Παγκόσμια και τα δύο γεγονότα. Η COP27 τελειώνει, το Μουντιάλ αρχίζει. Αφού ασχοληθήκαμε δύο εβδομάδες με το κλίμα τώρα μπορούμε να αφοσιωθούμε στη μπάλα. Η μήπως με κάτι παραπάνω από αυτή; Εχουν τα δύο γεγονότα κάποια σχέση μεταξύ τους;
Ένα από τα βασικά ζητούμενα της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα, τουλάχιστον από τη μεριά των διαδηλωτών ήταν η κλιματική δικαιοσύνη. Μπορεί να υπάρξει κλιματική χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη; Ο τρόπος με τον οποίο στήθηκε το Μουντιάλ αντιπροσωπεύει ακριβώς όλα αυτά που υποτίθεται ότι θα πρέπει να σταματήσουν για να μπορέσει να ανασάνει ο πλανήτης. Και να γίνει πιο «δίκαιος».
Δεν είναι μόνο το σκλαβοπάζαρο που στήθηκε για την εύρεση εργατών υπό συνθήκες προηγούμενων αιώνων και έκανε πολλούς να ντρέπονται να παρακολουθήσουν αυτό το Μουντιάλ. Η δικαιοσύνη που εκκρεμεί να αποδοθεί για τους χιλιάδες «ανώνυμους» νεκρούς εργάτες, θυσία στο εγώ μιας διεφθαρμένης «ποδοσφαιρικής» ελίτ, έχει πολλά κοινά σημεία με την δικαιοσύνη, που απαιτεί μάταια ο παγκόσμιος Νότος για τις καταστροφές που προκάλεσε ο παγκόσμιος Βορράς τυφλά προσηλωμένος στη θεωρία = της αέναης «ανάπτυξης» που αγνοούσε κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς, ψυχολογικούς και γενικώς όχι μόνο ποσοτικούς δείκτες. Μέχρι την τελευταία στιγμή οι πλούσιες χώρες της Δύσης αρνούνταν να δεσμευτούν για την ταχεία συγκρότηση ενός Ταμείου «ζημιών και επανορθώσεων», όπως στο παρελθόν αρνήθηκαν να αποζημιώσουν ουσιαστικά για τα εγκλήματα της αποικιοκρατίας.
Νοοτροπίες του χθες
Υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό σημείο όμως. Η μεγαλομανία και ο γιγαντισμός μιας διοργάνωσης, που γίνεται σε «μια σταλιά» χώρα απογείωσε ακριβώς αυτό το στρεβλό μοντέλο, που έτυχε να γνωρίσουμε και στην Ελλάδα της ευφορίας των Ολυμπιακών.
Εργα με τεράστιο οικολογικό αποτύπωμα, που πιθανότατα από τον επόμενο χρόνο δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης. Τσιμέντο, ατσάλι και γυαλί σε μυθικές ποσότητες, ατελείωτες αεροπορικές μετακινήσεις παραγόντων, που περιέφεραν τη μεγαλειότητά τους από ιδιωτικά τζετ σε αστραφτερά και δροσερά χάρις σε γιγαντιαία κλιματιστικά σαλόνια.
Η προκλητική επίδειξη του πλούτου, το μπάζωμα των θαλασσών, η κατασκευή θηριωδών κτηρίων που «αγγίζουν» τον ουρανό, είναι πρακτικές «συγγενείς» με την αποψίλωση των δασών, την κατάργηση και αντικατάσταση καλλιεργειών, την ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών της Αφρικής ή της Ασίας για εξόρυξη «νέων υλικών», που θα μας οδηγήσουν δήθεν στη νέα «πράσινη εποχή».
Οι εταιρείες, που κερδοσκοπούν με βασικά είδη διατροφής και προκαλούν τις επισιτιστικές κρίσεις φυσικά και συμβάλουν με τα κέρδη τους στην εκτόξευση δεικτών ΑΕΠ. Ετσι «μεγεθύνεται» η παγκόσμια οικονομία.
Κυριάρχησαν λοιπόν πάλι διαπιστώσεις. Ο πλανήτης κινδυνεύει, δισεκατομμύρια άνθρωποι απειλούνται. Και αόριστες υποσχέσεις. Ολοι θέλουν να μειώσουν τους ρυθμούς αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου. Το είπαν άλλωστε και οι G20 στις αρχές της εβδομάδας από το Μπαλί, υποδεχόμενοι τον σταθερό πελάτη της Δικαιοσύνης, πρόεδρο της FIFA Τζιάνι Ιφαντίνο, και του ευχήθηκαν καλή επιτυχία στο Μουντιάλ του. Τελικά όλα κάπως σχετίζονται μεταξύ τους. Ακόμα και αυτοί οι δύο κόσμοι που μοιάζουν να μην μπορούν παρά να «μετρηθούν» μεταξύ τους. Γιατί ευτυχώς υπάρχει και η νεολαία που συνεχίζει να οργίζεται και να ενοχλεί, μπουχτισμένη από τα λόγια. Υπάρχουν οι ιθαγενείς της Βραζιλίας, που προσδοκούν να δουν κάτι χειροπιαστό από μια COP που ο Ινάσιο Λούλα υποσχέθηκε να γίνει στην Αμαζονία. Υπάρχουν οι λαοί της Αφρικής που θα συνεχίσουν να απαιτούν αποζημιώσεις, και όχι ανέξοδες συγγνώμες.
