Τον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν οι περισσότεροι καταναλωτές τους λογαριασμούς ρεύματος, με τον νέο μηχανισμό υπολογισμού που έθεσε σε ισχύ το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας την 1η Ιουλίου.
Με το νέο σχήμα, οι προμηθευτές υποχρεώνονται στο τέλος Ιουλίου να ανακοινώσουν τα τιμολόγιά τους για τον Σεπτέμβριο, ενώ οι τιμές για τη χρέωση ενέργειας που θα ισχύουν τον Αύγουστο έχουν ανακοινωθεί από τος προμηθευτές στις 10 Ιουλίου.
Ο μηχανισμός προβλέπει ότι στο τέλος κάθε μήνα θα ανακοινώνονται οι τιμές του μεθεπόμενου, μία άσκηση με πολλές δυσκολίες για τους προμηθευτές, που καλούνται να μαντέψουν την τιμή του φυσικού αερίου -η οποία καθορίζει την οριακή τιμή του ηλεκτρισμού- σε μία περίοδο εξαιρετικής αστάθειας και πολύ μεγάλης αβεβαιότητας για το αέριο.
Γι’ αυτό άλλωστε δεν λείπουν οι «γκρίνιες» και η ανησυχία στην αγορά, κυρίως από τους μη καθετοποιημένους προμηθευτές, που φοβούνται ότι ο νέος μηχανισμός μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες επισφάλειες, καθώς εμπερικλείει πολλούς κινδύνους.
Με βάση τις αλλαγές που έφερε η σχετική νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας, η οποία εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου, τέθηκε πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, ανάλογα με την τεχνολογία παραγωγής του ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση για τον πρώτο μήνα εφαρμογής του νέου μηχανισμού (Ιούλιος 2022) το πλαφόν για τις μονάδες φυσικού αερίου ορίστηκε στα 253,98511 ευρώ/MWh, για τις μονάδες καύσης λιγνίτη στα 206,71544 ευρώ/MWh, για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ στα 112 ευρώ/MWh και για τις μονάδες ΑΠΕ τα 85 ευρώ/MWh.
Το πλαφόν όμως αφορά στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών και όχι στη τιμή που πληρώνουν οι προμηθευτές, οι οποίοι θα συνεχίσουν να αγοράζουν την ηλεκτρική ενέργεια στην τιμή που διαμορφώνεται καθημερινά στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του ΕΧΕ. Το ποσό της διαφοράς θα διοχετεύεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να χρηματοδοτεί τις επιδοτήσεις στον λογαριασμό των καταναλωτών. Πρακτικά πάντως, το ποσό της επιδότησης αυτής, που αναγράφεται στον λογαριασμό ρεύματος μειώνοντας το τελικό ποσό που πληρώνει ο καταναλωτής, «γυρίζει» στους προμηθευτές, καλύπτοντας τη διαφορά μεταξύ της οριακής τιμής χονδρικής και της προσδιορισμένης ανά τεχνολογία τιμής παραγωγού.
Για παράδειγμα, με βάση τη μέση τιμή χονδρικής των 296,62 ευρώ/MWh, όπως διαμορφώθηκε στο Χρηματιστήριο Ενέργειας στις 4 Ιουλίου, οι παραγωγοί ενέργειας από ΑΠΕ θα αμειφθούν με 85 ευρώ/MWh και η διαφορά των 211,62 ευρώ/MWh που θα έχουν καταβάλει οι προμηθευτές θα κατευθυνθεί στο Ταμείο Ενεργειακή Μετάβασης. Αντιστοίχως η ενέργεια από υδροηλεκτρικά θα αμειφθεί με 112 ευρώ/MWh και η διαφορά των 184,62 ευρώ/MWh θα πάει στο ΤΕΜ. Η ενέργεια από λιγνίτη θα αμειφθεί με 206,71544 ευρώ/MWh και περίπου 89,90 ευρώ/MWh θα πάνε στο ΤΕΜ, ενώ τέλος η ενέργεια από φυσικό αέριο θα αμειφθεί με 253,98511 ευρώ/MWh και περίπου 42,64 ευρώ/MWh θα κατευθυνθούν στο ΤΕΜ. Τα ποσά αυτά, μαζί με άλλες εισροές του ΤΕΜ θα διαμορφώσουν το ύψος της επιδότησης προς τους καταναλωτές, μία επιδότηση που θα καλύπτει το 70-80% της αύξησης, όπως έχει αφήσει να εννοηθεί το υπουργείο.
Από την 1η Αυγούστου αναστέλλεται η εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η αύξηση στη τιμή χονδρικής θα ενσωματώνεται στη χρέωση ενέργειας.
Οι καταναλωτές πλέον θα μπορούν να βλέπουν πώς θα διαμορφώνεται το τιμολόγιό τους το μεθεπόμενο μήνα, αφού οι προμηθευτές θα πρέπει προκαταβολικά, να το αναρτούν στο τέλος κάθε μήνα. Η δυσκολία της πρόβλεψης σε συνδυασμό με το δικαίωμα που δίνει ο νέος κανονισμός οι πελάτες να μπορούν να αλλάζουν πάροχο χωρίς πέναλτι, όταν το επιθυμούν, εφόσον «βλέπουν» ότι ένας ανταγωνιστικός προμηθευτής προσφέρει χαμηλότερο τιμολόγιο, είναι οι δύο παράγοντες που έχουν ξεσηκώσει την αγορά. Εκπτώσεις και άλλου τύπου «παροχές» στα νέα τιμολόγια δεν θα υπάρχουν, προκειμένου να γίνεται εύκολα η σύγκριση μεταξύ της τιμής στην κατηγορία Χρέωση Ενέργειας που προσφέρει κάθε προμηθευτής. Από την άλλη πλευρά το ύψος της επιδότησης, ως ευρώ/MWh, που θα αφαιρείται από την ονομαστική χρέωση, προκειμένου να βγει το τελικό πληρωτέο ποσό θα είναι κοινό σε όλους τους λογαριασμούς ρεύματος. Θα διαμορφώνεται βέβαια ανάλογα με την κατανάλωση κάθε πελάτη.
Κρίσιμη θεωρείται η στάση της ΔΕΗ η οποία είναι και ο μεγαλύτερος προμηθευτής με ποσοστό άνω του 60%. Τα τιμολόγια που θα καθορίσει αναμένεται να λειτουργήσουν σαν «οδηγός» για τους υπόλοιπους προμηθευτές.
Στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας είναι να καλύπτει μέσω της επιδότησης τουλάχιστον το 70% της αύξησης, επαναφέροντας την τιμή της κιλοβατώρας κοντά στο επίπεδο του περασμένου φθινοπώρου. Δηλαδή η τελική τιμή στον λογαριασμό ρεύματος να διαμορφώνεται κοντά στο επίπεδο των 20 λεπτών/KWh (μαζί με ΦΠΑ και λοιπές μη ανταγωνιστικές χρεώσεις).
Η μεγάλη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση της τιμής χονδρικής του ρεύματος, που έχει παρατηρηθεί από το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου και μετά, δείχνει ότι θα απαιτηθούν τεράστια κονδύλια για να επιτύχει η κυβέρνηση τους στόχους που έχει θέσει. Με τις τρέχουσες τιμές, οι εκτιμήσεις της αγοράς είναι ότι τα ποσά θα κινηθούν πολύ πιο πάνω από το κονδύλι των περίπου 6 δις. ευρώ που έχει προϋπολογίσει η κυβέρνηση για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου το 2022, από τα οποία 2,4 δισ. ευρώ δόθηκαν στο πρώτο εξάμηνο και τα 3,6 δισ. ευρώ υπολογίζονται για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Σε περίπτωση δε που συμβεί το χειρότερο σενάριο, αυτό της απότομης διακοπής των ρωσικών εξαγωγών αερίου προς την Ευρώπη, τότε είναι ανοικτές οι όποιες ακραίες προβλέψεις για τις τιμές, ενώ ακόμα και αν παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα είναι πραφανές ότι το ΤΕΜ θα χρειαστεί την ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό για να καλύψει το κόστος της επιδότησης.
Από το Business Energy Mag
