Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Το καλοκαίρι που χάνεται στο χειμώνα…
Τετάρτη, 09/09/2020

Την ώρα που οι προοπτικές για τη διεθνή οικονομία παρουσιάζονται δυσοίωνες, στην πιο άστατη -κατά κοινή ομολογία- περίοδο των τελευταίων δεκαετιών, η Ελλάδα αποχαιρετά το …καλοκαίρι που φεύγει, αφήνοντας πίσω του τα εισαγόμενα και μη κρούσματα του Covid-19, που συνεπάγονται θανάτους των πιο αδύναμων συνανθρώπων μας, αβεβαιότητα και φόβο, τόσο στο πλέγμα του συστήματος δημόσιας υγείας, όσο και σε όλο το φάσμα των κοινωνικο-οικονομικής δραστηριότητας. Ο χειμώνας είναι, αυτή τη φορά, απρόβλεπτος από κάθε άποψη. Στο εν λόγω σκηνικό η νέα έξοδος στις αγορές εμφανίζεται ως μια κίνηση διατήρησης της εικόνας μας στο διεθνές επιχειρηματικό γίγνεσθαι και ενίσχυσης των ταμειακών διαθεσίμων, που είναι δυνατό να υπερβούν τα 38 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του νέου πακέτου μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας λόγω της πανδημίας, παράλληλα και της ενδυνάμωσης της «αποτρεπτικής δύναμης». Γιατί, πάντα, το πρόβλημα με την Τουρκία φουντώνει, περιέργως, στις κρίσεις, όχι για να …πιάσουμε τα όπλα, αλλά, να πάρουμε νέα!

Ας δούμε, όμως, πιο αναλυτικά, πως μας βρήκε ο Σεπτέμβριος. ΄Eως τα τέλη του έτους, τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα χρειαστεί να δαπανηθούν πέραν των 14 δισ. ευρώ που δαπανήθηκαν, για τα μέτρα στήριξης της οικονομίας λόγω της πανδημίας, στο άμεσο μέλλον. Κάποια από αυτά τα δις να καλυφθούν από την εισροή ευρωπαϊκών πόρων όπως το  πρόγραμμα SURE, από το οποίο θα λάβουμε 2,7 δισ. ευρώ κι αναμένεται να καλύψει το κόστος του προγράμματος ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, αλλά και της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Στα βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα εφαρμοστούν έως ότου «καθαρίσουμε» με τον κορωνοϊό, περιλαμβάνεται και η παράταση της καταβολής του επιδόματος ανεργίας, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες οι οποίες θα ληφθούν με βάση την κατάσταση που επικρατεί στα της υγείας.

Ανακατατάξεις, στο μεταξύ, οι οποίες αλλάζουν τις ισορροπίες και τους συσχετισμούς συντελούνται στον χάρτη των ελληνικών εξαγωγών, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Η Γαλλία, η Ισπανία και η Ρουμανία κερδίζουν σταδιακά έδαφος, ενώ η Τουρκία και η Μεγάλη Βρετανία υποχωρούν. Οι ελληνικές εξαγωγές κόντρα στο αντίξοο περιβάλλον διατηρούν, πάντως, τη δυναμική τους, πετυχαίνοντας να συγκρατήσουν τις απώλειες από την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, με αιχμή τα αγροτικά προϊόντα και τα χημικά είδη. Μάλιστα, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, εξαιρώντας τα πετρελαιοειδή, πέτυχαν -έστω και οριακά- να παραμείνουν σε θετικό έδαφος. Η μεγάλη υποχώρηση της αξίας των εξαγωγών (αλλά και των εισαγωγών κατ’ αντιστοιχία) των πετρελαιοειδών, οφείλεται στην πολύ μεγάλη πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, λόγω της μεγάλης μείωσης της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, ως συνέπεια της πανδημίας. Την ίδια ώρα, συμβάλλουν σημαντικά στις αντοχές που επιδεικνύουν οι ελληνικές εξαγωγές, οι αυξήσεις των αποστολών των αγροτικών προϊόντων, που κυρίως κατευθύνονται προς χώρες της Ε.Ε. αλλά και αυτές των χημικών προϊόντων, που επίσης κατευθύνονται κυρίως προς χώρες της Ε.Ε. και ορισμένες από τις Τρίτες Χώρες (για παράδειγμα σε Τουρκία, ΗΑΕ, Αυστραλία κ.ά.)   

Με βάση τους αριθμούς, εξ άλλου, που κατέγραψε η εξαμηνιαία έρευνα του Eμπορικού Συλλόγου Αθηνών και καταγράφει τα αποτελέσματα της εκπτωτικής περιόδου, δραματική αποδεικνύεται δυστυχώς η πραγματική κατάσταση που επικρατεί στο Ελληνικό εμπόριο. Επιγραμματικά, οι αριθμοί έδειξαν ότι μόνο το 12,4% είδε ίδιο ή καλύτερο τζίρο σε σχέση με πέρσι, περισσότεροι από τους μισούς είχαν πτώση τζίρου έως 50%, ενώ 3 στους δέκα είδαν τον τζίρο τους να πέφτει πάνω από 50%. Προφανώς βυθίστηκαν οι εμπορικές επιχειρήσεις των τουριστικών περιοχών με πτώση που ξεπέρασε το 75%, ενώ στα μεγάλα εμπορικά κέντρα η πτώση ήταν κοντά στο 40%  και στις τοπικές αγορές τα πράγματα ήταν λίγο καλύτερα, με πτώση που κυμάνθηκε στο 25%. Σημείο προβληματισμού αποτελεί ότι οι επιχειρήσεις στην πλειοψηφία τους (48,7%), επέλεξαν μόνο την επιστρεπτέα προκαταβολή ως εργαλείο χρηματοδότησης, ενώ το 32,4% των επιχειρήσεων αποφάσισε να μην ενταχθεί σε κανένα πρόγραμμα, είτε γιατί δεν ήθελε ή γιατί δεν μπορούσε. Έτσι, αποδεικνύεται ότι η επιστρεπτέα προκαταβολή  είναι το βασικό εργαλείο που στήριξε τους μικρούς και χρειάζεται να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο. Επίσης, στο καίριο ερώτημα «τι χρειαζόμαστε από αύριο», οι απαντήσεις ήταν συντριπτικές και απέδειξαν τη σωστή κατεύθυνση των διεκδικήσεων του Ε.Σ.Α έως σήμερα. Ο εμπορικός κόσμος, με μικρή διαφορά στα αποτελέσματα, απαιτεί λύση στο θέμα των ενοικίων, διευκόλυνση στη χρηματοδότηση και βέβαια ρύθμιση των οφειλών, ώστε να δοθεί μια ανάσα στις χειμαζόμενες  επιχειρήσεις…

Στο μέτωπο της τουριστικής δραστηριότητας, ειδικότερα, προβληματίζει η εικόνα των μεγεθών των ξενοδοχείων της Αθήνας έναντι του ανταγωνισμού, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε για το κρίσιμο λόγω πανδημίας επτάμηνο του 2020 η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ). Ειδικότερα, το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 έκλεισε για τα ξενοδοχεία της Αθήνας με πτώση της τάξης του 49,2% στην Πληρότητα, του 62% στα Έσοδα ανά Διαθέσιμο Δωμάτιο (RevPar) και του 25,2% στη Μέση Τιμή Δωματίου. Τα δε στοιχεία των ανταγωνιστριών πόλεων είναι επίσης ενδιαφέροντα, καθώς η Αθήνα εμφανίζει την τρίτη μικρότερη πτώση (ποσοστιαία) σε πληρότητες, με το Λονδίνο (46,2%) και τη Μαδρίτη (48,2%) να έχουν ακόμη μικρότερη.

Σε όλο αυτό το δύσκολο περιβάλλον, ωστόσο, σημαντική αύξηση κατέγραψαν οι καταθέσεις των επιχειρήσεων (στοιχεία Ιουλίου), ενώ μικρότερη άνοδο παρουσίασαν οι καταθέσεις των νοικοκυριών. Ασχολίαστο…