρότερων κρατών, ειδικά όσων δεν ήταν πρόθυμα να δεθούν πίσω από το άρμα κάποιου μεγάλου.

Μπορεί αυτή η καινούρια Κομισιόν να διεκδικήσει μια ενισχυμένη πρωτοβουλία κινήσεων, έτσι ώστε να ενισχύσει το «υπερεθνικό» σε βάρος του διακυβερνητικού; Και μόνο τα παζάρια που προηγήθηκαν της επιλογής φον ντερ Λάιεν, αλλά και η έλλειψη ισχυρών πολιτικών προσωπικοτήτων από τη σύνθεση της νέας Επιτροπής, πλήν κάποιων μικρών εξαιρέσεων, επιτρέπει να μην αισιοδοξεί κανείς για αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της. Αντίθετα ο φόβος είναι ότι στο μέλλον ο ρόλος των ισχυρών εθνικών κρατών και οι μεταξύ τους «διακανονισμοί» θα επηρεάζουν ακόμα πιο καθοριστικά τη λειτουργία της ΕΕ, τον προσανατολισμό και τις αποφάσεις της.Δεν ξέρω τι είδους «τρόπος ζωής» και λειτουργίας είναι αυτός, αλλά απαύγασμα της δημοκρατίας προς όφελος των πολιτών δεν τον λες. Αλλά έχουμε πέντε χρόνια μπροστά μας και θα δούμε...

YΓ1. Κάποιοι στις Βρυξέλλες (σύμφωνα με το POLITICO) κούνησαν σκεπτικά τα κεφάλια, όταν άκουσαν τον «Ευρωπαϊκό Τρόπο Ζωής», όρο που έχει χρησιμοποιήσει συχνά η εθνικιστική δεξιά.

ΥΓ2. Οσοι πίστευαν ότι οι Γάλλοι θα έδιναν σε άλλη χώρα το χαρτοφυλάκιο της άμυνας, δηλαδή της αμυντικής βιομηχανίας, καλό θα είναι να ελέγχουν στο μέλλον καλύτερα τις «πηγές» τους, για να μην εκτίθενται.