Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Πράσινη μετάβαση... εμπλουτισμένη πυρηνικά
Δευτέρα, 11/07/2022

Η Γαλλία μπορεί να χαρακτηριστεί πλέον ως ο μεγάλος νικητής στη συζήτηση «ταξινόμησης» της ΕΕ για θέματα ενέργειας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την περασμένη εβδομάδα υπέρ της πρότασης της Επιτροπής, που χαρακτηρίζει την πυρηνική ενέργεια ως βιώσιμη (μαζί με το φυσικό αέριο) κάτι που αποτελούσε ένα βασικό στόχο της κυβέρνησης Μακρόν εδώ και μήνες. Για να ανατραπεί αυτός ο «χαρακτηρισμός» θα έπρεπε τώρα 20 κράτη της ΕΕ να ενώσουν τις δυνάμεις τους έως τις 11 Ιουλίου εναντίον του, ένα εξαιρετικά απίθανο σενάριο. Ως εκ τούτου, η κατασκευή πυρηνικών και σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο (ακόμα και με το αμερικανικό σχιστολιθικό) θα θεωρείται επένδυση φιλική προς το κλίμα στο μέλλον.

Αντιδρούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

Περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως το WWF επικρίνουν την απόφαση, που την θεωρούν ως μια τεράστια οπισθοδρόμηση στο δρόμο προς την αποκαλούμενη ενεργειακή μετάβαση – με τη χρήση δηλαδή ενέργειας μόνο από τον ήλιο, το νερό, τον άνεμο, τη γεωθερμική ενέργεια και τη βιομάζα. Επιμένουν ότι η πυρηνική ενέργεια παραμένει ακριβή, επικίνδυνη σε ατυχήματα ενώ σε καμιά περίπτωση δε μπορεί να θεωρείται λυμένο το θέμα της αποθήκευσης των αποβλήτων. Εκτός αν είναι λύση να τα στέλνουμε στον πάτο των θαλασσών.

Γιατί χαίρονται οι Γάλλοι

Το μεγάλο κέρδος για τη Γαλλία είναι ότι τώρα θα μπορέσει να «τραβήξει» αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ από επιδοτήσεις της ΕΕ για να αναστήσει τον άρρωστο πυρηνικό γίγαντα της κρατικής εταιρίας EDF.

Ο Γιάκομπ Μάυρ εκπρόσωπος του WWF για τη βιωσιμότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, λέει ότι αυτά τα χρήματα χρειάζονται επειγόντως για την επέκταση των φιλικών προς τη φύση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τώρα προφανώς θα λείψουν.

Η υπερχρεωμένη εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας EDF βρίσκεται ήδη σε μεγάλο βαθμό στα χέρια του κράτους και τώρα πρόκειται να εθνικοποιηθεί πλήρως, όπως δήλωσε την Τετάρτη η Γαλλίδα πρωθυπουργός Ελίζαμπετ Μπορν. Με τη βοήθεια της πυρηνικής ενέργειας, η ενεργειακή μετάβαση - εμπλουτισμένη με ουράνιο - θα πετύχει, προσθέτει. Η Γαλλία παράγει ήδη περισσότερο από το 70 τοις εκατό της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνική ενέργεια. Θα υπάρξουν περισσότερα σύντομα. «Αυτό θα μας κάνει την πρώτη μεγάλη χώρα που δεν θα έχει εντελώς ορυκτές πηγές ενέργειας», λέει η Μπορν.

Ξέχασαν τι έλεγαν μέχρι προχθές

Ολα αυτά ακούγονται κάπως παράξενα, αφού μέχρι πρότινος η πυρηνική ενέργεια στην Ευρώπη κάθε άλλο παρά φιλική προς το περιβάλλον και ασφαλής θεωρούνταν και πολλές χώρες είχαν ξεκινήσει διαδικασία «απεξάρτησης» από αυτήν.

Τώρα η Γαλλία φαίνεται να υποθηκεύει ολοκληρωτικά το μέλλον της στην πυρηνική ενέργεια με την κατασκευή νέων μονάδων και την ανακαίνιση κάποιων πεπαλαιωμένων.

Η EDF διαθέτει 56 αντιδραστήρες στη Γαλλία. Ηδη 12 από αυτούς έχουν τεθεί εκτός σύνδεσης για λόγους ασφαλείας.

Εκτός από τη Γαλλία, άλλες χώρες της ΕΕ, όπως η Τσέχικη Δημοκρατία, βασίζονται επίσης στην πυρηνική ενέργεια. Ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα ανακοίνωσε πρόσφατα την έναρξη του διαγωνισμού για την επέκταση του πυρηνικού σταθμού Ντουκοβάνυ. Πρόκειται για την κατασκευή ενός πέμπτου συγκροτήματος αντιδραστήρα. Η νέα «ταξινόμηση» της ΕΕ έρχεται λοιπόν την κατάλληλη στιγμή για τα ενεργειακά σχέδια της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Γαλλίας. Να σημειωθεί ότι αυτά τα σχέδια είχαν αρχίσει να εκπονούνται ήδη πριν τον πόλεμο της Ουκρανίας, άσχετα αν τώρα η ρωσική εισβολή τους «χαρίζει» ακόμα μια δικαιολογία.

Ωστόσο, ήταν αμφίβολο εάν οι ιδιωτικές χρηματοοικονομικές ροές θα κατευθύνονταν προς την κατεύθυνση της πυρηνικής ενέργειας. Η κεφαλαιοποίηση της συγκεκριμένης αγοράς θεωρείται σχετικά χαμηλή. Αυτό που ήταν λοιπόν ζητούμενο ήταν η χρηματοδότηση μέσω κονδυλίων από την ΕΕ και τα κράτη μέλη. Η ΕΕ έχει χρηματοδοτήσει μέχρι στιγμής 300 δισεκατομμύρια ευρώ για να «ανεξαρτητοποιηθεί» από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία. Μέρος του θα μπορούσε τώρα να εισρεύσει στα προγραμματισμένα πυρηνικά έργα στη Γαλλία και την Τσεχική Δημοκρατία.

Τι μας λένε αυτά;

Η στάση της ΕΕ απέναντι στην «ενεργειακή μετάβαση» χαρακτηρίζεται από πλήρη υποκρισία και καθορίζεται από εσωτερικά παζαρέματα μεταξύ των ισχυρών χωρών, που πάνω από τις «οικολογικές ευαισθησίες» βάζουν την τσέπη τους. Για τη Γαλλία το κόστος εγκατάλειψης της πυρηνικής ενέργειας θα ήταν πολύ μεγαλύτερο από την επιδοτούμενη πλέον διάσωσή της, που τώρα απέκτησε και «πράσινο διαβατήριο».

Το ίδιο ισχύει φυσικά και για το LNG, που μέχρι το 2016 όταν και οι ΗΠΑ άρχισαν να επενδύουν μαζικά σε αυτό, κάθε άλλο παρά φτηνή και φιλική στο περιβάλλον μορφή ενέργειας το θεωρούσαν στις Βρυξέλλες. Μετά ήρθε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και σταδιακά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν.

Η περιβόητη «ταξινόμηση» αποδεικνύεται μια τεράστια «μπίζνα», που μόνο οικολογικό προσανατολισμό δεν έχει. Η οικολογία αποδεικνύεται ξανά ως ένας χρήσιμος φερετζές για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα εθνικά και οικονομικά συμφέροντα. Το πράσινο πλυντήριο δουλεύει στο φουλ, αλλά εσείς καλό θα είναι να συνεχίσετε να αισθάνεστε ένοχοι για τα πλαστικά καλαμάκια που καταναλώσατε στη διάρκεια της ζωής σας.