Σε όλο τον κόσμο εκατομμύρια παιδιά μαθαίνουν να μεγαλώνουν κρατώντας αποστάσεις μεταξύ τους και φορώντας μια μάσκα στο πρόσωπο.

Όχι. Δεν το θέλουν, ούτε το βλέπουν σαν παιχνίδι, όπως παλιά γινόταν με τους επίδοξους «Ζορό».

Σήμερα φοράνε τις μάσκες πηγαίνοντας στο σχολείο ή παίζοντας με τους συμμαθητές τους. Δεν τις θέλουν, όμως πρέπει να τις φοράνε για να μην προσβληθούν από τη θανατηφόρο νόσο.

Πριν από κάποιες δεκαετίες εμφανίσθηκε το Aids. Οι επιστήμονες μας μιλούσαν συνέχεια για τη χρήση των προφυλακτικών. Πειστήκαμε.

Σήμερα τα νέα παιδιά θα μεγαλώσουν με τις μάσκες. Ένα άλλου τύπου «προφυλακτικού».

Όπου και αν στρέψεις τα μάτια σου, όποιες τηλεοπτικές εικόνες από όλο τον κόσμο κι αν δεις, τα πλάνα είναι ίδια. Άνθρωποι με μάσκες και γάντια, οι οποίοι συνειδητά ή ασυνείδητα διαρκώς υπολογίζουν την ασφαλή απόσταση από τους άλλους.

Από τη μία υπάρχει κάτι που μας ενώνει ουσιωδώς. Συν-πάσχουμε, συνυπάρχουμε σε μια στιγμιαία ή παροδική «κοινή μοίρα».

Από την άλλη -όσο και να το ελέγχουμε- τον φίλο μας που συναντάμε στον δρόμο τον αντιμετωπίζουμε και ως δυνάμει «καταστροφέα» μας.

Είναι λίγο σχιζοφρενικό.

Από τη βρεφική ακόμη ηλικία ο άνθρωπος όταν βρίσκεται σε κατάσταση που νιώθει απειλή μπαίνει σε επιφυλακή απέναντι σε καθετί που νιώθει «ξένο».

Είναι διαχρονικά μελετημένο ότι όσοι άνθρωποι έχουν στενές σχέσεις με άλλους ανθρώπους (είτε σαν φίλοι είτε σαν αγαπημένοι σύντροφοι) ζουν περισσότερο και με καλύτερη ποιότητα.

Είναι γνωστό στην Επιστήμη ότι η σωματική επαφή (όπως και η βλεμματική από κοντά) αυξάνει την ωκυτοκίνη και την ντοπαμίνη, ορμόνες που μειώνουν το άγχος, αυξάνουν την οικειότητα, την αίσθηση ασφάλειας (η ωκυτοκίνη αυξάνεται ακόμα κι όταν ένας άνθρωπος παίζει ή κοιτάζεται στα μάτια με το κατοικίδιό του).

Οι σχέσεις, όπως όλοι γνωρίζουμε, καλλιεργούνται μέσα από συναισθηματική ανταλλαγή και οικειότητα, αυτό-αποκάλυψη και εμπιστοσύνη.

Αυτά, όμως, μεταξύ άλλων απαιτούν συχνή σωματική εγγύτητα και επαφή. Η οπτική διέγερση εδώ είναι πολύ σημαντική.

Έρευνες με παιδιά που μεγάλωσαν σε ορφανοτροφεία, στερημένα από τη θετική οπτική διέγερση, έδειξαν ότι συχνά εμφάνισαν συναισθηματικές, νοητικές και σωματικές δυσλειτουργίες.

Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να μπορούμε να κοιταζόμαστε με τον άλλον. Όμως όταν λέμε να κοιταζόμαστε, δεν εννοούμε να βλέπουμε μόνο τα μάτια του, αλλά ολόκληρο το πρόσωπο και ειδικά τις μικροσυσπάσεις των μυών γύρω από το στόμα.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χρησιμοποιεί έναν τεράστιο αριθμό νευρώνων για να αποκωδικοποιεί το απέναντί του ανθρώπινο πρόσωπο και να εκμαιεύει πληροφορίες και συναισθήματα.

Σχετικό και επίσης σημαντικό θέμα είναι αυτό της όσφρησης. Στο πέρασμα εκατομμυρίων χρόνων η όσφρηση «εξελίχθηκε» ώστε (μεταξύ πολλών άλλων χρήσιμων λειτουργιών) να δενόμαστε με τους οικείους μας και να ανταλλάσσουμε συναισθηματική πληροφορία.

Σε γενικές γραμμές, η έρευνα τουλάχιστον ενός αιώνα επιβεβαιώνει ότι η παρατεταμένη έλλειψη φυσικής και οπτικής επαφής δημιουργεί τεράστια ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα, τα οποία τελικά επηρεάζουν πολύ αρνητικά το ανοσοποιητικό μας σύστημα.