Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Έχει τα λεφτά η «κορωνόπληκτη» μεσαία τάξη να πληρώσει το νέο «Εξοικονομώ»;
Τρίτη, 22/09/2020

 

Στην προαναγγελία του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών που θα τρέξει από το φθινόπωρο προχώρησε πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος-Ενέργειας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόγραμμα της κατηγορίας αυτής, προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ, το οποίο έρχεται να κουμπώσει στο «Renovation Wave» (Κύμα Ανακαίνισης), την πανευρωπαϊκή δράση που αναμένεται να ανακοινώσουν οι Βρυξέλλες το φθινόπωρο.

H Kομισιόν όπως και οι περισσότερες χώρες-μέλη επενδύουν πολλά στο «Renovation Wave» για την αναθέρμανση της κατασκευαστικής δραστηριότητας και όλης της μικροοικονομίας που σχετίζεται με αυτήν. Θεωρείται ένας από τους βασικούς μοχλούς για να τραβήξει την ευρωπαϊκή οικονομία από τη μεγάλη ύφεση στην οποία βυθίζεται εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19. Ταυτόχρονα, αποτελεί ένα από τα κύρια εργαλεία της Ε.Ε. για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα και την ανθρακική ουδετερότητα, καθώς το παλαιό κτιριακό δυναμικό έχει από τα μεγαλύτερα μερίδια στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, για να πετύχει το πρόγραμμα, τόσο στην εγχώρια μορφή του όσο και την πανευρωπαϊκή και να κινητοποιήσει τη δαπάνη της μεσαίας τάξης μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, χρειάζεται, όπως υποστηρίζουν εμπειρογνώμονες και ειδικοί, ευρύτερες και ταυτόχρονα στοχευμένες προσεγγίσεις.

Το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ», όπως ονομάζεται, θα είναι ένα νέο, διευρυμένο και μοντέρνο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ενεργειακής εξοικονόμησης των κατοικιών, με ευρύτερες επιλέξιμες παρεμβάσεις σε σχέση με το παρελθόν, όπως, μεταξύ άλλων, έξυπνα συστήματα διαχείρισης (π.χ. έξυπνα συστήματα σκίασης, έξυπνοι θερμοστάτες κ.λπ.), υποδομές φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, συστήματα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση ΑΠΕ, όπως για παράδειγμα φωτοβολταϊκά με ενεργειακό συμψηφισμό κ.ά. Τα νέα προγράμματα πρέπει να ανταποκρίνονται και στις νέες παραμέτρους που θέτει η πανδημία, την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας -που αναμένεται να πλήξει φέτος πολύ περισσότερα νοικοκυριά λόγω της ύφεσης- και τον παράγοντα υγιεινή και ασφάλεια. Οι πολίτες, για να πειστούν να ανακαινίσουν τα σπίτια τους, θα πρέπει να αισθανθούν καταρχάς ότι ένα στιβαρό και αξιόπιστο χρηματοδοτικό σχήμα θα τους στηρίξει στην επένδυση που θα επιλέξουν. Παράλληλα, όμως, εκτός από την οικονομική ενίσχυση, χρειάζεται να δοθεί έμφαση και σε άλλες παραμέτρους, όπως η ενσωμάτωση κοινωνικοοικονομικών μέτρων για την ενεργειακή φτώχεια στην κτιριακή ανακαίνιση, αλλά και κοινωνικοοικονομικών μέτρων για τις άλλες επιμέρους δράσεις του προγράμματος, προκειμένου να κινητοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πόροι και να υπάρξει διάχυση του οφέλους.

Η νέα κανονικότητα που προέκυψε με την πανδημία θα χρειαστεί πιο εξειδικευμένες δράσεις και χρήση των βέλτιστων τρόπων, προκειμένου η βιώσιμη αστική ανάπλαση και όλες οι άλλες δράσεις να αποτελέσουν πραγματικά τον πυρήνα τόσο των περιφερειακών και εθνικών πλάνων όσο και του ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης.

Το ελληνικό πρόγραμμα φιλοδοξεί να δημιουργήσει, όπως έχει ανακοινώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας, ένα κύμα επενδύσεων από τα νοικοκυριά για την ποιοτική αναβάθμιση τουλάχιστον 60.000 κατοικιών ετησίως έως το 2030, με βάση και τους στόχους που θέτει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.

Ξεκινά σε μία δύσκολη περίοδο κρίσης και για να πετύχει, θα χρειαστεί να υλοποιηθεί με συνέπεια και αξιοπιστία, χωρίς τις καθυστερήσεις, την περιττή γραφειοκρατία και τις δυσλειτουργίες που παρουσίασαν ανάλογα προγράμματα στο παρελθόν.